Ciągi liczbowe: Różnice pomiędzy wersjami

Z Henryk Dąbrowski
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
(Utworzono nową stronę "<div style="text-align:right; font-size: 130%; font-style: italic; font-weight: bold;">12.03.2022</div> __FORCETOC__ == Ciągi nieskończone == <span style="font-si...")
 
m (1 wersja)
(Brak różnic)

Wersja z 21:36, 18 wrz 2022

12.03.2022



Ciągi nieskończone

Definicja C1
Niech [math]\displaystyle{ n \in \mathbb{Z}_+ }[/math]. Jeżeli każdej liczbie [math]\displaystyle{ n }[/math] przypiszemy pewną liczbę rzeczywistą [math]\displaystyle{ a_n }[/math], to powiemy, że liczby [math]\displaystyle{ a_1, a_2, \ldots, a_n, \ldots }[/math] tworzą ciąg nieskończony.


Uwaga C2
Ciąg nieskończony [math]\displaystyle{ a_1, a_2, \ldots, a_n, \ldots }[/math] będziemy oznaczać [math]\displaystyle{ (a_n) }[/math]. Często, o ile nie będzie prowadziło to do nieporozumień, ciąg nieskończony będziemy nazywać po prostu ciągiem.


Definicja C3
Niech [math]\displaystyle{ n \in \mathbb{Z}_+ }[/math]. Ciąg [math]\displaystyle{ (a_n) }[/math] będziemy nazywali

  • ciągiem rosnącym, jeżeli dla każdego [math]\displaystyle{ n }[/math] jest [math]\displaystyle{ a_{n + 1} \geqslant a_n }[/math]
  • ciągiem malejącym, jeżeli dla każdego [math]\displaystyle{ n }[/math] jest [math]\displaystyle{ a_{n + 1} \leqslant a_n }[/math]

Ciągi rosnące dzielimy na

  • ciągi silnie rosnące, jeżeli dla każdego [math]\displaystyle{ n }[/math] jest [math]\displaystyle{ a_{n + 1} \gt a_n }[/math]
  • ciągi słabo rosnące, jeżeli istnieją takie [math]\displaystyle{ n }[/math], że [math]\displaystyle{ a_{n + 1} = a_n }[/math]

Ciągi malejące dzielimy na

  • ciągi silnie malejące, jeżeli dla każdego [math]\displaystyle{ n }[/math] jest [math]\displaystyle{ a_{n + 1} \lt a_n }[/math]
  • ciągi słabo malejące, jeżeli istnieją takie [math]\displaystyle{ n }[/math], że [math]\displaystyle{ a_{n + 1} = a_n }[/math]


Definicja C4
Niech [math]\displaystyle{ \varepsilon \in \mathbb{R}_+ }[/math]. Liczbę [math]\displaystyle{ a }[/math] będziemy nazywali granicą ciągu [math]\displaystyle{ (a_n) }[/math], jeżeli dla dowolnego [math]\displaystyle{ \varepsilon }[/math] w przedziale [math]\displaystyle{ (a - \varepsilon, a + \varepsilon) }[/math] znajdują się prawie wszystkie wyrazy ciągu [math]\displaystyle{ (a_n) }[/math] (to znaczy wszystkie poza co najwyżej skończoną ilością).


Uwaga C5
1) sens definicji jest taki: jeżeli liczba [math]\displaystyle{ a }[/math] jest granicą ciągu [math]\displaystyle{ (a_n) }[/math], to dla dowolnie małego [math]\displaystyle{ \varepsilon \gt 0 }[/math], poza przedziałem [math]\displaystyle{ (a - \varepsilon, a + \varepsilon) }[/math] może się znaleźć co najwyżej skończona ilość wyrazów ciągu [math]\displaystyle{ (a_n) }[/math]

2) słabsze żądanie, aby w przedziale [math]\displaystyle{ (a - \varepsilon, a + \varepsilon) }[/math] znajdowała się nieskończona ilość wyrazów ciągu nie prowadzi do poprawnej definicji granicy. Przykładowo, w przedziale [math]\displaystyle{ (1 - \varepsilon, 1 + \varepsilon) }[/math] znajduje się nieskończenie wiele wyrazów ciągu [math]\displaystyle{ a_n = (-1)^n }[/math], ale ani liczba [math]\displaystyle{ 1 }[/math], ani liczba [math]\displaystyle{ - 1 }[/math] nie są granicami tego ciągu. O ciągu [math]\displaystyle{ a_n = (- 1)^n }[/math] mówimy, że nie ma granicy.

3) ze względu na równoważność warunków

  • [math]\displaystyle{ \quad a_n \in (a - \varepsilon, a + \varepsilon) }[/math]
  • [math]\displaystyle{ \quad a - \varepsilon \lt a_n \lt a + \varepsilon }[/math]
  • [math]\displaystyle{ \quad - \varepsilon \lt a_n - a \lt \varepsilon }[/math]
  • [math]\displaystyle{ \quad | a_n - a | \lt \varepsilon }[/math]

definicja C4 może być wypowiedziana następująco


Definicja C6
Liczbę [math]\displaystyle{ a }[/math] będziemy nazywali granicą ciągu [math]\displaystyle{ (a_n) }[/math], jeżeli dla dowolnego [math]\displaystyle{ \varepsilon \gt 0 }[/math] prawie wszystkie wyrazy ciągu [math]\displaystyle{ (a_n) }[/math] spełniają warunek [math]\displaystyle{ |a_n - a| \lt \varepsilon }[/math].


Definicja C7
Ciąg [math]\displaystyle{ (a_n) }[/math] mający granicę (w rozumieniu definicji C4 lub C6) będziemy nazywali ciągiem zbieżnym, a fakt ten zapisujemy symbolicznie następująco

[math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} a_n = a }[/math]      lub      [math]\displaystyle{ a_n \longrightarrow a }[/math]

(od łacińskiego słowa limes oznaczającego granicę).


Zauważmy jeszcze, że wprost z definicji granicy wynika
Twierdzenie C8

1. [math]\displaystyle{ \quad \lim_{n \to \infty} a_n = a \quad \Leftrightarrow \quad \lim_{n \to \infty} (a_n - a) = 0 \quad \Leftrightarrow \quad \lim_{n \to \infty} | a_n - a | = 0 }[/math]
2. [math]\displaystyle{ \quad \lim_{n \to \infty} a_n = a \quad \Rightarrow \quad \lim_{n \to \infty} | a_n | = | a | }[/math]
Dowód

Punkt 1.
Prawdziwość twierdzenia wynika ze względu na identyczność warunków, które muszą spełniać prawie wszystkie wyrazy ciągu

[math]\displaystyle{ | a_n - a | \lt \varepsilon \quad \Leftrightarrow \quad | (a_n - a) - 0 | \lt \varepsilon \quad \Leftrightarrow \quad \big|| a_n - a | - 0 \big| \lt \varepsilon }[/math]

Punkt 2.
Dla dowolnych liczb [math]\displaystyle{ x, y \in \mathbb{R} }[/math] prawdziwa jest nierówność

[math]\displaystyle{ \big|| x | - | y | \big| \leqslant |x - y| }[/math]

Wynika stąd, że jeżeli dla prawie wszystkich wyrazów ciągu [math]\displaystyle{ (a_n) }[/math] spełniona jest nierówność [math]\displaystyle{ |a_n - a| \lt \varepsilon }[/math], to tym bardziej prawdą jest, że [math]\displaystyle{ \big|| a_n | - | a |\big| \lt \varepsilon }[/math]
□


Twierdzenie C9 (twierdzenie o trzech ciągach)
Jeżeli istnieje taka liczba całkowita [math]\displaystyle{ N_0 }[/math], że dla każdego [math]\displaystyle{ n \gt N_0 }[/math] jest spełniony warunek

[math]\displaystyle{ a_n \leqslant x_n \leqslant b_n }[/math]

oraz

[math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} a_n = \lim_{n \to \infty} b_n = g }[/math]

to [math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} x_n = g }[/math].

Dowód

Niech [math]\displaystyle{ \varepsilon }[/math] będzie dowolną, ustaloną liczbą większą od [math]\displaystyle{ 0 }[/math]. Z założenia prawie wszystkie wyrazy ciągu [math]\displaystyle{ (a_n) }[/math] spełniają warunek [math]\displaystyle{ |a_n - g| \lt \varepsilon }[/math]. Możemy założyć, że są to wszystkie wyrazy, poczynając od wyrazu [math]\displaystyle{ N_a }[/math]. Podobnie prawie wszystkie wyrazy ciągu [math]\displaystyle{ (b_n) }[/math] spełniają warunek [math]\displaystyle{ |b_n - g| \lt \varepsilon }[/math] i podobnie możemy założyć, że są to wszystkie wyrazy, poczynając od wyrazu [math]\displaystyle{ N_b }[/math]

Nierówność [math]\displaystyle{ a_n \leqslant x_n \leqslant b_n }[/math] jest spełniona dla wszystkich wyrazów, poczynając od [math]\displaystyle{ N_0 }[/math], zatem oznaczając przez [math]\displaystyle{ M }[/math] największą z liczb [math]\displaystyle{ N_a }[/math], [math]\displaystyle{ N_b }[/math], [math]\displaystyle{ N_0 }[/math], możemy napisać, że o ile [math]\displaystyle{ n \gt M }[/math], to spełnione są jednocześnie nierówności

  • [math]\displaystyle{ \quad g - \varepsilon \lt a_n \lt g + \varepsilon\ }[/math]
  • [math]\displaystyle{ \quad g - \varepsilon \lt b_n \lt g + \varepsilon\ }[/math]
  • [math]\displaystyle{ \quad a_n \leqslant x_n \leqslant b_n }[/math]

Z powyższych nierówności wynika natychmiast następujący ciąg nierówności

[math]\displaystyle{ g - \varepsilon \lt a_n \leqslant x_n \leqslant b_n \lt g + \varepsilon }[/math]

Co oznacza, że dla [math]\displaystyle{ n \gt M }[/math] zachodzi

[math]\displaystyle{ g - \varepsilon \lt x_n \lt g + \varepsilon }[/math]

Czyli prawie wszystkie wyrazy ciągu [math]\displaystyle{ (x_n) }[/math] spełniają warunek [math]\displaystyle{ |x_n - g| \lt \varepsilon }[/math]. Co kończy dowód.
□


Bez dowodu podamy kilka ważnych twierdzeń.
Twierdzenie C10*
Jeżeli istnieje taka liczba całkowita [math]\displaystyle{ n }[/math] i rzeczywista [math]\displaystyle{ M }[/math], że dla każdego [math]\displaystyle{ k \gt n }[/math] jest

[math]\displaystyle{ a_{k + 1}\geqslant a_k \qquad }[/math] oraz [math]\displaystyle{ \qquad a_k \leqslant M }[/math]

to ciąg [math]\displaystyle{ (a_k) }[/math] jest zbieżny.
Inaczej mówiąc: ciąg rosnący i ograniczony od góry jest zbieżny.


Twierdzenie C11*
Jeżeli istnieje taka liczba całkowita [math]\displaystyle{ n }[/math] i rzeczywista [math]\displaystyle{ M }[/math], że dla każdego [math]\displaystyle{ k \gt n }[/math] jest

[math]\displaystyle{ a_{k + 1} \leqslant a_k \qquad }[/math] oraz [math]\displaystyle{ \qquad a_k \geqslant M }[/math]

to ciąg [math]\displaystyle{ (a_k) }[/math] jest zbieżny.
Inaczej mówiąc: ciąg malejący i ograniczony od dołu jest zbieżny.


Twierdzenie C12*
Jeżeli [math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} a_n = a }[/math] oraz [math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} b_n = b }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ a, b }[/math] są dowolnymi liczbami rzeczywistymi, to

  1. [math]\displaystyle{ \quad \lim_{n \to \infty} (a_n \pm b_n) = a \pm b }[/math]
  2. [math]\displaystyle{ \quad \lim_{n \to \infty} (a_n \cdot b_n) = a \cdot b }[/math]

Jeżeli dodatkowo dla każdego [math]\displaystyle{ n }[/math] jest [math]\displaystyle{ b_n \neq 0 }[/math] i [math]\displaystyle{ b \neq 0 }[/math], to

  3. [math]\displaystyle{ \quad \lim_{n \to \infty} \frac{a_n}{b_n} = \frac{a}{b} }[/math]


Twierdzenie C13
Jeżeli [math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} a_n = 0 }[/math], zaś ciąg [math]\displaystyle{ (x_n) }[/math] jest ograniczony, czyli istnieje taka liczba [math]\displaystyle{ M \gt 0 }[/math], że dla każdej wartości [math]\displaystyle{ n }[/math] prawdziwa jest nierówność [math]\displaystyle{ | x_n | \lt M }[/math], to

[math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} (x_n \cdot a_n) = 0 }[/math]
Dowód

Niech [math]\displaystyle{ \varepsilon }[/math] będzie dowolną liczbą większą od zera. Chcemy pokazać, że prawie wszystkie wyrazy ciągu [math]\displaystyle{ f_n = x_n \cdot a_n }[/math] spełniają warunek [math]\displaystyle{ | f_n | \lt \varepsilon }[/math].

Z założenia ciąg [math]\displaystyle{ (a_n) }[/math] ma granicę równą [math]\displaystyle{ 0 }[/math], zatem prawie wszystkie wyrazy ciągu [math]\displaystyle{ (a_n) }[/math] spełniają warunek [math]\displaystyle{ | a_n | \lt \varepsilon' }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ \varepsilon' }[/math] jest dowolną liczbą większą od zera.

Ponieważ [math]\displaystyle{ M \gt 0 }[/math] jest pewną stałą, a wartość [math]\displaystyle{ \varepsilon' }[/math] możemy wybrać dowolnie, to połóżmy [math]\displaystyle{ \varepsilon' = \frac{\varepsilon}{M} }[/math]. Możemy założyć, że warunek [math]\displaystyle{ | a_n | \lt \frac{\varepsilon}{M} }[/math] spełniają wszystkie wyrazy ciagu [math]\displaystyle{ (a_n) }[/math], dla których [math]\displaystyle{ n \gt n_0 }[/math].

Zauważmy teraz, że dla wyrazów ciągu [math]\displaystyle{ (f_n) }[/math] o wskaźnikach [math]\displaystyle{ n \gt n_0 }[/math] prawdziwe jest oszacowanie

[math]\displaystyle{ | f_n | = | x_n \cdot a_n | = | x_n | \cdot | a_n | \lt M \cdot \frac{\varepsilon}{M} = \varepsilon }[/math]

Zatem warunek [math]\displaystyle{ | f_n | \lt \varepsilon }[/math] jest spełniony dla prawie wszystkich wyrazów ciągu [math]\displaystyle{ (f_n) }[/math]. Wynika stąd, że [math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} f_n = 0 }[/math]. Co należało pokazać.
□


Twierdzenie C14
Dla [math]\displaystyle{ a \geqslant 0 }[/math] i [math]\displaystyle{ n \geqslant 1 }[/math] prawdziwa jest nierówność

[math]\displaystyle{ (1 + a)^{1 / n} \leqslant 1 + \frac{a}{n} }[/math]
Dowód

Wzór jest prawdziwy dla [math]\displaystyle{ a = 0 }[/math]. Zakładając, że [math]\displaystyle{ a \gt 0 }[/math] i korzystając ze wzoru dwumianowego, mamy dla [math]\displaystyle{ n \geqslant 1 }[/math]

[math]\displaystyle{ \left( 1 + \frac{a}{n} \right)^n = \sum_{k=0}^{n}\left [\binom{n}{k} \cdot \left ( \frac{a}{n} \right )^k \right ] \geqslant }[/math]
[math]\displaystyle{ \;\; \geqslant \sum_{k=0}^{1}\left [\binom{n}{k} \cdot \left ( \frac{a}{n} \right )^k \right ] = }[/math]
[math]\displaystyle{ \;\; = 1 + n \cdot \frac{a}{n} = }[/math]
[math]\displaystyle{ \;\; = 1 + a }[/math]

Co należało pokazać.
□


Twierdzenie C15
Jeżeli [math]\displaystyle{ A \gt 0 }[/math], to [math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} \sqrt[n]{A} = 1 }[/math].

Dowód

Dla [math]\displaystyle{ A \gt 1 }[/math] możemy napisać [math]\displaystyle{ A = 1 + a }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ a \gt 0 }[/math], wtedy z twierdzenia C14 otrzymujemy

[math]\displaystyle{ 1 \lt \sqrt[n]{A} = (1 + a)^{1 / n} \leqslant 1 + \frac{a}{n} }[/math]

Z twierdzenia o trzech ciągach dostajemy natychmiast (dla [math]\displaystyle{ A \gt 1 }[/math])

[math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} \sqrt[n]{A} = 1 }[/math]

W przypadku gdy [math]\displaystyle{ 0 \lt A \lt 1 }[/math], możemy napisać [math]\displaystyle{ A = \frac{1}{B} }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ B \gt 1 }[/math], wtedy ze względu na udowodniony wyżej rezultat [math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} \sqrt[n]{B} = 1 }[/math]

[math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} \sqrt[n]{A} = \lim_{n \to \infty} \frac{1}{\sqrt[n]{B}} = \frac{1}{\underset{n \rightarrow \infty}{\lim} \sqrt[n]{B}} = 1 }[/math]

Jeżeli [math]\displaystyle{ A = 1 }[/math], to [math]\displaystyle{ \sqrt[n]{A} = 1 }[/math] dla każdego [math]\displaystyle{ n \geqslant 1 }[/math]. Co kończy dowód.
□


Twierdzenie C16
Jeżeli prawie wszystkie wyrazy ciągu ciągu [math]\displaystyle{ (a_n) }[/math] spełniają warunek [math]\displaystyle{ 0 \lt m \lt a_n \lt M }[/math], to [math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} \sqrt[n]{a_n} = 1 }[/math]

Dowód

Z założenia dla prawie wszystkich wyrazów ciągu [math]\displaystyle{ (a_n) }[/math] jest

[math]\displaystyle{ 0 \lt m \leqslant a_n \leqslant M }[/math]

Zatem dla prawie wszystkich wyrazów ciągu [math]\displaystyle{ a_n }[/math] mamy

[math]\displaystyle{ \sqrt[n]{m} \leqslant \sqrt[n]{a_n} \leqslant \sqrt[n]{M} }[/math]

Z twierdzenia C15 wiemy, że [math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} \sqrt[n]{m} = \lim_{n \to \infty} \sqrt[n]{M} = 1 }[/math], zatem na podstawie twierdzenia o trzech ciągach otrzymujemy natychmiast [math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} \sqrt[n]{a_n} = 1 }[/math]
□


Twierdzenie C17
Następujące ciągi są silnie rosnące i zbieżne

[math]\displaystyle{ \quad 1. \quad }[/math] [math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} \left( 1 + \frac{1}{n} \right)^n = e = 2.718281828 \ldots }[/math]
[math]\displaystyle{ \quad 2. \quad }[/math] [math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} \left( 1 - \frac{1}{n} \right)^n = \frac{1}{e} = 0.367879441 \ldots }[/math]
Dowód

Punkt 1
W twierdzeniu A6 pokazaliśmy, że ciąg

[math]\displaystyle{ a_n = \left( 1 + \frac{1}{n} \right)^n }[/math]

jest silnie rosnący i ograniczony od góry. Zatem z twierdzenia C10 wynika, że jest zbieżny. Liczbę będącą granicą tego ciągu oznaczamy literą [math]\displaystyle{ e }[/math], jest ona podstawą logarytmu naturalnego.

Punkt 2
Pokażemy najpierw, że ciąg [math]\displaystyle{ \left( 1 - \frac{1}{n} \right)^n }[/math] jest silnie rosnący. Musimy pokazać, że prawdziwa jest nierówność

[math]\displaystyle{ \left( 1 - \frac{1}{n + 1} \right)^{n + 1} \gt \left( 1 - \frac{1}{n} \right)^n }[/math]

Łatwo sprawdzamy prawdziwość nierówności dla [math]\displaystyle{ n = 1 }[/math]. Załóżmy teraz, że [math]\displaystyle{ n \geqslant 2 }[/math]. Przekształcając,

[math]\displaystyle{ \left( \frac{n}{n + 1} \right)^{n + 1} \gt \left( \frac{n - 1}{n} \right)^n }[/math]
[math]\displaystyle{ \frac{n}{n + 1} \cdot \left( \frac{n}{n + 1} \right)^n \cdot \left( \frac{n}{n - 1} \right)^n \gt 1 }[/math]
[math]\displaystyle{ \left( \frac{n^2}{n^2 - 1} \right)^n \gt \frac{n + 1}{n} }[/math]

otrzymujemy nierówność równoważną,

[math]\displaystyle{ \left( 1 + \frac{1}{n^2 - 1} \right)^n \gt 1 + \frac{1}{n} }[/math]

którą już łatwo udowodnić, bo

[math]\displaystyle{ \left( 1 + \frac{1}{n^2 - 1} \right)^n \gt \left( 1 + \frac{1}{n^2} \right)^n = \sum_{k = 0}^{n} \binom{n}{k} \cdot \left( \frac{1}{n^2} \right)^k \gt \sum_{k = 0}^{1} \binom{n}{k} \cdot \frac{1}{n^{2k}} = 1 + \frac{1}{n} }[/math]

Ponieważ dla każdego [math]\displaystyle{ n \geqslant 1 }[/math] jest [math]\displaystyle{ \left( 1 - \frac{1}{n} \right)^n \leqslant 1 }[/math] (bo iloczyn liczb mniejszych od [math]\displaystyle{ 1 }[/math] nie może być liczbą większą do jedności), to z twierdzenia C10 wynika, że ciąg ten jest zbieżny. Zatem możemy napisać

[math]\displaystyle{ \underset{n \rightarrow \infty}{\lim} \left( 1 - \frac{1}{n} \right)^n = g }[/math]

Rozważmy teraz iloczyn wypisanych w twierdzeniu ciągów

[math]\displaystyle{ \left( 1 + \frac{1}{n} \right)^n \cdot \left( 1 - \frac{1}{n} \right)^n = \left( 1 - \frac{1}{n^2} \right)^n = \left[ \left( 1 - \frac{1}{n^2} \right)^{n^2} \right]^{1 / n} }[/math]

Łatwo widzimy, że ciąg [math]\displaystyle{ \left( 1 - \frac{1}{n^2} \right)^{n^2} }[/math] jest podciągiem ciągu [math]\displaystyle{ \left( 1 - \frac{1}{n} \right)^n }[/math], zatem jest ograniczony i dla [math]\displaystyle{ n \geqslant 2 }[/math] spełniony jest układ nierówności

[math]\displaystyle{ 0 \lt \left( \frac{3}{4} \right)^4 \leqslant \left( 1 - \frac{1}{n^2} \right)^{n^2} \leqslant 1 }[/math]

Z twierdzenia C16 dostajemy

[math]\displaystyle{ \lim_{n \to \infty} \left[ \left( 1 - \frac{1}{n^2} \right)^{n^2} \right]^{1 / n} = 1 }[/math]

Z twierdzenia C12 p. 2 wynika natychmiast, że

[math]\displaystyle{ e \cdot g = \lim_{n \to \infty} \left[ \left( 1 + \frac{1}{n} \right)^n \cdot \left( 1 - \frac{1}{n} \right)^n \right] = \lim_{n \to \infty} \left[ \left( 1 - \frac{1}{n^2} \right)^{n^2} \right]^{1 / n} = 1 }[/math]

Zatem [math]\displaystyle{ g = \frac{1}{e} }[/math].
□


Twierdzenie C18
Dla [math]\displaystyle{ n \geqslant 2 }[/math] prawdziwe są następujące nierówności

[math]\displaystyle{ \quad 1. \quad }[/math] [math]\displaystyle{ \frac{1}{n + 1} \lt \log \left( 1 + \frac{1}{n} \right) \lt \frac{1}{n} }[/math]
[math]\displaystyle{ \quad 2. \quad }[/math] [math]\displaystyle{ - \frac{1}{n - 1} \lt \log \left( 1 - \frac{1}{n} \right) \lt - \frac{1}{n} }[/math]
Dowód

Ponieważ ciąg [math]\displaystyle{ \left( 1 + \frac{1}{n} \right)^n }[/math] jest silnie rosnący, to

[math]\displaystyle{ \left( 1 + \frac{1}{n} \right)^n \lt e }[/math]

Logarytmując powyższą nierówność, mamy

[math]\displaystyle{ n \cdot \log \left( 1 + \frac{1}{n} \right) \lt 1 }[/math]

Stąd wynika natychmiast, że

[math]\displaystyle{ \log \left( 1 + \frac{1}{n} \right) \lt \frac{1}{n} }[/math]


Ponieważ ciąg [math]\displaystyle{ \left( 1 - \frac{1}{n} \right)^n }[/math] również jest silnie rosnący, to postępując analogicznie, dostajemy

[math]\displaystyle{ \left( 1 - \frac{1}{n} \right)^n \lt \frac{1}{e} }[/math]
[math]\displaystyle{ n \cdot \log \left( 1 - \frac{1}{n} \right) \lt - 1 }[/math]
[math]\displaystyle{ \log \left( 1 - \frac{1}{n} \right) \lt - \frac{1}{n} }[/math]


Przekształcając otrzymane wzory, otrzymujemy

[math]\displaystyle{ - \log \left( 1 + \frac{1}{n} \right) = - \log \left( \frac{n + 1}{n} \right) = \log \left( \frac{n}{n + 1} \right) = \log \left( 1 - \frac{1}{n + 1} \right) \lt - \frac{1}{n + 1} }[/math]

oraz

[math]\displaystyle{ - \log \left( 1 - \frac{1}{n} \right) = - \log \left( \frac{n - 1}{n} \right) = \log \left( \frac{n}{n - 1} \right) = \log \left( 1 + \frac{1}{n - 1} \right) \lt \frac{1}{n - 1} }[/math]

□



Liczby pierwsze w ciągach arytmetycznych

Twierdzenie C19
Każda liczba naturalna [math]\displaystyle{ n \geqslant 2 }[/math] jest liczbą pierwszą lub iloczynem liczb pierwszych.

Dowód

Pierwszy sposób

Przypuśćmy, że istnieją liczby naturalne większe od [math]\displaystyle{ 1 }[/math], które nie są liczbami pierwszymi ani nie są iloczynami liczb pierwszych. Niech [math]\displaystyle{ m }[/math] oznacza najmniejszą[1] z takich liczb. Z założenia [math]\displaystyle{ m }[/math] nie jest liczbą pierwszą, zatem [math]\displaystyle{ m }[/math] może być zapisana w postaci [math]\displaystyle{ m = a \cdot b }[/math], gdzie liczby [math]\displaystyle{ a, b }[/math] są liczbami naturalnymi mniejszymi od [math]\displaystyle{ m }[/math].

Ponieważ [math]\displaystyle{ m }[/math] jest najmniejszą liczbą naturalną, która nie jest liczbą pierwszą ani nie jest iloczynem liczb pierwszych, to liczby [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ b }[/math] muszą być liczbami złożonymi, ale jako mniejsze od [math]\displaystyle{ m }[/math] są one iloczynami liczb pierwszych, zatem i liczba [math]\displaystyle{ m }[/math] musi być iloczynem liczb pierwszych.

Uzyskana sprzeczność dowodzi, że nasze przypuszczenie jest fałszywe.


Drugi sposób

Indukcja matematyczna. Twierdzenie jest oczywiście prawdziwe dla [math]\displaystyle{ n = 2 }[/math]. Zakładając, że twierdzenie jest prawdziwe dla wszystkich liczb naturalnych [math]\displaystyle{ k \in [2, n] }[/math], dla liczby [math]\displaystyle{ n + 1 }[/math] mamy dwie możliwości

  • [math]\displaystyle{ n + 1 }[/math] jest liczbą pierwszą (wtedy twierdzenie jest prawdziwe w sposób oczywisty)
  • [math]\displaystyle{ n + 1 }[/math] jest liczbą złożoną wtedy, [math]\displaystyle{ n + 1 = a b }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ 1 \lt a, b \lt n + 1 }[/math]; zatem na podstawie założenia indukcyjnego liczby [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ b }[/math] są liczbami pierwszymi lub iloczynami liczb pierwszych, czyli [math]\displaystyle{ n + 1 = a b }[/math] jest iloczynem liczb pierwszych.

Co należało pokazać.
□


Twierdzenie C20 (Euklides, IV w. p.n.e.)
Istnieje nieskończenie wiele liczb pierwszych.

Dowód

Przypuśćmy, że istnieje jedynie skończona ilość liczb pierwszych [math]\displaystyle{ p_1, p_2, \ldots, p_n }[/math] . Wtedy liczba [math]\displaystyle{ a = p_1 \cdot p_2 \cdot \ldots \cdot p_n + 1 }[/math] jest większa od jedności i z twierdzenia C19 wynika, że posiada dzielnik będący liczbą pierwszą, ale jak łatwo zauważyć żadna z liczb pierwszych [math]\displaystyle{ p_1, p_2, \ldots, p_n }[/math] nie jest dzielnikiem liczby [math]\displaystyle{ a }[/math]. Zatem istnieje liczba pierwsza [math]\displaystyle{ p }[/math] będąca dzielnikiem pierwszym liczby [math]\displaystyle{ a }[/math] i różna od każdej z liczb [math]\displaystyle{ p_1, p_2, \ldots, p_n }[/math]. Co kończy dowód.
□


Twierdzenie C21
Jeżeli liczba naturalna [math]\displaystyle{ n }[/math] jest postaci [math]\displaystyle{ 4 k + 3 }[/math][2], to ma dzielnik postaci [math]\displaystyle{ 4 k + 3 }[/math] będący liczbą pierwszą.

Dowód

Jeżeli [math]\displaystyle{ n }[/math] jest liczbą pierwszą, to twierdzenie jest dowiedzione. Zbadajmy zatem sytuację gdy [math]\displaystyle{ n }[/math] jest liczbą złożoną. Z założenia [math]\displaystyle{ n }[/math] jest liczbą nieparzystą, zatem możliwe są trzy typy iloczynów

[math]\displaystyle{ (4 a + 1) (4 b + 1) = 16 a b + 4 a + 4 b + 1 = 4 (4 a b + a + b) + 1 }[/math]
[math]\displaystyle{ (4 a + 1) (4 b + 3) = 16 a b + 12 a + 4 b + 3 = 4 (4 a b + 3 a + b) + 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ (4 a + 3) (4 b + 3) = 16 a b + 12 a + 12 b + 9 = 4 (4 a b + 3 a + 3 b + 2) + 1 }[/math]

Widzimy, że liczba złożona postaci [math]\displaystyle{ 4 k + 3 }[/math] jest iloczynem liczb postaci [math]\displaystyle{ 4 k + 1 }[/math] i [math]\displaystyle{ 4 k + 3 }[/math]. Wynika stąd natychmiast, że liczba złożona postaci [math]\displaystyle{ 4 k + 3 }[/math] posiada dzielnik postaci [math]\displaystyle{ 4 k + 3 }[/math]. Niech [math]\displaystyle{ q }[/math] oznacza najmniejszy dzielnik liczby [math]\displaystyle{ n }[/math] postaci [math]\displaystyle{ 4 k + 3 }[/math]. Pokażemy, że [math]\displaystyle{ q }[/math] jest liczbą pierwszą. Istotnie, gdyby [math]\displaystyle{ q }[/math] była liczbą złożoną, to miałaby dzielnik [math]\displaystyle{ d }[/math] postaci [math]\displaystyle{ 4 k + 3 }[/math] i byłoby [math]\displaystyle{ d \lt q }[/math], wbrew założeniu, że [math]\displaystyle{ q }[/math] jest najmniejszym dzielnikiem liczby [math]\displaystyle{ n }[/math] postaci [math]\displaystyle{ 4 k + 3 }[/math]. Co kończy dowód.
□


Twierdzenie C22
Istnieje nieskończenie wiele liczb pierwszych postaci [math]\displaystyle{ 4 k + 3 }[/math].

Dowód

Przypuśćmy, że istnieje tylko skończona ilość liczb pierwszych postaci [math]\displaystyle{ 4 k + 3 }[/math]. Niech będą to liczby [math]\displaystyle{ p_1, \ldots, p_s }[/math]. Liczba

[math]\displaystyle{ M = 4 p_1 \cdot \ldots \cdot p_s - 1 = 4 (p_1 \cdot \ldots \cdot p_s - 1) + 3 }[/math]

jest postaci [math]\displaystyle{ 4 k + 3 }[/math] i jak wiemy z twierdzenia C21, ma dzielnik pierwszy [math]\displaystyle{ q }[/math] postaci [math]\displaystyle{ 4 k + 3 }[/math]. Ale jak łatwo zauważyć, żadna z liczb [math]\displaystyle{ p_1, \ldots, p_s }[/math] nie dzieli liczby [math]\displaystyle{ M }[/math]. Zatem istnieje liczba pierwsza [math]\displaystyle{ q }[/math] postaci [math]\displaystyle{ 4 k + 3 }[/math] różna od każdej z liczb [math]\displaystyle{ p_1, p_2, \ldots, p_s }[/math]. Otrzymana sprzeczność kończy dowód.
□


Twierdzenie C23
Jeżeli liczba naturalna [math]\displaystyle{ n }[/math] jest postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 5 }[/math], to ma dzielnik postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 5 }[/math] będący liczbą pierwszą.

Dowód

Jeżeli [math]\displaystyle{ n }[/math] jest liczbą pierwszą, to twierdzenie jest dowiedzione. Zbadajmy sytuację gdy [math]\displaystyle{ n }[/math] jest liczbą złożoną. Z twierdzenia C19 wiemy, że w tym przypadku liczba [math]\displaystyle{ n }[/math] będzie iloczynem liczb pierwszych. Zauważmy, że nieparzyste liczby pierwsze mogą być jedynie postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 1 }[/math] lub [math]\displaystyle{ 6 k + 5 }[/math] (liczba [math]\displaystyle{ 6 k + 3 }[/math] jest liczbą złożoną). Ponieważ iloczyn liczb postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 1 }[/math]

[math]\displaystyle{ (6 a + 1) (6 b + 1) = 36 a b + 6 a + 6 b + 1 = 6 (6 a b + a + b) + 1 }[/math]

jest liczbą postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 1 }[/math], to w rozkładzie liczby [math]\displaystyle{ n }[/math] na czynniki pierwsze musi pojawić się przynajmniej jeden czynnik postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 5 }[/math]. Co kończy dowód.
□


Twierdzenie C24
Istnieje nieskończenie wiele liczb pierwszych postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 5 }[/math].

Dowód

Przypuśćmy, że istnieje tylko skończona ilość liczb pierwszych postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 5 }[/math]. Niech będą to liczby [math]\displaystyle{ p_1, \ldots, p_s }[/math]. Liczba

[math]\displaystyle{ M = 6 p_1 \cdot \ldots \cdot p_s - 1 = 6 (p_1 \cdot \ldots \cdot p_s - 1) + 5 }[/math]

jest postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 5 }[/math] i jak wiemy z twierdzenia C23 ma dzielnik pierwszy [math]\displaystyle{ q }[/math] postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 5 }[/math]. Ale jak łatwo zauważyć żadna z liczb [math]\displaystyle{ p_1, \ldots, p_s }[/math] nie dzieli liczby [math]\displaystyle{ M }[/math]. Zatem istnieje liczba pierwsza [math]\displaystyle{ q }[/math] postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 5 }[/math] różna od każdej z liczb [math]\displaystyle{ p_1, p_2, \ldots, p_s }[/math]. Otrzymana sprzeczność kończy dowód.
□


Twierdzenie C25
Istnieje nieskończenie wiele liczb pierwszych postaci [math]\displaystyle{ 3 k + 2 }[/math].

Dowód

Jeżeli [math]\displaystyle{ k = 2 j }[/math] jest liczbą parzystą, to otrzymujemy ciąg liczb parzystych

[math]\displaystyle{ 3 k + 2 = 6 j + 2 }[/math]

w którym jedynie liczba [math]\displaystyle{ 2 }[/math] jest liczbą pierwszą (dla [math]\displaystyle{ j = 0 }[/math]).

Jeżeli [math]\displaystyle{ k = 2 j + 1 }[/math] jest liczbą nieparzystą, to otrzymujemy ciąg liczb nieparzystych

[math]\displaystyle{ 3 k + 2 = 3 (2 j + 1) + 2 = 6 j + 5 }[/math]

o którym wiemy, że zawiera nieskończenie wiele liczb pierwszych (zobacz twierdzenie C24). Zatem w ciągu arytmetycznym postaci [math]\displaystyle{ 3 k + 2 }[/math] występuje nieskończenie wiele liczb pierwszych.
□


Uwaga C26
Zauważmy, że liczby postaci [math]\displaystyle{ 2 k + 1 }[/math] to wszystkie liczby nieparzyste dodatnie. Ponieważ wszystkie liczby pierwsze (poza liczbą [math]\displaystyle{ 2 }[/math]) są liczbami nieparzystymi, to wśród liczb postaci [math]\displaystyle{ 2 k + 1 }[/math] występuje nieskończenie wiele liczb pierwszych.

Wszystkie omówione wyżej przypadki ciągów arytmetycznych: [math]\displaystyle{ 2 k + 1 }[/math], [math]\displaystyle{ 3 k + 2 }[/math], [math]\displaystyle{ 4 k + 3 }[/math] i [math]\displaystyle{ 6 k + 5 }[/math], w których występuje nieskończona ilość liczb pierwszych są szczególnymi przypadkami udowodnionego w 1837 roku twierdzenia


Twierdzenie C27* (Peter Gustav Lejeune Dirichlet, 1837)
Niech [math]\displaystyle{ a \in \mathbb{Z}_+ }[/math] i [math]\displaystyle{ b \in \mathbb{Z} }[/math]. Jeżeli liczby [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ b }[/math] są względnie pierwsze, to w ciągu arytmetycznym [math]\displaystyle{ a k + b }[/math] występuje nieskończenie wiele liczb pierwszych.


Uwaga C28
Dowód twierdzenia Dirichleta jest bardzo trudny. Natomiast bardzo łatwo można pokazać, że dowolny ciąg arytmetyczny [math]\displaystyle{ a k + b }[/math] zawiera nieskończenie wiele liczb złożonych. Istotnie, jeżeli liczby [math]\displaystyle{ a, b }[/math] nie są względnie pierwsze, to wszystkie wyrazy ciągu są liczbami złożonymi. Jeżeli [math]\displaystyle{ a, b }[/math] są względnie pierwsze i [math]\displaystyle{ b \gt 1 }[/math], to wystarczy przyjąć [math]\displaystyle{ k = b t }[/math]. Jeżeli są względnie pierwsze i [math]\displaystyle{ b = 1 }[/math], to wystarczy przyjąć [math]\displaystyle{ k = a t^2 + 2 t }[/math], wtedy

[math]\displaystyle{ a k + 1 = a^2 t^2 + 2 a t + 1 = (a t + 1)^2 }[/math]


Zadanie C29
Pokazać, że istnieje nieskończenie wiele liczb pierwszych zakończonych cyframi 99, przykładowo 199, 499, 599, 1399, 1499, ...

Rozwiązanie

Wszystkie liczby naturalne zakończone cyframi [math]\displaystyle{ 99 }[/math] możemy zapisać w postaci [math]\displaystyle{ a_n = 100 k + 99 }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ k \in \mathbb{N} }[/math]. Ponieważ ciąg [math]\displaystyle{ (a_n) }[/math] jest ciągiem arytmetycznym, a liczby [math]\displaystyle{ 99 }[/math] i [math]\displaystyle{ 100 }[/math] są względnie pierwsze, to na podstawie twierdzenia Dirichleta stwierdzamy, że istnieje nieskończenie wiele liczb pierwszych zakończonych cyframi [math]\displaystyle{ 99 }[/math].
□


Definicja C30
Niech [math]\displaystyle{ a \geqslant 2 }[/math] będzie liczbą całkowitą. Wartość funkcji [math]\displaystyle{ \pi(n; a, b) }[/math] jest równa ilości liczb pierwszych nie większych od [math]\displaystyle{ n }[/math], które przy dzieleniu przez [math]\displaystyle{ a }[/math] dają resztę [math]\displaystyle{ b }[/math].


Uwaga C31
Zauważmy, że w twierdzeniu Dirichleta na liczby [math]\displaystyle{ a }[/math] oraz [math]\displaystyle{ b }[/math] nałożone są minimalne warunki: [math]\displaystyle{ a \in \mathbb{Z}_+ }[/math] i [math]\displaystyle{ b \in \mathbb{Z} }[/math]. Sytuacja w przypadku funkcji [math]\displaystyle{ \pi (n ; a, b) }[/math] jest odmienna – tutaj mamy [math]\displaystyle{ a \geqslant 2 }[/math] oraz [math]\displaystyle{ 0 \leqslant b \leqslant a - 1 }[/math]. Jest tak dlatego, że podział liczb pierwszych, który odzwierciedla funkcja [math]\displaystyle{ \pi (n ; a, b) }[/math] jest podziałem pierwotnym, a twierdzenie Dirichleta jest tylko jego uzasadnieniem. Podział liczb pierwszych musi być też precyzyjnie określony, tak aby zachodził naturalny związek

[math]\displaystyle{ \sum_{b = 0}^{a - 1} \pi (n ; a, b) = \pi (n) }[/math]

Oczywiście nie przeszkadza to w liczeniu liczb pierwszych w dowolnym ciągu arytmetycznym. Niech na przykład

[math]\displaystyle{ u_k = 7 k + 101 = 7 (k + 14) + 3 \qquad }[/math] gdzie [math]\displaystyle{ k = 0, 1, \ldots }[/math]

Ilość liczb pierwszych w ciagu [math]\displaystyle{ (u_k) }[/math] jest równa

[math]\displaystyle{ \pi (n ; 7, 3) - \pi (7 \cdot 13 + 3 ; 7, 3) = \pi (n ; 7, 3) - 5 }[/math]


Zadanie C32
Pokazać, że dla dowolnej liczby całkowitej [math]\displaystyle{ m \geqslant 1 }[/math]

  • wśród liczb naturalnych zawsze można wskazać [math]\displaystyle{ m }[/math] kolejnych liczb, które są złożone
  • w ciągu arytmetycznym [math]\displaystyle{ a k + b }[/math], gdzie liczby [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ b }[/math] są względnie pierwsze, zawsze można wskazać [math]\displaystyle{ m }[/math] kolejnych wyrazów, które są złożone
Rozwiązanie

Punkt 1.
W przypadku liczb naturalnych, łatwo widzimy, że kolejne liczby

[math]\displaystyle{ (m + 1) ! + 2, \quad (m + 1) ! + 3, \quad \ldots, \quad (m + 1) ! + (m + 1) }[/math]

są liczbami złożonymi. Co oznacza, że dla dowolnej liczby naturalnej [math]\displaystyle{ m }[/math] zawsze możemy wskazać taką liczbę [math]\displaystyle{ n }[/math], że [math]\displaystyle{ p_{n + 1} - p_n \gt m }[/math].

Punkt 2.
W przypadku ciągu arytmetycznego [math]\displaystyle{ u_k = a k + b }[/math] rozważmy kolejne wyrazy ciągu począwszy od wskaźnika

[math]\displaystyle{ k_0 = \prod^{m - 1}_{j = 0} (a j + b) }[/math]

Łatwo zauważamy, że dla [math]\displaystyle{ k = k_0, k_0 + 1, \ldots, k_0 + (m - 1) }[/math] wyrazy ciągu arytmetycznego [math]\displaystyle{ u_k = a k + b }[/math] są liczbami złożonymi. Istotnie, niech [math]\displaystyle{ t = 0, 1, \ldots, m - 1 }[/math] wtedy

[math]\displaystyle{ u_k = a k + b = }[/math]
[math]\displaystyle{ \! = a (k_0 + t) + b = }[/math]
[math]\displaystyle{ \! = a k_0 + (a t + b) = }[/math]
[math]\displaystyle{ \! = a \prod^{m - 1}_{j = 0} (a j + b) + (a t + b) }[/math]

i liczba [math]\displaystyle{ a t + b }[/math] dzieli iloczyn [math]\displaystyle{ \prod^{m - 1}_{j = 0} (a j + b) }[/math] dla [math]\displaystyle{ t = 0, \ldots, m - 1 }[/math]. Co należało pokazać.

Wiemy, że jeżeli liczby [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ b }[/math] są względnie pierwsze, to w ciągu [math]\displaystyle{ a k + b }[/math] występuje nieskończenie wiele liczb pierwszych. Niech będą to liczby [math]\displaystyle{ q_1, q_2, \ldots, q_r, \ldots }[/math]. Uzyskany rezultat oznacza, że dla dowolnej liczby naturalnej [math]\displaystyle{ m }[/math] zawsze możemy wskazać taką liczbę [math]\displaystyle{ n }[/math], że [math]\displaystyle{ q_{n + 1} - q_n \geqslant a (m + 1) }[/math]
□


Przykład C33
Rozważmy ciąg arytmetyczny [math]\displaystyle{ u_k = 3 k + 2 }[/math] i wskaźnik

[math]\displaystyle{ k_0 = \prod^{12}_{j = 0} (3 j + 2) = 3091650738176000 }[/math]

Trzynaście wyrazów tego szeregu dla [math]\displaystyle{ k = k_0 + t }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ t = 0, 1, \ldots, 12 }[/math] to oczywiście liczby złożone, ale wyrazy dla [math]\displaystyle{ k = k_0 - 1 }[/math] i [math]\displaystyle{ k = k_0 + 13 }[/math] są liczbami pierwszymi.

Przeszukując ciąg [math]\displaystyle{ u_k = 3 k + 2 }[/math] możemy łatwo znaleźć, że pierwsze trzynaście kolejnych wyrazów złożonych pojawia się już dla [math]\displaystyle{ k = 370, 371, \ldots, 382 }[/math].


Twierdzenie C34
Jeżeli [math]\displaystyle{ n \geqslant 3 }[/math], to istnieje [math]\displaystyle{ n }[/math] kolejnych liczb naturalnych, wśród których znajduje się dokładnie [math]\displaystyle{ r \leqslant \pi (n) }[/math] liczb pierwszych.

Dowód

Warunek [math]\displaystyle{ n \geqslant 3 }[/math] nie wynika z potrzeb dowodu, a jedynie pomija sytuacje nietypowe, których twierdzenie nie obejmuje. Zawsze istnieje jedna liczba naturalna, która jest liczbą pierwszą i łatwo możemy wskazać dwie kolejne liczby naturalne będące liczbami pierwszymi.

Niech [math]\displaystyle{ k \in \mathbb{N} }[/math]. Wartość funkcji

[math]\displaystyle{ Q(k, n) = \pi (k + n) - \pi (k) }[/math]

jest równa ilości liczb pierwszych wśród [math]\displaystyle{ n }[/math] kolejnych liczb naturalnych od liczby [math]\displaystyle{ k + 1 }[/math] do liczby [math]\displaystyle{ k + n }[/math].

Uwzględniając, że wypisane niżej wyrażenia w nawiasach kwadratowych mogą przyjmować jedynie dwie wartości [math]\displaystyle{ 0 }[/math] lub [math]\displaystyle{ 1 }[/math], dostajemy

  • [math]\displaystyle{ \biggl| Q (k + 1, n) - Q (k, n) \biggr| = \biggl| \bigl[\pi (k + n + 1) - \pi (k + n) \bigr] - \bigl[\pi (k + 1) - \pi (k) \bigr] \biggr| \leqslant 1 }[/math]

Ponadto mamy

  • [math]\displaystyle{ Q(0, n) = \pi (n) \qquad }[/math] bo [math]\displaystyle{ \pi (0) = 0 }[/math]
  • [math]\displaystyle{ Q((n + 1) ! + 1, n) = 0 \qquad }[/math] bo liczby [math]\displaystyle{ (n + 1) ! + 2, \ldots, (n + 1) ! + (n + 1) }[/math] są liczbami złożonymi

Ponieważ wartości funkcji [math]\displaystyle{ Q(k, n) }[/math] mogą zmieniać się tylko o [math]\displaystyle{ - 1 }[/math], [math]\displaystyle{ 0 }[/math] lub [math]\displaystyle{ 1 }[/math], to [math]\displaystyle{ Q(k, n) }[/math] musi przyjmować wszystkie wartości całkowite od [math]\displaystyle{ 0 }[/math] do [math]\displaystyle{ \pi (n) }[/math]. Wynika stąd, że istnieje taka liczba [math]\displaystyle{ k_r }[/math], że [math]\displaystyle{ Q(k_r, n) = r }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ 0 \leqslant r \leqslant \pi (n) }[/math].


C Q10.png

Fragment wykresu funkcji [math]\displaystyle{ Q(k, 10) }[/math]. Widzimy, że dla [math]\displaystyle{ k = 113 }[/math] po raz pierwszy mamy [math]\displaystyle{ Q(k, 10) = 0 }[/math], a funkcja [math]\displaystyle{ Q(k, 10) }[/math] przyjmuje wszystkie wartości całkowite od [math]\displaystyle{ 0 }[/math] do [math]\displaystyle{ 5 }[/math].
□


Przykład C35
Czytelnik może łatwo sprawdzić, że ciąg [math]\displaystyle{ ( 1308, \ldots, 1407 ) }[/math] stu kolejnych liczb całkowitych zawiera dokładnie [math]\displaystyle{ 8 }[/math] liczb pierwszych.


Zadanie C36
Pokazać, nie korzystając z twierdzenia C34, że istnieje [math]\displaystyle{ 1000 }[/math] kolejnych liczb naturalnych, wśród których jest dokładnie jedna liczba pierwsza.

Rozwiązanie

Zauważmy, że [math]\displaystyle{ 1000 }[/math] kolejnych liczb naturalnych

[math]\displaystyle{ 1001! + 2, 1001! + 3, \ldots, 1001! + 1001 }[/math]

nie zawiera żadnej liczby pierwszej. Wielokrotnie zmniejszając wszystkie wypisane wyżej liczby o jeden, aż do chwili, gdy pierwsza z wypisanych liczb będzie liczbą pierwszą uzyskamy [math]\displaystyle{ 1000 }[/math] kolejnych liczb naturalnych, wśród których jest dokładnie jedna liczba pierwsza.

Uwaga: dopiero liczba [math]\displaystyle{ 1001! - 1733 }[/math] jest pierwsza.
□


Zadanie C37
Pokazać, że istnieje [math]\displaystyle{ 20 }[/math] kolejnych liczb naturalnych postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 1 }[/math], wśród których jest dokładnie [math]\displaystyle{ 5 }[/math] liczb pierwszych.

Rozwiązanie

Rozwiązywanie zadania rozpoczniemy od dwóch spostrzeżeń

  • wśród pierwszych [math]\displaystyle{ 20 }[/math] liczb naturalnych postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 1 }[/math] jest [math]\displaystyle{ 13 }[/math] liczb pierwszych
  • w ciągu [math]\displaystyle{ 6 k + 1 }[/math] istnieją dowolnie długie przedziały pozbawione liczb pierwszych (zobacz zadanie C32), zatem istnieje [math]\displaystyle{ 20 }[/math] kolejnych liczb naturalnych postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 1 }[/math], wśród których nie ma ani jednej liczby pierwszej

Pierwsze spostrzeżenie pokazuje, że rozwiązanie problemu jest potencjalnie możliwe. Rozwiązanie mogłoby nie istnieć, gdybyśmy szukali [math]\displaystyle{ 20 }[/math] liczb naturalnych postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 1 }[/math] wśród których jest, powiedzmy, [math]\displaystyle{ 15 }[/math] liczb pierwszych.

Drugie spostrzeżenie mówi nam, że ilość liczb pierwszych wśród kolejnych [math]\displaystyle{ 20 }[/math] liczb naturalnych postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 1 }[/math] zmienia się od [math]\displaystyle{ 13 }[/math] do [math]\displaystyle{ 0 }[/math]. Analiza przebiegu tych zmian jest kluczem do dowodu twierdzenia.


Zbadajmy zatem, jak zmienia się ilość liczb pierwszych wśród kolejnych [math]\displaystyle{ 20 }[/math] liczb naturalnych postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 1 }[/math]. Rozważmy ciąg [math]\displaystyle{ a_k = 6 k + 1 }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ k = 0, 1, 2, \ldots }[/math]

[math]\displaystyle{ (a_k) = (1, \mathbf{7}, \mathbf{13}, \mathbf{19}, 25, \mathbf{31}, \mathbf{37}, \mathbf{43}, 49, 55, \mathbf{61}, \mathbf{67}, \mathbf{73}, \mathbf{79}, 85, 91, \mathbf{97}, \mathbf{103}, \mathbf{109}, 115, 121, \mathbf{127}, 133, \mathbf{139}, 145, \mathbf{151}, \mathbf{157}, \mathbf{163}, 169, 175, \mathbf{181}, 187, \mathbf{193}, \mathbf{199}, 205, \mathbf{211}, \ldots) }[/math]

Liczby pierwsze zostały pogrubione.


Niech [math]\displaystyle{ (B^n) }[/math] będzie fragmentem ciągu [math]\displaystyle{ (a_k) }[/math] rozpoczynającym się od [math]\displaystyle{ n }[/math]-tego wyrazu ciągu i złożonym z [math]\displaystyle{ 20 }[/math] kolejnych wyrazów ciągu [math]\displaystyle{ (a_k) }[/math]. Przykładowo mamy

[math]\displaystyle{ (B^1) = (1, \mathbf{7}, \mathbf{13}, \mathbf{19}, 25, \mathbf{31}, \mathbf{37}, \mathbf{43}, 49, 55, \mathbf{61}, \mathbf{67}, \mathbf{73}, \mathbf{79}, 85, 91, \mathbf{97}, \mathbf{103}, \mathbf{109}, 115 ) }[/math]

[math]\displaystyle{ (B^2) = ( \mathbf{7}, \mathbf{13}, \mathbf{19}, 25, \mathbf{31}, \mathbf{37}, \mathbf{43}, 49, 55, \mathbf{61}, \mathbf{67}, \mathbf{73}, \mathbf{79}, 85, 91, \mathbf{97}, \mathbf{103}, \mathbf{109}, 115, 121 ) }[/math]

[math]\displaystyle{ (B^3) = ( \mathbf{13}, \mathbf{19}, 25, \mathbf{31}, \mathbf{37}, \mathbf{43}, 49, 55, \mathbf{61}, \mathbf{67}, \mathbf{73}, \mathbf{79}, 85, 91, \mathbf{97}, \mathbf{103}, \mathbf{109}, 115, 121, \mathbf{127} ) }[/math]


Musimy zrozumieć, jak przejście od ciągu [math]\displaystyle{ (B^n) }[/math] do ciągu [math]\displaystyle{ (B^{n + 1}) }[/math] wpływa na ilość liczb pierwszych w tych ciągach.

  • jeżeli najmniejszy wyraz ciągu [math]\displaystyle{ (B^n) }[/math] jest liczbą złożoną, to po przejściu do ciągu [math]\displaystyle{ (B^{n + 1}) }[/math] ilość liczb pierwszych w tym ciągu w stosunku do ilości liczb pierwszych w ciągu [math]\displaystyle{ (B^n) }[/math] może
    • pozostać bez zmian (w przypadku, gdy największy wyraz ciągu [math]\displaystyle{ (B^{n + 1}) }[/math] jest liczbą złożoną)
    • zwiększyć się o jeden (w przypadku, gdy największy wyraz ciągu [math]\displaystyle{ (B^{n + 1}) }[/math] jest liczbą pierwszą)
  • jeżeli najmniejszy wyraz ciągu [math]\displaystyle{ (B^n) }[/math] jest liczbą pierwszą, to po przejściu do ciągu [math]\displaystyle{ (B^{n + 1}) }[/math] ilość liczb pierwszych w tym ciągu w stosunku do ilości liczb pierwszych w ciągu [math]\displaystyle{ (B^n) }[/math] może
    • zmniejszyć się o jeden (w przypadku, gdy największy wyraz ciągu [math]\displaystyle{ (B^{n + 1}) }[/math] jest liczbą złożoną)
    • pozostać bez zmian (w przypadku, gdy największy wyraz ciągu [math]\displaystyle{ (B^{n + 1}) }[/math] jest liczbą pierwszą)


Wynika stąd, że przechodząc od ciągu [math]\displaystyle{ (B^n) }[/math] do ciągu [math]\displaystyle{ (B^{n + 1}) }[/math] ilość liczb pierwszych może się zmienić o [math]\displaystyle{ - 1 }[/math], [math]\displaystyle{ 0 }[/math] lub [math]\displaystyle{ 1 }[/math]. Z drugiego ze spostrzeżeń uczynionych na początku dowodu wynika istnienie takiej liczby [math]\displaystyle{ r }[/math], że wśród ciągów

[math]\displaystyle{ (B^1), (B^2), \ldots, (B^r) }[/math]

ilość liczb pierwszych będzie przyjmowała wszystkie możliwe wartości od liczby [math]\displaystyle{ 13 }[/math] do liczby [math]\displaystyle{ 0 }[/math]. Co zapewnia istnienie takich [math]\displaystyle{ 20 }[/math] kolejnych liczb naturalnych postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 1 }[/math], że wśród nich jest dokładnie [math]\displaystyle{ 5 }[/math] liczb pierwszych.
□


Twierdzenie C38
Niech [math]\displaystyle{ a, b \in \mathbb{Z} }[/math] oraz [math]\displaystyle{ a \geqslant 2 }[/math] i [math]\displaystyle{ 0 \leqslant b \leqslant a - 1 }[/math]. Jeżeli liczby [math]\displaystyle{ a }[/math] oraz [math]\displaystyle{ b }[/math] są względnie pierwsze, to istnieje [math]\displaystyle{ n }[/math] kolejnych liczb postaci [math]\displaystyle{ a k + b }[/math], wśród których znajduje się dokładnie [math]\displaystyle{ r \leqslant \pi (a (n - 1) + b ; a, b) }[/math] liczb pierwszych.

Dowód

Twierdzenie można udowodnić uogólniając dowód twierdzenia C34 lub wykorzystując metodę zastosowaną w rozwiązaniu zadania C37.
□


Zadanie C39
Niech [math]\displaystyle{ p \geqslant 5 }[/math] będzie liczbą pierwszą. Pokazać, że w ciągu [math]\displaystyle{ 6 k + 1 }[/math] występują kwadraty wszystkich liczb pierwszych [math]\displaystyle{ p }[/math].

Rozwiązanie

Wiemy, że liczby pierwsze nieparzyste [math]\displaystyle{ p \geqslant 5 }[/math] mogą być postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 1 }[/math] lub [math]\displaystyle{ 6 k + 5 }[/math]. Ponieważ

[math]\displaystyle{ (6 k + 1)^2 = 6 (6 k^2 + 2 k) + 1 }[/math]
[math]\displaystyle{ (6 k + 5)^2 = 6 (6 k^2 + 10 k + 4) + 1 }[/math]

zatem kwadraty liczb pierwszych są postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 1 }[/math] i nie mogą występować w ciągu postaci [math]\displaystyle{ 6 k + 5 }[/math].
□


Zadanie C40
Dany jest ciąg arytmetyczny [math]\displaystyle{ a k + b }[/math], gdzie liczby [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ b }[/math] są względnie pierwsze. Pokazać, że

  • jeżeli liczba pierwsza [math]\displaystyle{ p }[/math] dzieli [math]\displaystyle{ a }[/math], to żaden wyraz ciągu [math]\displaystyle{ a k + b }[/math] nie jest podzielny przez [math]\displaystyle{ p }[/math]
  • jeżeli liczba pierwsza [math]\displaystyle{ p }[/math] nie dzieli [math]\displaystyle{ a }[/math], to istnieje nieskończenie wiele wyrazów ciągu [math]\displaystyle{ a k + b }[/math], które są podzielne przez [math]\displaystyle{ p }[/math]
Rozwiązanie

Punkt 1.
Zauważmy, że liczby [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ b }[/math] są względnie pierwsze, zatem liczba pierwsza [math]\displaystyle{ p }[/math] nie może jednocześnie dzielić liczb [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ b }[/math]. Ponieważ z założenia [math]\displaystyle{ p|a }[/math], to wynika stąd, że [math]\displaystyle{ p }[/math] nie dzieli [math]\displaystyle{ b }[/math]. Jeśli tak, to

[math]\displaystyle{ a k + b = (n p) k + b }[/math]

i [math]\displaystyle{ p }[/math] nie dzieli żadnej liczby postaci [math]\displaystyle{ a k + b }[/math].

Punkt 2.
Pierwszy sposób

Niech [math]\displaystyle{ k_0 \in \mathbb{N} }[/math]. Przypuśćmy, że dla pewnych różnych liczb naturalnych [math]\displaystyle{ i, j }[/math] takich, że [math]\displaystyle{ 1 \leqslant i \lt j \leqslant p }[/math] liczby [math]\displaystyle{ a(k_0 + i) + b }[/math] oraz [math]\displaystyle{ a(k_0 + j) + b }[/math] dają tę samą resztę przy dzieleniu przez liczbę pierwszą [math]\displaystyle{ p }[/math]. Zatem różnica tych liczb jest podzielna przez [math]\displaystyle{ p }[/math]

[math]\displaystyle{ p| [a (k_0 + j) + b] - [a (k_0 + i) + b] }[/math]

czyli

[math]\displaystyle{ p|a (j - i) }[/math]

Ponieważ [math]\displaystyle{ p \nmid a }[/math] to na mocy lematu Euklidesa (twierdzenie C70), mamy

[math]\displaystyle{ p| (j - i) }[/math]

co jest niemożliwe, bo [math]\displaystyle{ 1 \leqslant j - i \leqslant p - 1 \lt p }[/math].

Zatem reszty [math]\displaystyle{ r_1, r_2, \ldots, r_p }[/math] są wszystkie różne, a ponieważ jest ich [math]\displaystyle{ p }[/math], czyli tyle ile jest różnych reszt z dzielenia przez liczbę [math]\displaystyle{ p }[/math], to zbiór tych reszt jest identyczny ze zbiorem reszt z dzielenia przez [math]\displaystyle{ p }[/math], czyli ze zbiorem [math]\displaystyle{ S = \{ 0, 1, 2, \ldots, p - 1 \} }[/math]. W szczególności wynika stąd, że wśród [math]\displaystyle{ p }[/math] kolejnych wyrazów ciągu arytmetycznego [math]\displaystyle{ a k + b }[/math] jeden z tych wyrazów jest podzielny przez [math]\displaystyle{ p }[/math]. Zatem istnieje nieskończenie wiele wyrazów ciągu [math]\displaystyle{ a k + b }[/math], które są podzielne przez [math]\displaystyle{ p }[/math].


Drugi sposób

Problem sprowadza się do wykazania istnienia nieskończenie wielu par liczb naturalnych [math]\displaystyle{ (k, n) }[/math], takich że

[math]\displaystyle{ a k + b = n p }[/math]

Co z kolei sprowadza się do badania rozwiązań całkowitych równania

[math]\displaystyle{ n p - a k = b }[/math]

Zauważmy, że ponieważ [math]\displaystyle{ p \nmid a }[/math], to liczby [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ p }[/math] są względnie pierwsze. Zatem ich największym wspólnym dzielnikiem jest liczba [math]\displaystyle{ 1 }[/math]. Na mocy twierdzenia C73 równanie to ma nieskończenie wiele rozwiązań w liczbach całkowitych

[math]\displaystyle{ n = n_0 + p t }[/math]
[math]\displaystyle{ k = k_0 + a t }[/math]

gdzie [math]\displaystyle{ t }[/math] jest dowolną liczbą całkowitą, a para liczb [math]\displaystyle{ (n_0, k_0) }[/math] jest dowolnym rozwiązaniem tego równania. Widzimy, że dla dostatecznie dużych liczb [math]\displaystyle{ t }[/math] zawsze możemy uzyskać takie [math]\displaystyle{ n }[/math] i [math]\displaystyle{ k }[/math], że [math]\displaystyle{ n, k \in \mathbb{Z}_+ }[/math]. Pokazaliśmy w ten sposób, że w ciągu arytmetycznym [math]\displaystyle{ a k + b }[/math] istnieje nieskończenie wiele wyrazów podzielnych przez liczbę pierwszą [math]\displaystyle{ p }[/math].


Trzeci sposób

Zauważmy, że ponieważ [math]\displaystyle{ p \nmid a }[/math], to liczby [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ p }[/math] są względnie pierwsze. Zatem ich największym wspólnym dzielnikiem jest liczba [math]\displaystyle{ 1 }[/math]. Lemat Bézouta zapewnia istnienie takich liczb całkowitych [math]\displaystyle{ x }[/math] i [math]\displaystyle{ y }[/math], że

[math]\displaystyle{ a x + p y = 1 }[/math]

Niech [math]\displaystyle{ k_0 = r p - b x }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ r }[/math] jest dowolną liczbą całkowitą dodatnią, ale na tyle dużą, aby [math]\displaystyle{ k_0 }[/math] była liczbą dodatnią bez względu na znak iloczynu [math]\displaystyle{ b x }[/math]. Łatwo sprawdzamy, że liczba [math]\displaystyle{ a k_0 + b }[/math] jest podzielna przez [math]\displaystyle{ p }[/math]

[math]\displaystyle{ a k_0 + b = a (r p - b x) + b = }[/math]
[math]\displaystyle{ \;\; = a r p - a b x + b = }[/math]
[math]\displaystyle{ \;\; = a r p + b (1 - a x) = }[/math]
[math]\displaystyle{ \;\; = a r p + b p y = }[/math]
[math]\displaystyle{ \;\; = p (a r + b y) }[/math]

Zatem w ciągu [math]\displaystyle{ a k + b }[/math] istnieje przynajmniej jeden wyraz podzielny przez liczbę pierwszą [math]\displaystyle{ p }[/math]. Jeśli tak, to w ciągu arytmetycznym [math]\displaystyle{ a k + b }[/math] istnieje nieskończenie wiele liczb podzielnych przez [math]\displaystyle{ p }[/math], bo dla [math]\displaystyle{ k = k_0 + s p }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ s \in \mathbb{N} }[/math], mamy

[math]\displaystyle{ a k + b = a (k_0 + s p) + b = a s p + (a k_0 + b) }[/math]

Czyli [math]\displaystyle{ p|a k + b }[/math].
□


Uwaga C41
Łatwo możemy napisać w PARI/GP funkcję, która zwraca najmniejszą liczbę naturalną [math]\displaystyle{ k_0 }[/math], dla której wyraz ciągu arytmetycznego [math]\displaystyle{ a k + b }[/math] jest podzielny przez [math]\displaystyle{ p }[/math] (przy założeniu, że liczby [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ p }[/math] są względnie pierwsze). 

f(a,b,p) = lift( Mod(-b,p)*Mod(a,p)^(-1) )



Ciągi nieskończone i liczby pierwsze

Uwaga C42
Choć wiele ciągów jest dobrze znanych i równie dobrze zbadanych, to nie wiemy, czy zawierają one nieskończenie wiele liczb pierwszych. Przykładowo

[math]\displaystyle{ \quad 1. \quad }[/math] [math]\displaystyle{ a_n = n^2 + 1 }[/math] A002496
[math]\displaystyle{ \quad 2. \quad }[/math] [math]\displaystyle{ b_n = n^2 - n - 1 }[/math] A002327
[math]\displaystyle{ \quad 3. \quad }[/math] [math]\displaystyle{ c_n = n^2 + n + 1 }[/math] A002383
[math]\displaystyle{ \quad 4. \quad }[/math] [math]\displaystyle{ d_n = n^4 + 1 }[/math] A000068
[math]\displaystyle{ \quad 5. \quad }[/math] [math]\displaystyle{ u_n = n! + 1 }[/math] A002981
[math]\displaystyle{ \quad 6. \quad }[/math] [math]\displaystyle{ v_n = n! - 1 }[/math] A002982
[math]\displaystyle{ \quad 7. \quad }[/math] [math]\displaystyle{ M_n = 2^n - 1 }[/math] (liczby Mersenne'a) A000043
[math]\displaystyle{ \quad 8. \quad }[/math] [math]\displaystyle{ F_n = 2^{2^n} + 1 }[/math] (liczby Fermata) A019434
[math]\displaystyle{ \quad 9. \quad }[/math] [math]\displaystyle{ F_n (a) = a^{2^n} + 1 }[/math] (uogólnione liczby Fermata, [math]\displaystyle{ a }[/math] parzyste) MathWorld

Nie wiemy, czy istnieje wielomian całkowity [math]\displaystyle{ W(n) }[/math] stopnia większego niż jeden taki, że [math]\displaystyle{ W(n) }[/math] jest liczbą pierwszą dla nieskończenie wielu liczb [math]\displaystyle{ n }[/math].


Przykład C43
Łatwo sprawdzić, że wartości wielomianu [math]\displaystyle{ W(n) = n^2 + n + 41 }[/math] są liczbami pierwszymi dla [math]\displaystyle{ 1 \leqslant n \leqslant 39 }[/math]. Oczywiście [math]\displaystyle{ 41 | W(41) }[/math].


Twierdzenie C44
Niech [math]\displaystyle{ a, n }[/math] będą liczbami całkowitymi takimi, że [math]\displaystyle{ a \geqslant 2 }[/math] i [math]\displaystyle{ n \geqslant 1 }[/math]. Jeżeli liczba [math]\displaystyle{ a^n + 1 }[/math] jest liczbą pierwszą, to [math]\displaystyle{ a }[/math] jest liczbą parzystą i [math]\displaystyle{ n = 2^m }[/math].

Dowód

Gdyby liczba [math]\displaystyle{ a }[/math] była nieparzysta, to [math]\displaystyle{ a^n + 1 \geqslant 4 }[/math] byłoby parzyste i nie mogłoby być liczbą pierwszą.

Niech teraz wykładnik [math]\displaystyle{ n = x y }[/math] będzie liczbą złożoną, zaś [math]\displaystyle{ x }[/math] będzie liczbą nieparzystą. Wtedy

[math]\displaystyle{ a^n + 1 = (a^y)^x + 1 }[/math]

Oznaczając [math]\displaystyle{ b = a^y }[/math] oraz [math]\displaystyle{ x = 2 k + 1 }[/math] mamy

[math]\displaystyle{ a^n + 1 = (a^y)^x + 1 = }[/math]
[math]\displaystyle{ \: = b^x + 1 = }[/math]
[math]\displaystyle{ \: = b^{2 k + 1} + 1 = }[/math]
[math]\displaystyle{ \: = (b + 1) \cdot (b^{2 k} - b^{2 k - 1} + \ldots - b^3 + b^2 - b + 1) }[/math]

Wynika stąd, że w takim przypadku [math]\displaystyle{ a^n + 1 }[/math] jest liczbą złożoną. Zatem wykładnik [math]\displaystyle{ n }[/math] nie może zawierać czynników nieparzystych, czyli musi być [math]\displaystyle{ n = 2^m }[/math]. Co należało pokazać.
□


Twierdzenie C45
Dla dowolnej liczby naturalnej [math]\displaystyle{ n \geqslant 1 }[/math] liczba [math]\displaystyle{ x - y }[/math] jest dzielnikiem wyrażenia [math]\displaystyle{ x^n - y^n }[/math].

Dowód

Indukcja matematyczna. Twierdzenie jest prawdziwe dla [math]\displaystyle{ n = 1 }[/math], bo [math]\displaystyle{ x - y }[/math] dzieli [math]\displaystyle{ x^1 - y^1 }[/math]. Załóżmy, że [math]\displaystyle{ x - y }[/math] jest dzielnikiem wyrażenia [math]\displaystyle{ x^n - y^n }[/math], czyli [math]\displaystyle{ x^n - y^n = (x - y) \cdot k }[/math], otrzymujemy dla [math]\displaystyle{ n + 1 }[/math]

[math]\displaystyle{ x^{n + 1} - y^{n + 1} = x x^n - y x^n + y x^n - y y^n = }[/math]
[math]\displaystyle{ \quad \, = (x - y) x^n + y (x^n - y^n) = }[/math]
[math]\displaystyle{ \quad \, = (x - y) x^n + y (x - y) \cdot k = }[/math]
[math]\displaystyle{ \quad \, = (x - y) (x^n + y \cdot k) }[/math]

Czyli [math]\displaystyle{ x - y }[/math] jest dzielnikiem [math]\displaystyle{ x^{n + 1} - y^{n + 1} }[/math]. Co kończy dowód indukcyjny.
□


Twierdzenie C46
Jeżeli [math]\displaystyle{ n \geqslant 2 }[/math] oraz [math]\displaystyle{ a^n - 1 }[/math] jest liczbą pierwszą, to [math]\displaystyle{ a = 2 }[/math] i [math]\displaystyle{ n }[/math] jest liczbą pierwszą.

Dowód

Z twierdzenia C45 wiemy, że [math]\displaystyle{ x - y | x^n - y^n }[/math]. W przypadku gdy [math]\displaystyle{ a \gt 2 }[/math] mamy

[math]\displaystyle{ a - 1 | a^n - 1 }[/math]

Czyli musi być [math]\displaystyle{ a = 2 }[/math]. Z tego samego twierdzenia wynika też, że jeżeli [math]\displaystyle{ n }[/math] jest liczbą złożoną [math]\displaystyle{ n = r s }[/math], to

[math]\displaystyle{ 2^r - 1 | 2^{r s} - 1 }[/math]

bo [math]\displaystyle{ a^r - b^r | (a^r)^s - (b^r)^s }[/math]. Zatem [math]\displaystyle{ n }[/math] musi być liczbą pierwszą. Co kończy dowód.
□




Ciągi arytmetyczne liczb pierwszych

Uwaga C47
Ciągi arytmetyczne liczb pierwszych[3][4] zbudowane z dwóch liczb pierwszych nie są interesujące, bo dowolne dwie liczby tworzą ciąg arytmetyczny. Dlatego będziemy się zajmowali ciągami arytmetycznymi liczb pierwszych o długości [math]\displaystyle{ n \geqslant 3 }[/math].

Ponieważ nie da się zbudować ciągu arytmetycznego liczb pierwszych o długości [math]\displaystyle{ n \geqslant 3 }[/math], w którym pierwszym wyrazem jest liczba [math]\displaystyle{ p_0 = 2 }[/math], to będą nas interesowały ciągi rozpoczynające się od liczby pierwszej [math]\displaystyle{ p_0 \geqslant 3 }[/math]

Jeżeli do liczby pierwszej nieparzystej dodamy dodatnią liczbę nieparzystą, to otrzymamy liczbę parzystą złożoną, zatem różnica ciągu arytmetycznego [math]\displaystyle{ d }[/math] musi być liczbą parzystą, aby zbudowanie jakiegokolwiek ciągu arytmetycznego liczb pierwszych o długości [math]\displaystyle{ n \geqslant 3 }[/math] było możliwe.

Istnienie nieskończenie wiele ciągów arytmetycznych liczb pierwszych o długości [math]\displaystyle{ n = 3 }[/math] pokazano już wiele lat temu[5]. Temat ciągów arytmetycznych liczb pierwszych zyskał na popularności[6] po udowodnieniu przez Bena Greena i Terence'a Tao twierdzenia o istnieniu dowolnie długich (ale skończonych) ciągów arytmetycznych liczb pierwszych[7].


Twierdzenie C48* (Ben Green i Terence Tao, 2004)
Dla dowolnej liczby naturalnej [math]\displaystyle{ n \geqslant 2 }[/math] istnieje nieskończenie wiele [math]\displaystyle{ n }[/math]-wyrazowych ciągów arytmetycznych liczb pierwszych.



Przykład C49
Tabela zawiera przykładowe ciągi arytmetyczne liczb pierwszych o długości [math]\displaystyle{ n = 3 }[/math] i [math]\displaystyle{ n = 4 }[/math].

Pokaż tabele

W przypadku [math]\displaystyle{ n = 3 }[/math] wyszukiwanie ciągów zostało przeprowadzone dla [math]\displaystyle{ d = 2 k }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ 1 \leqslant k \leqslant 100 }[/math] i (przy ustalonym [math]\displaystyle{ d }[/math]) dla kolejnych liczb pierwszych [math]\displaystyle{ p_0 \leqslant 10^8 }[/math].

W przypadku [math]\displaystyle{ n = 4 }[/math] wyszukiwanie ciągów zostało przeprowadzone dla [math]\displaystyle{ d = 6 k }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ 1 \leqslant k \leqslant 100 }[/math] i (przy ustalonym [math]\displaystyle{ d }[/math]) dla kolejnych liczb pierwszych [math]\displaystyle{ p_0 \leqslant 10^8 }[/math].

Jeżeli w tabeli jest wypisanych sześć wartości [math]\displaystyle{ p_0 }[/math], to oznacza to, że zostało znalezionych co najmniej sześć wartości [math]\displaystyle{ p_0 }[/math].

[math]\displaystyle{ \mathbf{n = 3} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{d} }[/math] [math]\displaystyle{ \mathbf{p_0} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 4} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 41 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 8} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 10} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 12} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 14} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 18} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math] [math]\displaystyle{ 61 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 20} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 24} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 59 }[/math] [math]\displaystyle{ 79 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 28} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 30} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 34} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 36} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math] [math]\displaystyle{ 67 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 38} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 40} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 42} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 67 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 48} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 41 }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 50} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 54} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math] [math]\displaystyle{ 59 }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 60} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 64} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 66} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 41 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 68} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 72} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math] [math]\displaystyle{ 67 }[/math] [math]\displaystyle{ 79 }[/math] [math]\displaystyle{ 107 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 78} }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math] [math]\displaystyle{ 101 }[/math] [math]\displaystyle{ 113 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 80} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 84} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 90} }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 59 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 94} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 96} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 41 }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math] [math]\displaystyle{ 101 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 98} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 102} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 79 }[/math] [math]\displaystyle{ 89 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 104} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 108} }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 41 }[/math] [math]\displaystyle{ 131 }[/math] [math]\displaystyle{ 163 }[/math] [math]\displaystyle{ 173 }[/math] [math]\displaystyle{ 223 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 110} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 114} }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math] [math]\displaystyle{ 79 }[/math] [math]\displaystyle{ 83 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 120} }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 124} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 126} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 41 }[/math] [math]\displaystyle{ 97 }[/math] [math]\displaystyle{ 101 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 132} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 67 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 134} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 138} }[/math] [math]\displaystyle{ 41 }[/math] [math]\displaystyle{ 61 }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math] [math]\displaystyle{ 103 }[/math] [math]\displaystyle{ 113 }[/math] [math]\displaystyle{ 173 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 144} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 79 }[/math] [math]\displaystyle{ 113 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 150} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 154} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 156} }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math] [math]\displaystyle{ 41 }[/math] [math]\displaystyle{ 67 }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math] [math]\displaystyle{ 107 }[/math] [math]\displaystyle{ 127 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 162} }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 107 }[/math] [math]\displaystyle{ 109 }[/math] [math]\displaystyle{ 197 }[/math] [math]\displaystyle{ 239 }[/math] [math]\displaystyle{ 269 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 164} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 168} }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math] [math]\displaystyle{ 61 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 174} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math] [math]\displaystyle{ 83 }[/math] [math]\displaystyle{ 109 }[/math] [math]\displaystyle{ 139 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 178} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 180} }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 59 }[/math] [math]\displaystyle{ 61 }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math] [math]\displaystyle{ 83 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 186} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math] [math]\displaystyle{ 107 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 188} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 190} }[/math] [math]\displaystyle{ 3 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 192} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 59 }[/math] [math]\displaystyle{ 79 }[/math] [math]\displaystyle{ 139 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 198} }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math] [math]\displaystyle{ 83 }[/math] [math]\displaystyle{ 113 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{n = 4} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{d} }[/math] [math]\displaystyle{ \mathbf{p_0} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 41 }[/math] [math]\displaystyle{ 61 }[/math] [math]\displaystyle{ 251 }[/math] [math]\displaystyle{ 601 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 12} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 127 }[/math] [math]\displaystyle{ 227 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 18} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math] [math]\displaystyle{ 113 }[/math] [math]\displaystyle{ 313 }[/math] [math]\displaystyle{ 673 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 24} }[/math] [math]\displaystyle{ 59 }[/math] [math]\displaystyle{ 79 }[/math] [math]\displaystyle{ 349 }[/math] [math]\displaystyle{ 419 }[/math] [math]\displaystyle{ 499 }[/math] [math]\displaystyle{ 569 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 30} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math] [math]\displaystyle{ 41 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 36} }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 241 }[/math] [math]\displaystyle{ 281 }[/math] [math]\displaystyle{ 311 }[/math] [math]\displaystyle{ 751 }[/math] [math]\displaystyle{ 911 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 42} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 67 }[/math] [math]\displaystyle{ 97 }[/math] [math]\displaystyle{ 107 }[/math] [math]\displaystyle{ 157 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 48} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math] [math]\displaystyle{ 83 }[/math] [math]\displaystyle{ 613 }[/math] [math]\displaystyle{ 643 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 54} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 239 }[/math] [math]\displaystyle{ 379 }[/math] [math]\displaystyle{ 719 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 60} }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 66} }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 41 }[/math] [math]\displaystyle{ 241 }[/math] [math]\displaystyle{ 251 }[/math] [math]\displaystyle{ 521 }[/math] [math]\displaystyle{ 541 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 72} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 67 }[/math] [math]\displaystyle{ 167 }[/math] [math]\displaystyle{ 347 }[/math] [math]\displaystyle{ 947 }[/math] [math]\displaystyle{ 1217 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 78} }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math] [math]\displaystyle{ 113 }[/math] [math]\displaystyle{ 233 }[/math] [math]\displaystyle{ 353 }[/math] [math]\displaystyle{ 443 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 84} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 149 }[/math] [math]\displaystyle{ 179 }[/math] [math]\displaystyle{ 379 }[/math] [math]\displaystyle{ 439 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 90} }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 61 }[/math] [math]\displaystyle{ 83 }[/math] [math]\displaystyle{ 89 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 96} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math] [math]\displaystyle{ 101 }[/math] [math]\displaystyle{ 631 }[/math] [math]\displaystyle{ 761 }[/math] [math]\displaystyle{ 1471 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 102} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 127 }[/math] [math]\displaystyle{ 257 }[/math] [math]\displaystyle{ 337 }[/math] [math]\displaystyle{ 557 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 108} }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 163 }[/math] [math]\displaystyle{ 223 }[/math] [math]\displaystyle{ 293 }[/math] [math]\displaystyle{ 353 }[/math] [math]\displaystyle{ 643 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 114} }[/math] [math]\displaystyle{ 79 }[/math] [math]\displaystyle{ 349 }[/math] [math]\displaystyle{ 569 }[/math] [math]\displaystyle{ 709 }[/math] [math]\displaystyle{ 1259 }[/math] [math]\displaystyle{ 2039 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 120} }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math] [math]\displaystyle{ 107 }[/math] [math]\displaystyle{ 149 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 126} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 41 }[/math] [math]\displaystyle{ 101 }[/math] [math]\displaystyle{ 131 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 132} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 67 }[/math] [math]\displaystyle{ 257 }[/math] [math]\displaystyle{ 277 }[/math] [math]\displaystyle{ 487 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 138} }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math] [math]\displaystyle{ 173 }[/math] [math]\displaystyle{ 383 }[/math] [math]\displaystyle{ 463 }[/math] [math]\displaystyle{ 563 }[/math] [math]\displaystyle{ 773 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 144} }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 509 }[/math] [math]\displaystyle{ 599 }[/math] [math]\displaystyle{ 1019 }[/math] [math]\displaystyle{ 1579 }[/math] [math]\displaystyle{ 2609 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 150} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math] [math]\displaystyle{ 157 }[/math] [math]\displaystyle{ 163 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 156} }[/math] [math]\displaystyle{ 41 }[/math] [math]\displaystyle{ 151 }[/math] [math]\displaystyle{ 191 }[/math] [math]\displaystyle{ 461 }[/math] [math]\displaystyle{ 571 }[/math] [math]\displaystyle{ 641 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 162} }[/math] [math]\displaystyle{ 107 }[/math] [math]\displaystyle{ 197 }[/math] [math]\displaystyle{ 337 }[/math] [math]\displaystyle{ 967 }[/math] [math]\displaystyle{ 1297 }[/math] [math]\displaystyle{ 1627 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 168} }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math] [math]\displaystyle{ 83 }[/math] [math]\displaystyle{ 103 }[/math] [math]\displaystyle{ 113 }[/math] [math]\displaystyle{ 373 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 174} }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 109 }[/math] [math]\displaystyle{ 139 }[/math] [math]\displaystyle{ 509 }[/math] [math]\displaystyle{ 839 }[/math] [math]\displaystyle{ 929 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 180} }[/math] [math]\displaystyle{ 59 }[/math] [math]\displaystyle{ 61 }[/math] [math]\displaystyle{ 101 }[/math] [math]\displaystyle{ 103 }[/math] [math]\displaystyle{ 281 }[/math] [math]\displaystyle{ 283 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 186} }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 151 }[/math] [math]\displaystyle{ 271 }[/math] [math]\displaystyle{ 281 }[/math] [math]\displaystyle{ 491 }[/math] [math]\displaystyle{ 691 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 192} }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math] [math]\displaystyle{ 157 }[/math] [math]\displaystyle{ 307 }[/math] [math]\displaystyle{ 647 }[/math] [math]\displaystyle{ 1087 }[/math] [math]\displaystyle{ 1427 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 198} }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math] [math]\displaystyle{ 83 }[/math] [math]\displaystyle{ 263 }[/math] [math]\displaystyle{ 373 }[/math] [math]\displaystyle{ 853 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 204} }[/math] [math]\displaystyle{ 79 }[/math] [math]\displaystyle{ 149 }[/math] [math]\displaystyle{ 449 }[/math] [math]\displaystyle{ 479 }[/math] [math]\displaystyle{ 569 }[/math] [math]\displaystyle{ 919 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 210} }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math] [math]\displaystyle{ 103 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 216} }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 181 }[/math] [math]\displaystyle{ 761 }[/math] [math]\displaystyle{ 1021 }[/math] [math]\displaystyle{ 1061 }[/math] [math]\displaystyle{ 1231 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 222} }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 157 }[/math] [math]\displaystyle{ 197 }[/math] [math]\displaystyle{ 547 }[/math] [math]\displaystyle{ 617 }[/math] [math]\displaystyle{ 787 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 228} }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math] [math]\displaystyle{ 263 }[/math] [math]\displaystyle{ 313 }[/math] [math]\displaystyle{ 593 }[/math] [math]\displaystyle{ 953 }[/math] [math]\displaystyle{ 1093 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 234} }[/math] [math]\displaystyle{ 359 }[/math] [math]\displaystyle{ 499 }[/math] [math]\displaystyle{ 619 }[/math] [math]\displaystyle{ 829 }[/math] [math]\displaystyle{ 1549 }[/math] [math]\displaystyle{ 2309 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 240} }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 41 }[/math] [math]\displaystyle{ 67 }[/math] [math]\displaystyle{ 107 }[/math] [math]\displaystyle{ 139 }[/math] [math]\displaystyle{ 263 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 246} }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math] [math]\displaystyle{ 101 }[/math] [math]\displaystyle{ 331 }[/math] [math]\displaystyle{ 541 }[/math] [math]\displaystyle{ 661 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 252} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 97 }[/math] [math]\displaystyle{ 127 }[/math] [math]\displaystyle{ 197 }[/math] [math]\displaystyle{ 257 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 258} }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math] [math]\displaystyle{ 313 }[/math] [math]\displaystyle{ 503 }[/math] [math]\displaystyle{ 1103 }[/math] [math]\displaystyle{ 1873 }[/math] [math]\displaystyle{ 3253 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 264} }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 89 }[/math] [math]\displaystyle{ 199 }[/math] [math]\displaystyle{ 379 }[/math] [math]\displaystyle{ 409 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 270} }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 67 }[/math] [math]\displaystyle{ 229 }[/math] [math]\displaystyle{ 491 }[/math] [math]\displaystyle{ 557 }[/math] [math]\displaystyle{ 613 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 276} }[/math] [math]\displaystyle{ 181 }[/math] [math]\displaystyle{ 191 }[/math] [math]\displaystyle{ 401 }[/math] [math]\displaystyle{ 601 }[/math] [math]\displaystyle{ 661 }[/math] [math]\displaystyle{ 1171 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 282} }[/math] [math]\displaystyle{ 137 }[/math] [math]\displaystyle{ 317 }[/math] [math]\displaystyle{ 457 }[/math] [math]\displaystyle{ 1297 }[/math] [math]\displaystyle{ 1747 }[/math] [math]\displaystyle{ 1787 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 288} }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math] [math]\displaystyle{ 233 }[/math] [math]\displaystyle{ 353 }[/math] [math]\displaystyle{ 463 }[/math] [math]\displaystyle{ 743 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 294} }[/math] [math]\displaystyle{ 59 }[/math] [math]\displaystyle{ 89 }[/math] [math]\displaystyle{ 139 }[/math] [math]\displaystyle{ 269 }[/math] [math]\displaystyle{ 349 }[/math] [math]\displaystyle{ 719 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 300} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math] [math]\displaystyle{ 83 }[/math] [math]\displaystyle{ 109 }[/math] [math]\displaystyle{ 139 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 306} }[/math] [math]\displaystyle{ 491 }[/math] [math]\displaystyle{ 691 }[/math] [math]\displaystyle{ 971 }[/math] [math]\displaystyle{ 1321 }[/math] [math]\displaystyle{ 1471 }[/math] [math]\displaystyle{ 2341 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 312} }[/math] [math]\displaystyle{ 127 }[/math] [math]\displaystyle{ 257 }[/math] [math]\displaystyle{ 347 }[/math] [math]\displaystyle{ 547 }[/math] [math]\displaystyle{ 607 }[/math] [math]\displaystyle{ 757 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 318} }[/math] [math]\displaystyle{ 283 }[/math] [math]\displaystyle{ 373 }[/math] [math]\displaystyle{ 653 }[/math] [math]\displaystyle{ 1063 }[/math] [math]\displaystyle{ 1493 }[/math] [math]\displaystyle{ 1823 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 324} }[/math] [math]\displaystyle{ 179 }[/math] [math]\displaystyle{ 349 }[/math] [math]\displaystyle{ 839 }[/math] [math]\displaystyle{ 2389 }[/math] [math]\displaystyle{ 2699 }[/math] [math]\displaystyle{ 2879 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 330} }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 59 }[/math] [math]\displaystyle{ 79 }[/math] [math]\displaystyle{ 101 }[/math] [math]\displaystyle{ 113 }[/math] [math]\displaystyle{ 127 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 336} }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 61 }[/math] [math]\displaystyle{ 281 }[/math] [math]\displaystyle{ 311 }[/math] [math]\displaystyle{ 421 }[/math] [math]\displaystyle{ 491 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 342} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 67 }[/math] [math]\displaystyle{ 137 }[/math] [math]\displaystyle{ 257 }[/math] [math]\displaystyle{ 467 }[/math] [math]\displaystyle{ 887 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 348} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math] [math]\displaystyle{ 563 }[/math] [math]\displaystyle{ 593 }[/math] [math]\displaystyle{ 743 }[/math] [math]\displaystyle{ 1373 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 354} }[/math] [math]\displaystyle{ 89 }[/math] [math]\displaystyle{ 239 }[/math] [math]\displaystyle{ 389 }[/math] [math]\displaystyle{ 509 }[/math] [math]\displaystyle{ 659 }[/math] [math]\displaystyle{ 739 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 360} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math] [math]\displaystyle{ 101 }[/math] [math]\displaystyle{ 107 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 366} }[/math] [math]\displaystyle{ 461 }[/math] [math]\displaystyle{ 571 }[/math] [math]\displaystyle{ 1481 }[/math] [math]\displaystyle{ 1511 }[/math] [math]\displaystyle{ 1901 }[/math] [math]\displaystyle{ 2111 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 372} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 547 }[/math] [math]\displaystyle{ 857 }[/math] [math]\displaystyle{ 877 }[/math] [math]\displaystyle{ 1087 }[/math] [math]\displaystyle{ 2887 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 378} }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math] [math]\displaystyle{ 83 }[/math] [math]\displaystyle{ 163 }[/math] [math]\displaystyle{ 313 }[/math] [math]\displaystyle{ 503 }[/math] [math]\displaystyle{ 563 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 384} }[/math] [math]\displaystyle{ 139 }[/math] [math]\displaystyle{ 229 }[/math] [math]\displaystyle{ 719 }[/math] [math]\displaystyle{ 1229 }[/math] [math]\displaystyle{ 1439 }[/math] [math]\displaystyle{ 1699 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 390} }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math] [math]\displaystyle{ 59 }[/math] [math]\displaystyle{ 131 }[/math] [math]\displaystyle{ 157 }[/math] [math]\displaystyle{ 197 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 396} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 61 }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math] [math]\displaystyle{ 431 }[/math] [math]\displaystyle{ 691 }[/math] [math]\displaystyle{ 701 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 402} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 167 }[/math] [math]\displaystyle{ 727 }[/math] [math]\displaystyle{ 997 }[/math] [math]\displaystyle{ 1637 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 408} }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 223 }[/math] [math]\displaystyle{ 643 }[/math] [math]\displaystyle{ 683 }[/math] [math]\displaystyle{ 1063 }[/math] [math]\displaystyle{ 1213 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 414} }[/math] [math]\displaystyle{ 269 }[/math] [math]\displaystyle{ 359 }[/math] [math]\displaystyle{ 619 }[/math] [math]\displaystyle{ 1039 }[/math] [math]\displaystyle{ 1879 }[/math] [math]\displaystyle{ 2089 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 420} }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math] [math]\displaystyle{ 41 }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 426} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 131 }[/math] [math]\displaystyle{ 181 }[/math] [math]\displaystyle{ 431 }[/math] [math]\displaystyle{ 761 }[/math] [math]\displaystyle{ 811 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 432} }[/math] [math]\displaystyle{ 227 }[/math] [math]\displaystyle{ 617 }[/math] [math]\displaystyle{ 857 }[/math] [math]\displaystyle{ 997 }[/math] [math]\displaystyle{ 1657 }[/math] [math]\displaystyle{ 1667 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 438} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math] [math]\displaystyle{ 383 }[/math] [math]\displaystyle{ 1163 }[/math] [math]\displaystyle{ 1303 }[/math] [math]\displaystyle{ 1873 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 444} }[/math] [math]\displaystyle{ 199 }[/math] [math]\displaystyle{ 409 }[/math] [math]\displaystyle{ 1109 }[/math] [math]\displaystyle{ 1669 }[/math] [math]\displaystyle{ 1889 }[/math] [math]\displaystyle{ 2029 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 450} }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 97 }[/math] [math]\displaystyle{ 149 }[/math] [math]\displaystyle{ 193 }[/math] [math]\displaystyle{ 251 }[/math] [math]\displaystyle{ 359 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 456} }[/math] [math]\displaystyle{ 191 }[/math] [math]\displaystyle{ 521 }[/math] [math]\displaystyle{ 631 }[/math] [math]\displaystyle{ 1171 }[/math] [math]\displaystyle{ 1291 }[/math] [math]\displaystyle{ 2341 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 462} }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 107 }[/math] [math]\displaystyle{ 137 }[/math] [math]\displaystyle{ 277 }[/math] [math]\displaystyle{ 307 }[/math] [math]\displaystyle{ 367 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 468} }[/math] [math]\displaystyle{ 193 }[/math] [math]\displaystyle{ 293 }[/math] [math]\displaystyle{ 503 }[/math] [math]\displaystyle{ 683 }[/math] [math]\displaystyle{ 733 }[/math] [math]\displaystyle{ 1013 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 474} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 379 }[/math] [math]\displaystyle{ 479 }[/math] [math]\displaystyle{ 719 }[/math] [math]\displaystyle{ 829 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 480} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 127 }[/math] [math]\displaystyle{ 347 }[/math] [math]\displaystyle{ 439 }[/math] [math]\displaystyle{ 449 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 486} }[/math] [math]\displaystyle{ 241 }[/math] [math]\displaystyle{ 811 }[/math] [math]\displaystyle{ 941 }[/math] [math]\displaystyle{ 1361 }[/math] [math]\displaystyle{ 1861 }[/math] [math]\displaystyle{ 1871 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 492} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 107 }[/math] [math]\displaystyle{ 947 }[/math] [math]\displaystyle{ 1607 }[/math] [math]\displaystyle{ 2897 }[/math] [math]\displaystyle{ 3037 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 498} }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math] [math]\displaystyle{ 883 }[/math] [math]\displaystyle{ 953 }[/math] [math]\displaystyle{ 983 }[/math] [math]\displaystyle{ 1723 }[/math] [math]\displaystyle{ 1913 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 504} }[/math] [math]\displaystyle{ 89 }[/math] [math]\displaystyle{ 109 }[/math] [math]\displaystyle{ 229 }[/math] [math]\displaystyle{ 359 }[/math] [math]\displaystyle{ 599 }[/math] [math]\displaystyle{ 619 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 510} }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 67 }[/math] [math]\displaystyle{ 83 }[/math] [math]\displaystyle{ 89 }[/math] [math]\displaystyle{ 97 }[/math] [math]\displaystyle{ 167 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 516} }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 61 }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math] [math]\displaystyle{ 1181 }[/math] [math]\displaystyle{ 1361 }[/math] [math]\displaystyle{ 1471 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 522} }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 487 }[/math] [math]\displaystyle{ 907 }[/math] [math]\displaystyle{ 1097 }[/math] [math]\displaystyle{ 1237 }[/math] [math]\displaystyle{ 1747 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 528} }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math] [math]\displaystyle{ 443 }[/math] [math]\displaystyle{ 503 }[/math] [math]\displaystyle{ 653 }[/math] [math]\displaystyle{ 1213 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 534} }[/math] [math]\displaystyle{ 839 }[/math] [math]\displaystyle{ 919 }[/math] [math]\displaystyle{ 1019 }[/math] [math]\displaystyle{ 1399 }[/math] [math]\displaystyle{ 1579 }[/math] [math]\displaystyle{ 1619 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 540} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math] [math]\displaystyle{ 101 }[/math] [math]\displaystyle{ 113 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 546} }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 61 }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math] [math]\displaystyle{ 401 }[/math] [math]\displaystyle{ 431 }[/math] [math]\displaystyle{ 821 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 552} }[/math] [math]\displaystyle{ 67 }[/math] [math]\displaystyle{ 257 }[/math] [math]\displaystyle{ 277 }[/math] [math]\displaystyle{ 727 }[/math] [math]\displaystyle{ 1427 }[/math] [math]\displaystyle{ 2267 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 558} }[/math] [math]\displaystyle{ 463 }[/math] [math]\displaystyle{ 593 }[/math] [math]\displaystyle{ 673 }[/math] [math]\displaystyle{ 1013 }[/math] [math]\displaystyle{ 1583 }[/math] [math]\displaystyle{ 2243 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 564} }[/math] [math]\displaystyle{ 109 }[/math] [math]\displaystyle{ 179 }[/math] [math]\displaystyle{ 659 }[/math] [math]\displaystyle{ 719 }[/math] [math]\displaystyle{ 859 }[/math] [math]\displaystyle{ 1429 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 570} }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math] [math]\displaystyle{ 157 }[/math] [math]\displaystyle{ 163 }[/math] [math]\displaystyle{ 241 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 576} }[/math] [math]\displaystyle{ 151 }[/math] [math]\displaystyle{ 401 }[/math] [math]\displaystyle{ 541 }[/math] [math]\displaystyle{ 991 }[/math] [math]\displaystyle{ 1061 }[/math] [math]\displaystyle{ 1091 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 582} }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math] [math]\displaystyle{ 127 }[/math] [math]\displaystyle{ 457 }[/math] [math]\displaystyle{ 647 }[/math] [math]\displaystyle{ 967 }[/math] [math]\displaystyle{ 1087 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 588} }[/math] [math]\displaystyle{ 103 }[/math] [math]\displaystyle{ 113 }[/math] [math]\displaystyle{ 223 }[/math] [math]\displaystyle{ 233 }[/math] [math]\displaystyle{ 443 }[/math] [math]\displaystyle{ 613 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 594} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math] [math]\displaystyle{ 89 }[/math] [math]\displaystyle{ 439 }[/math] [math]\displaystyle{ 599 }[/math] [math]\displaystyle{ 839 }[/math] [math]\displaystyle{ 1019 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 600} }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 101 }[/math] [math]\displaystyle{ 173 }[/math] [math]\displaystyle{ 227 }[/math] [math]\displaystyle{ 229 }[/math] [math]\displaystyle{ 239 }[/math]


□


Przykład C50
Tabela zawiera przykładowe ciągi arytmetyczne liczb pierwszych o długości [math]\displaystyle{ n = 5 }[/math] i [math]\displaystyle{ n = 6 }[/math].

Pokaż tabele

W przypadku [math]\displaystyle{ n = 5 }[/math] wyszukiwanie ciągów zostało przeprowadzone dla [math]\displaystyle{ d = 6 k }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ 1 \leqslant k \leqslant 100 }[/math] i (przy ustalonym [math]\displaystyle{ d }[/math]) dla kolejnych liczb pierwszych [math]\displaystyle{ p_0 \leqslant 10^8 }[/math].

W przypadku [math]\displaystyle{ n = 6 }[/math] wyszukiwanie ciągów zostało przeprowadzone dla [math]\displaystyle{ d = 30 k }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ 1 \leqslant k \leqslant 100 }[/math] i (przy ustalonym [math]\displaystyle{ d }[/math]) dla kolejnych liczb pierwszych [math]\displaystyle{ p_0 \leqslant 10^8 }[/math].

Jeżeli w tabeli jest wypisanych sześć wartości [math]\displaystyle{ p_0 }[/math], to oznacza to, że zostało znalezionych co najmniej sześć wartości [math]\displaystyle{ p_0 }[/math].

[math]\displaystyle{ \mathbf{n = 5} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{d} }[/math] [math]\displaystyle{ \mathbf{p_0} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 12} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 30} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math] [math]\displaystyle{ 107 }[/math] [math]\displaystyle{ 137 }[/math] [math]\displaystyle{ 151 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 42} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 48} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 60} }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math] [math]\displaystyle{ 113 }[/math] [math]\displaystyle{ 571 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 90} }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 61 }[/math] [math]\displaystyle{ 83 }[/math] [math]\displaystyle{ 89 }[/math] [math]\displaystyle{ 103 }[/math] [math]\displaystyle{ 503 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 96} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 120} }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 107 }[/math] [math]\displaystyle{ 239 }[/math] [math]\displaystyle{ 281 }[/math] [math]\displaystyle{ 359 }[/math] [math]\displaystyle{ 379 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 126} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 150} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math] [math]\displaystyle{ 157 }[/math] [math]\displaystyle{ 223 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 180} }[/math] [math]\displaystyle{ 101 }[/math] [math]\displaystyle{ 103 }[/math] [math]\displaystyle{ 367 }[/math] [math]\displaystyle{ 397 }[/math] [math]\displaystyle{ 577 }[/math] [math]\displaystyle{ 1013 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 210} }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math] [math]\displaystyle{ 127 }[/math] [math]\displaystyle{ 157 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 240} }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 263 }[/math] [math]\displaystyle{ 331 }[/math] [math]\displaystyle{ 571 }[/math] [math]\displaystyle{ 823 }[/math] [math]\displaystyle{ 947 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 252} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 270} }[/math] [math]\displaystyle{ 491 }[/math] [math]\displaystyle{ 557 }[/math] [math]\displaystyle{ 613 }[/math] [math]\displaystyle{ 641 }[/math] [math]\displaystyle{ 743 }[/math] [math]\displaystyle{ 827 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 300} }[/math] [math]\displaystyle{ 83 }[/math] [math]\displaystyle{ 223 }[/math] [math]\displaystyle{ 383 }[/math] [math]\displaystyle{ 419 }[/math] [math]\displaystyle{ 509 }[/math] [math]\displaystyle{ 523 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 330} }[/math] [math]\displaystyle{ 79 }[/math] [math]\displaystyle{ 113 }[/math] [math]\displaystyle{ 127 }[/math] [math]\displaystyle{ 317 }[/math] [math]\displaystyle{ 457 }[/math] [math]\displaystyle{ 491 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 360} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 227 }[/math] [math]\displaystyle{ 293 }[/math] [math]\displaystyle{ 349 }[/math] [math]\displaystyle{ 577 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 390} }[/math] [math]\displaystyle{ 59 }[/math] [math]\displaystyle{ 229 }[/math] [math]\displaystyle{ 311 }[/math] [math]\displaystyle{ 619 }[/math] [math]\displaystyle{ 1097 }[/math] [math]\displaystyle{ 1489 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 420} }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 41 }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math] [math]\displaystyle{ 67 }[/math] [math]\displaystyle{ 193 }[/math] [math]\displaystyle{ 199 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 426} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 450} }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 149 }[/math] [math]\displaystyle{ 193 }[/math] [math]\displaystyle{ 599 }[/math] [math]\displaystyle{ 1033 }[/math] [math]\displaystyle{ 1117 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 474} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 480} }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 347 }[/math] [math]\displaystyle{ 491 }[/math] [math]\displaystyle{ 1019 }[/math] [math]\displaystyle{ 1103 }[/math] [math]\displaystyle{ 1723 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 510} }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 89 }[/math] [math]\displaystyle{ 97 }[/math] [math]\displaystyle{ 167 }[/math] [math]\displaystyle{ 229 }[/math] [math]\displaystyle{ 419 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 540} }[/math] [math]\displaystyle{ 113 }[/math] [math]\displaystyle{ 211 }[/math] [math]\displaystyle{ 281 }[/math] [math]\displaystyle{ 379 }[/math] [math]\displaystyle{ 673 }[/math] [math]\displaystyle{ 919 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 570} }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 157 }[/math] [math]\displaystyle{ 241 }[/math] [math]\displaystyle{ 269 }[/math] [math]\displaystyle{ 647 }[/math] [math]\displaystyle{ 839 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 594} }[/math] [math]\displaystyle{ 5 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 600} }[/math] [math]\displaystyle{ 283 }[/math] [math]\displaystyle{ 311 }[/math] [math]\displaystyle{ 353 }[/math] [math]\displaystyle{ 509 }[/math] [math]\displaystyle{ 1223 }[/math] [math]\displaystyle{ 1531 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{n = 6} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{d} }[/math] [math]\displaystyle{ \mathbf{p_0} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 30} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 107 }[/math] [math]\displaystyle{ 359 }[/math] [math]\displaystyle{ 541 }[/math] [math]\displaystyle{ 2221 }[/math] [math]\displaystyle{ 6673 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 60} }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math] [math]\displaystyle{ 641 }[/math] [math]\displaystyle{ 5443 }[/math] [math]\displaystyle{ 10091 }[/math] [math]\displaystyle{ 12457 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 90} }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 503 }[/math] [math]\displaystyle{ 1973 }[/math] [math]\displaystyle{ 2351 }[/math] [math]\displaystyle{ 5081 }[/math] [math]\displaystyle{ 10709 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 120} }[/math] [math]\displaystyle{ 239 }[/math] [math]\displaystyle{ 281 }[/math] [math]\displaystyle{ 701 }[/math] [math]\displaystyle{ 2339 }[/math] [math]\displaystyle{ 2437 }[/math] [math]\displaystyle{ 10613 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 150} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math] [math]\displaystyle{ 157 }[/math] [math]\displaystyle{ 2467 }[/math] [math]\displaystyle{ 4637 }[/math] [math]\displaystyle{ 6079 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 180} }[/math] [math]\displaystyle{ 397 }[/math] [math]\displaystyle{ 1013 }[/math] [math]\displaystyle{ 1307 }[/math] [math]\displaystyle{ 17029 }[/math] [math]\displaystyle{ 20963 }[/math] [math]\displaystyle{ 24337 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 210} }[/math] [math]\displaystyle{ 13 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 179 }[/math] [math]\displaystyle{ 199 }[/math] [math]\displaystyle{ 257 }[/math] [math]\displaystyle{ 389 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 240} }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 331 }[/math] [math]\displaystyle{ 2207 }[/math] [math]\displaystyle{ 3677 }[/math] [math]\displaystyle{ 5021 }[/math] [math]\displaystyle{ 6323 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 270} }[/math] [math]\displaystyle{ 557 }[/math] [math]\displaystyle{ 1201 }[/math] [math]\displaystyle{ 2377 }[/math] [math]\displaystyle{ 8467 }[/math] [math]\displaystyle{ 9923 }[/math] [math]\displaystyle{ 12107 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 300} }[/math] [math]\displaystyle{ 83 }[/math] [math]\displaystyle{ 223 }[/math] [math]\displaystyle{ 587 }[/math] [math]\displaystyle{ 1511 }[/math] [math]\displaystyle{ 4073 }[/math] [math]\displaystyle{ 4423 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 330} }[/math] [math]\displaystyle{ 127 }[/math] [math]\displaystyle{ 491 }[/math] [math]\displaystyle{ 2129 }[/math] [math]\displaystyle{ 2857 }[/math] [math]\displaystyle{ 3137 }[/math] [math]\displaystyle{ 5153 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 360} }[/math] [math]\displaystyle{ 227 }[/math] [math]\displaystyle{ 577 }[/math] [math]\displaystyle{ 1669 }[/math] [math]\displaystyle{ 9187 }[/math] [math]\displaystyle{ 13331 }[/math] [math]\displaystyle{ 13933 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 390} }[/math] [math]\displaystyle{ 229 }[/math] [math]\displaystyle{ 3701 }[/math] [math]\displaystyle{ 9007 }[/math] [math]\displaystyle{ 9833 }[/math] [math]\displaystyle{ 13291 }[/math] [math]\displaystyle{ 17911 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 420} }[/math] [math]\displaystyle{ 41 }[/math] [math]\displaystyle{ 43 }[/math] [math]\displaystyle{ 193 }[/math] [math]\displaystyle{ 613 }[/math] [math]\displaystyle{ 743 }[/math] [math]\displaystyle{ 1289 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 450} }[/math] [math]\displaystyle{ 149 }[/math] [math]\displaystyle{ 1381 }[/math] [math]\displaystyle{ 1451 }[/math] [math]\displaystyle{ 3607 }[/math] [math]\displaystyle{ 5651 }[/math] [math]\displaystyle{ 8521 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 480} }[/math] [math]\displaystyle{ 11 }[/math] [math]\displaystyle{ 5051 }[/math] [math]\displaystyle{ 8719 }[/math] [math]\displaystyle{ 10567 }[/math] [math]\displaystyle{ 11113 }[/math] [math]\displaystyle{ 13591 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 510} }[/math] [math]\displaystyle{ 97 }[/math] [math]\displaystyle{ 419 }[/math] [math]\displaystyle{ 811 }[/math] [math]\displaystyle{ 3191 }[/math] [math]\displaystyle{ 3583 }[/math] [math]\displaystyle{ 4283 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 540} }[/math] [math]\displaystyle{ 379 }[/math] [math]\displaystyle{ 673 }[/math] [math]\displaystyle{ 3851 }[/math] [math]\displaystyle{ 3907 }[/math] [math]\displaystyle{ 7043 }[/math] [math]\displaystyle{ 12377 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 570} }[/math] [math]\displaystyle{ 269 }[/math] [math]\displaystyle{ 1039 }[/math] [math]\displaystyle{ 2887 }[/math] [math]\displaystyle{ 3853 }[/math] [math]\displaystyle{ 10979 }[/math] [math]\displaystyle{ 11399 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 600} }[/math] [math]\displaystyle{ 8839 }[/math] [math]\displaystyle{ 23371 }[/math] [math]\displaystyle{ 38183 }[/math] [math]\displaystyle{ 44189 }[/math] [math]\displaystyle{ 59743 }[/math] [math]\displaystyle{ 63467 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 630} }[/math] [math]\displaystyle{ 179 }[/math] [math]\displaystyle{ 193 }[/math] [math]\displaystyle{ 1637 }[/math] [math]\displaystyle{ 2267 }[/math] [math]\displaystyle{ 2897 }[/math] [math]\displaystyle{ 4813 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 660} }[/math] [math]\displaystyle{ 163 }[/math] [math]\displaystyle{ 317 }[/math] [math]\displaystyle{ 401 }[/math] [math]\displaystyle{ 2753 }[/math] [math]\displaystyle{ 3229 }[/math] [math]\displaystyle{ 5077 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 690} }[/math] [math]\displaystyle{ 277 }[/math] [math]\displaystyle{ 1523 }[/math] [math]\displaystyle{ 6101 }[/math] [math]\displaystyle{ 10427 }[/math] [math]\displaystyle{ 15971 }[/math] [math]\displaystyle{ 27059 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 720} }[/math] [math]\displaystyle{ 1231 }[/math] [math]\displaystyle{ 3793 }[/math] [math]\displaystyle{ 4003 }[/math] [math]\displaystyle{ 6229 }[/math] [math]\displaystyle{ 7573 }[/math] [math]\displaystyle{ 10079 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 750} }[/math] [math]\displaystyle{ 1051 }[/math] [math]\displaystyle{ 1289 }[/math] [math]\displaystyle{ 1583 }[/math] [math]\displaystyle{ 2857 }[/math] [math]\displaystyle{ 12377 }[/math] [math]\displaystyle{ 18523 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 780} }[/math] [math]\displaystyle{ 1151 }[/math] [math]\displaystyle{ 3517 }[/math] [math]\displaystyle{ 3923 }[/math] [math]\displaystyle{ 4637 }[/math] [math]\displaystyle{ 5309 }[/math] [math]\displaystyle{ 9929 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 810} }[/math] [math]\displaystyle{ 1993 }[/math] [math]\displaystyle{ 7817 }[/math] [math]\displaystyle{ 11443 }[/math] [math]\displaystyle{ 17519 }[/math] [math]\displaystyle{ 52631 }[/math] [math]\displaystyle{ 109919 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 840} }[/math] [math]\displaystyle{ 97 }[/math] [math]\displaystyle{ 313 }[/math] [math]\displaystyle{ 1061 }[/math] [math]\displaystyle{ 1753 }[/math] [math]\displaystyle{ 1901 }[/math] [math]\displaystyle{ 2593 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 870} }[/math] [math]\displaystyle{ 2039 }[/math] [math]\displaystyle{ 2179 }[/math] [math]\displaystyle{ 5273 }[/math] [math]\displaystyle{ 5987 }[/math] [math]\displaystyle{ 9431 }[/math] [math]\displaystyle{ 10957 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 900} }[/math] [math]\displaystyle{ 1747 }[/math] [math]\displaystyle{ 12541 }[/math] [math]\displaystyle{ 14767 }[/math] [math]\displaystyle{ 21193 }[/math] [math]\displaystyle{ 31511 }[/math] [math]\displaystyle{ 40289 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 930} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 293 }[/math] [math]\displaystyle{ 9043 }[/math] [math]\displaystyle{ 10247 }[/math] [math]\displaystyle{ 34327 }[/math] [math]\displaystyle{ 38891 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 960} }[/math] [math]\displaystyle{ 4943 }[/math] [math]\displaystyle{ 8737 }[/math] [math]\displaystyle{ 15373 }[/math] [math]\displaystyle{ 28351 }[/math] [math]\displaystyle{ 35393 }[/math] [math]\displaystyle{ 36919 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 990} }[/math] [math]\displaystyle{ 1249 }[/math] [math]\displaystyle{ 1319 }[/math] [math]\displaystyle{ 2467 }[/math] [math]\displaystyle{ 2957 }[/math] [math]\displaystyle{ 4049 }[/math] [math]\displaystyle{ 8291 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1020} }[/math] [math]\displaystyle{ 887 }[/math] [math]\displaystyle{ 929 }[/math] [math]\displaystyle{ 2441 }[/math] [math]\displaystyle{ 4639 }[/math] [math]\displaystyle{ 15083 }[/math] [math]\displaystyle{ 19997 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1050} }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math] [math]\displaystyle{ 257 }[/math] [math]\displaystyle{ 443 }[/math] [math]\displaystyle{ 839 }[/math] [math]\displaystyle{ 1103 }[/math] [math]\displaystyle{ 3469 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1080} }[/math] [math]\displaystyle{ 1423 }[/math] [math]\displaystyle{ 9011 }[/math] [math]\displaystyle{ 10663 }[/math] [math]\displaystyle{ 27799 }[/math] [math]\displaystyle{ 36493 }[/math] [math]\displaystyle{ 51473 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1110} }[/math] [math]\displaystyle{ 3847 }[/math] [math]\displaystyle{ 9643 }[/math] [math]\displaystyle{ 10357 }[/math] [math]\displaystyle{ 11743 }[/math] [math]\displaystyle{ 16223 }[/math] [math]\displaystyle{ 21977 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1140} }[/math] [math]\displaystyle{ 1063 }[/math] [math]\displaystyle{ 1301 }[/math] [math]\displaystyle{ 1553 }[/math] [math]\displaystyle{ 1777 }[/math] [math]\displaystyle{ 5683 }[/math] [math]\displaystyle{ 6397 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1170} }[/math] [math]\displaystyle{ 379 }[/math] [math]\displaystyle{ 701 }[/math] [math]\displaystyle{ 911 }[/math] [math]\displaystyle{ 2143 }[/math] [math]\displaystyle{ 2297 }[/math] [math]\displaystyle{ 2857 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1200} }[/math] [math]\displaystyle{ 367 }[/math] [math]\displaystyle{ 2677 }[/math] [math]\displaystyle{ 3391 }[/math] [math]\displaystyle{ 18749 }[/math] [math]\displaystyle{ 34961 }[/math] [math]\displaystyle{ 59699 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1230} }[/math] [math]\displaystyle{ 2539 }[/math] [math]\displaystyle{ 6053 }[/math] [math]\displaystyle{ 6823 }[/math] [math]\displaystyle{ 9091 }[/math] [math]\displaystyle{ 12101 }[/math] [math]\displaystyle{ 14831 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1260} }[/math] [math]\displaystyle{ 359 }[/math] [math]\displaystyle{ 617 }[/math] [math]\displaystyle{ 739 }[/math] [math]\displaystyle{ 1051 }[/math] [math]\displaystyle{ 1619 }[/math] [math]\displaystyle{ 1931 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1290} }[/math] [math]\displaystyle{ 149 }[/math] [math]\displaystyle{ 17747 }[/math] [math]\displaystyle{ 20981 }[/math] [math]\displaystyle{ 24481 }[/math] [math]\displaystyle{ 46643 }[/math] [math]\displaystyle{ 47917 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1320} }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math] [math]\displaystyle{ 977 }[/math] [math]\displaystyle{ 991 }[/math] [math]\displaystyle{ 2237 }[/math] [math]\displaystyle{ 9461 }[/math] [math]\displaystyle{ 20983 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1350} }[/math] [math]\displaystyle{ 811 }[/math] [math]\displaystyle{ 937 }[/math] [math]\displaystyle{ 3877 }[/math] [math]\displaystyle{ 14923 }[/math] [math]\displaystyle{ 16001 }[/math] [math]\displaystyle{ 18493 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1380} }[/math] [math]\displaystyle{ 3613 }[/math] [math]\displaystyle{ 9227 }[/math] [math]\displaystyle{ 15541 }[/math] [math]\displaystyle{ 16927 }[/math] [math]\displaystyle{ 17417 }[/math] [math]\displaystyle{ 18089 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1410} }[/math] [math]\displaystyle{ 367 }[/math] [math]\displaystyle{ 2593 }[/math] [math]\displaystyle{ 12421 }[/math] [math]\displaystyle{ 50599 }[/math] [math]\displaystyle{ 60889 }[/math] [math]\displaystyle{ 80629 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1440} }[/math] [math]\displaystyle{ 439 }[/math] [math]\displaystyle{ 6277 }[/math] [math]\displaystyle{ 20753 }[/math] [math]\displaystyle{ 21929 }[/math] [math]\displaystyle{ 39079 }[/math] [math]\displaystyle{ 57727 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1470} }[/math] [math]\displaystyle{ 1279 }[/math] [math]\displaystyle{ 1877 }[/math] [math]\displaystyle{ 2383 }[/math] [math]\displaystyle{ 2393 }[/math] [math]\displaystyle{ 2749 }[/math] [math]\displaystyle{ 2801 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1500} }[/math] [math]\displaystyle{ 7331 }[/math] [math]\displaystyle{ 8423 }[/math] [math]\displaystyle{ 15493 }[/math] [math]\displaystyle{ 28513 }[/math] [math]\displaystyle{ 31607 }[/math] [math]\displaystyle{ 38453 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1530} }[/math] [math]\displaystyle{ 2741 }[/math] [math]\displaystyle{ 3203 }[/math] [math]\displaystyle{ 8537 }[/math] [math]\displaystyle{ 14389 }[/math] [math]\displaystyle{ 20143 }[/math] [math]\displaystyle{ 21277 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1560} }[/math] [math]\displaystyle{ 419 }[/math] [math]\displaystyle{ 727 }[/math] [math]\displaystyle{ 3499 }[/math] [math]\displaystyle{ 3919 }[/math] [math]\displaystyle{ 6257 }[/math] [math]\displaystyle{ 9029 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1590} }[/math] [math]\displaystyle{ 2213 }[/math] [math]\displaystyle{ 2339 }[/math] [math]\displaystyle{ 4523 }[/math] [math]\displaystyle{ 6469 }[/math] [math]\displaystyle{ 9241 }[/math] [math]\displaystyle{ 9857 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1620} }[/math] [math]\displaystyle{ 7717 }[/math] [math]\displaystyle{ 9103 }[/math] [math]\displaystyle{ 12379 }[/math] [math]\displaystyle{ 37607 }[/math] [math]\displaystyle{ 43613 }[/math] [math]\displaystyle{ 46567 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1650} }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 3001 }[/math] [math]\displaystyle{ 3659 }[/math] [math]\displaystyle{ 4051 }[/math] [math]\displaystyle{ 4289 }[/math] [math]\displaystyle{ 11527 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1680} }[/math] [math]\displaystyle{ 197 }[/math] [math]\displaystyle{ 997 }[/math] [math]\displaystyle{ 1289 }[/math] [math]\displaystyle{ 1319 }[/math] [math]\displaystyle{ 2309 }[/math] [math]\displaystyle{ 2683 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1710} }[/math] [math]\displaystyle{ 373 }[/math] [math]\displaystyle{ 1549 }[/math] [math]\displaystyle{ 1913 }[/math] [math]\displaystyle{ 2711 }[/math] [math]\displaystyle{ 12539 }[/math] [math]\displaystyle{ 15031 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1740} }[/math] [math]\displaystyle{ 1621 }[/math] [math]\displaystyle{ 5387 }[/math] [math]\displaystyle{ 6269 }[/math] [math]\displaystyle{ 15551 }[/math] [math]\displaystyle{ 61723 }[/math] [math]\displaystyle{ 77543 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1770} }[/math] [math]\displaystyle{ 1483 }[/math] [math]\displaystyle{ 13691 }[/math] [math]\displaystyle{ 15329 }[/math] [math]\displaystyle{ 20873 }[/math] [math]\displaystyle{ 23869 }[/math] [math]\displaystyle{ 29917 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1800} }[/math] [math]\displaystyle{ 421 }[/math] [math]\displaystyle{ 967 }[/math] [math]\displaystyle{ 1499 }[/math] [math]\displaystyle{ 6217 }[/math] [math]\displaystyle{ 30983 }[/math] [math]\displaystyle{ 37171 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1830} }[/math] [math]\displaystyle{ 31 }[/math] [math]\displaystyle{ 17909 }[/math] [math]\displaystyle{ 46567 }[/math] [math]\displaystyle{ 89057 }[/math] [math]\displaystyle{ 105619 }[/math] [math]\displaystyle{ 128341 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1860} }[/math] [math]\displaystyle{ 5087 }[/math] [math]\displaystyle{ 6151 }[/math] [math]\displaystyle{ 9133 }[/math] [math]\displaystyle{ 16567 }[/math] [math]\displaystyle{ 23819 }[/math] [math]\displaystyle{ 29881 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1890} }[/math] [math]\displaystyle{ 23 }[/math] [math]\displaystyle{ 727 }[/math] [math]\displaystyle{ 1109 }[/math] [math]\displaystyle{ 1279 }[/math] [math]\displaystyle{ 1409 }[/math] [math]\displaystyle{ 1543 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1920} }[/math] [math]\displaystyle{ 79 }[/math] [math]\displaystyle{ 1493 }[/math] [math]\displaystyle{ 13967 }[/math] [math]\displaystyle{ 19973 }[/math] [math]\displaystyle{ 41351 }[/math] [math]\displaystyle{ 46867 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1950} }[/math] [math]\displaystyle{ 3259 }[/math] [math]\displaystyle{ 4813 }[/math] [math]\displaystyle{ 8803 }[/math] [math]\displaystyle{ 12373 }[/math] [math]\displaystyle{ 13577 }[/math] [math]\displaystyle{ 13619 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1980} }[/math] [math]\displaystyle{ 1511 }[/math] [math]\displaystyle{ 3863 }[/math] [math]\displaystyle{ 4969 }[/math] [math]\displaystyle{ 5039 }[/math] [math]\displaystyle{ 7027 }[/math] [math]\displaystyle{ 9337 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2010} }[/math] [math]\displaystyle{ 1303 }[/math] [math]\displaystyle{ 3739 }[/math] [math]\displaystyle{ 7309 }[/math] [math]\displaystyle{ 13763 }[/math] [math]\displaystyle{ 22093 }[/math] [math]\displaystyle{ 31151 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2040} }[/math] [math]\displaystyle{ 1039 }[/math] [math]\displaystyle{ 6779 }[/math] [math]\displaystyle{ 7507 }[/math] [math]\displaystyle{ 8963 }[/math] [math]\displaystyle{ 10069 }[/math] [math]\displaystyle{ 12281 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2070} }[/math] [math]\displaystyle{ 1097 }[/math] [math]\displaystyle{ 2063 }[/math] [math]\displaystyle{ 2917 }[/math] [math]\displaystyle{ 4289 }[/math] [math]\displaystyle{ 6571 }[/math] [math]\displaystyle{ 11149 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2100} }[/math] [math]\displaystyle{ 29 }[/math] [math]\displaystyle{ 281 }[/math] [math]\displaystyle{ 757 }[/math] [math]\displaystyle{ 1459 }[/math] [math]\displaystyle{ 1847 }[/math] [math]\displaystyle{ 2503 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2130} }[/math] [math]\displaystyle{ 3677 }[/math] [math]\displaystyle{ 5077 }[/math] [math]\displaystyle{ 11699 }[/math] [math]\displaystyle{ 17159 }[/math] [math]\displaystyle{ 21149 }[/math] [math]\displaystyle{ 31159 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2160} }[/math] [math]\displaystyle{ 5849 }[/math] [math]\displaystyle{ 6619 }[/math] [math]\displaystyle{ 24329 }[/math] [math]\displaystyle{ 43019 }[/math] [math]\displaystyle{ 114419 }[/math] [math]\displaystyle{ 126823 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2190} }[/math] [math]\displaystyle{ 643 }[/math] [math]\displaystyle{ 4283 }[/math] [math]\displaystyle{ 4339 }[/math] [math]\displaystyle{ 23743 }[/math] [math]\displaystyle{ 24821 }[/math] [math]\displaystyle{ 30211 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2220} }[/math] [math]\displaystyle{ 4229 }[/math] [math]\displaystyle{ 11243 }[/math] [math]\displaystyle{ 11467 }[/math] [math]\displaystyle{ 12503 }[/math] [math]\displaystyle{ 13693 }[/math] [math]\displaystyle{ 26209 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2250} }[/math] [math]\displaystyle{ 4721 }[/math] [math]\displaystyle{ 6359 }[/math] [math]\displaystyle{ 17321 }[/math] [math]\displaystyle{ 19477 }[/math] [math]\displaystyle{ 21661 }[/math] [math]\displaystyle{ 23117 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2280} }[/math] [math]\displaystyle{ 719 }[/math] [math]\displaystyle{ 2399 }[/math] [math]\displaystyle{ 15797 }[/math] [math]\displaystyle{ 22391 }[/math] [math]\displaystyle{ 23189 }[/math] [math]\displaystyle{ 27809 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2310} }[/math] [math]\displaystyle{ 37 }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math] [math]\displaystyle{ 83 }[/math] [math]\displaystyle{ 547 }[/math] [math]\displaystyle{ 661 }[/math] [math]\displaystyle{ 859 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2340} }[/math] [math]\displaystyle{ 107 }[/math] [math]\displaystyle{ 4363 }[/math] [math]\displaystyle{ 5483 }[/math] [math]\displaystyle{ 9613 }[/math] [math]\displaystyle{ 12413 }[/math] [math]\displaystyle{ 14737 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2370} }[/math] [math]\displaystyle{ 1187 }[/math] [math]\displaystyle{ 1831 }[/math] [math]\displaystyle{ 4211 }[/math] [math]\displaystyle{ 7963 }[/math] [math]\displaystyle{ 9419 }[/math] [math]\displaystyle{ 15607 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2400} }[/math] [math]\displaystyle{ 503 }[/math] [math]\displaystyle{ 853 }[/math] [math]\displaystyle{ 4787 }[/math] [math]\displaystyle{ 15091 }[/math] [math]\displaystyle{ 20327 }[/math] [math]\displaystyle{ 23603 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2430} }[/math] [math]\displaystyle{ 13217 }[/math] [math]\displaystyle{ 31039 }[/math] [math]\displaystyle{ 38851 }[/math] [math]\displaystyle{ 43261 }[/math] [math]\displaystyle{ 46747 }[/math] [math]\displaystyle{ 67481 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2460} }[/math] [math]\displaystyle{ 227 }[/math] [math]\displaystyle{ 1459 }[/math] [math]\displaystyle{ 6779 }[/math] [math]\displaystyle{ 6863 }[/math] [math]\displaystyle{ 18553 }[/math] [math]\displaystyle{ 29207 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2490} }[/math] [math]\displaystyle{ 1237 }[/math] [math]\displaystyle{ 7621 }[/math] [math]\displaystyle{ 14411 }[/math] [math]\displaystyle{ 19801 }[/math] [math]\displaystyle{ 46457 }[/math] [math]\displaystyle{ 55921 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2520} }[/math] [math]\displaystyle{ 113 }[/math] [math]\displaystyle{ 709 }[/math] [math]\displaystyle{ 1013 }[/math] [math]\displaystyle{ 1181 }[/math] [math]\displaystyle{ 1303 }[/math] [math]\displaystyle{ 1409 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2550} }[/math] [math]\displaystyle{ 1871 }[/math] [math]\displaystyle{ 9403 }[/math] [math]\displaystyle{ 33203 }[/math] [math]\displaystyle{ 36241 }[/math] [math]\displaystyle{ 70009 }[/math] [math]\displaystyle{ 74587 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2580} }[/math] [math]\displaystyle{ 277 }[/math] [math]\displaystyle{ 6101 }[/math] [math]\displaystyle{ 29383 }[/math] [math]\displaystyle{ 35851 }[/math] [math]\displaystyle{ 55871 }[/math] [math]\displaystyle{ 61723 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2610} }[/math] [math]\displaystyle{ 5179 }[/math] [math]\displaystyle{ 8539 }[/math] [math]\displaystyle{ 8861 }[/math] [math]\displaystyle{ 10093 }[/math] [math]\displaystyle{ 15679 }[/math] [math]\displaystyle{ 17989 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2640} }[/math] [math]\displaystyle{ 9283 }[/math] [math]\displaystyle{ 10781 }[/math] [math]\displaystyle{ 12377 }[/math] [math]\displaystyle{ 12433 }[/math] [math]\displaystyle{ 13679 }[/math] [math]\displaystyle{ 22751 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2670} }[/math] [math]\displaystyle{ 1039 }[/math] [math]\displaystyle{ 4133 }[/math] [math]\displaystyle{ 12589 }[/math] [math]\displaystyle{ 14731 }[/math] [math]\displaystyle{ 16411 }[/math] [math]\displaystyle{ 23789 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2700} }[/math] [math]\displaystyle{ 8629 }[/math] [math]\displaystyle{ 10267 }[/math] [math]\displaystyle{ 16217 }[/math] [math]\displaystyle{ 17477 }[/math] [math]\displaystyle{ 18149 }[/math] [math]\displaystyle{ 19843 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2730} }[/math] [math]\displaystyle{ 19 }[/math] [math]\displaystyle{ 631 }[/math] [math]\displaystyle{ 761 }[/math] [math]\displaystyle{ 811 }[/math] [math]\displaystyle{ 1091 }[/math] [math]\displaystyle{ 1423 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2760} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math] [math]\displaystyle{ 2473 }[/math] [math]\displaystyle{ 2767 }[/math] [math]\displaystyle{ 9137 }[/math] [math]\displaystyle{ 9403 }[/math] [math]\displaystyle{ 9767 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2790} }[/math] [math]\displaystyle{ 6899 }[/math] [math]\displaystyle{ 15733 }[/math] [math]\displaystyle{ 20353 }[/math] [math]\displaystyle{ 20899 }[/math] [math]\displaystyle{ 23447 }[/math] [math]\displaystyle{ 29201 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2820} }[/math] [math]\displaystyle{ 727 }[/math] [math]\displaystyle{ 1259 }[/math] [math]\displaystyle{ 3023 }[/math] [math]\displaystyle{ 7951 }[/math] [math]\displaystyle{ 17989 }[/math] [math]\displaystyle{ 20201 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2850} }[/math] [math]\displaystyle{ 379 }[/math] [math]\displaystyle{ 463 }[/math] [math]\displaystyle{ 2843 }[/math] [math]\displaystyle{ 4831 }[/math] [math]\displaystyle{ 9661 }[/math] [math]\displaystyle{ 10067 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2880} }[/math] [math]\displaystyle{ 1459 }[/math] [math]\displaystyle{ 2803 }[/math] [math]\displaystyle{ 4973 }[/math] [math]\displaystyle{ 7283 }[/math] [math]\displaystyle{ 8543 }[/math] [math]\displaystyle{ 12281 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2910} }[/math] [math]\displaystyle{ 397 }[/math] [math]\displaystyle{ 12409 }[/math] [math]\displaystyle{ 19087 }[/math] [math]\displaystyle{ 25121 }[/math] [math]\displaystyle{ 37441 }[/math] [math]\displaystyle{ 41081 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2940} }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 383 }[/math] [math]\displaystyle{ 691 }[/math] [math]\displaystyle{ 983 }[/math] [math]\displaystyle{ 2393 }[/math] [math]\displaystyle{ 2797 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2970} }[/math] [math]\displaystyle{ 1031 }[/math] [math]\displaystyle{ 2879 }[/math] [math]\displaystyle{ 3593 }[/math] [math]\displaystyle{ 5147 }[/math] [math]\displaystyle{ 6029 }[/math] [math]\displaystyle{ 6673 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 3000} }[/math] [math]\displaystyle{ 907 }[/math] [math]\displaystyle{ 35543 }[/math] [math]\displaystyle{ 45413 }[/math] [math]\displaystyle{ 60337 }[/math] [math]\displaystyle{ 65713 }[/math] [math]\displaystyle{ 89009 }[/math]


□


Przykład C51
Tabela zawiera przykładowe ciągi arytmetyczne liczb pierwszych o długości [math]\displaystyle{ n = 7 }[/math] i [math]\displaystyle{ n = 8 }[/math].

Pokaż tabele

W przypadku [math]\displaystyle{ n = 7 }[/math] wyszukiwanie ciągów zostało przeprowadzone dla [math]\displaystyle{ d = 30 k }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ 1 \leqslant k \leqslant 100 }[/math] i (przy ustalonym [math]\displaystyle{ d }[/math]) dla kolejnych liczb pierwszych [math]\displaystyle{ p_0 \leqslant 10^8 }[/math].

W przypadku [math]\displaystyle{ n = 8 }[/math] wyszukiwanie ciągów zostało przeprowadzone dla [math]\displaystyle{ d = 210 k }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ 1 \leqslant k \leqslant 100 }[/math] i (przy ustalonym [math]\displaystyle{ d }[/math]) dla kolejnych liczb pierwszych [math]\displaystyle{ p_0 \leqslant 10^8 }[/math].

Jeżeli w tabeli jest wypisanych sześć wartości [math]\displaystyle{ p_0 }[/math], to oznacza to, że zostało znalezionych co najmniej sześć wartości [math]\displaystyle{ p_0 }[/math].

[math]\displaystyle{ \mathbf{n = 7} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{d} }[/math] [math]\displaystyle{ \mathbf{p_0} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 150} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 210} }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 179 }[/math] [math]\displaystyle{ 199 }[/math] [math]\displaystyle{ 409 }[/math] [math]\displaystyle{ 619 }[/math] [math]\displaystyle{ 829 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 420} }[/math] [math]\displaystyle{ 193 }[/math] [math]\displaystyle{ 1619 }[/math] [math]\displaystyle{ 2239 }[/math] [math]\displaystyle{ 2659 }[/math] [math]\displaystyle{ 4259 }[/math] [math]\displaystyle{ 5849 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 630} }[/math] [math]\displaystyle{ 1637 }[/math] [math]\displaystyle{ 2267 }[/math] [math]\displaystyle{ 5569 }[/math] [math]\displaystyle{ 8369 }[/math] [math]\displaystyle{ 11003 }[/math] [math]\displaystyle{ 11633 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 840} }[/math] [math]\displaystyle{ 1061 }[/math] [math]\displaystyle{ 1753 }[/math] [math]\displaystyle{ 3623 }[/math] [math]\displaystyle{ 4493 }[/math] [math]\displaystyle{ 5651 }[/math] [math]\displaystyle{ 6043 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1050} }[/math] [math]\displaystyle{ 53 }[/math] [math]\displaystyle{ 3469 }[/math] [math]\displaystyle{ 6653 }[/math] [math]\displaystyle{ 8629 }[/math] [math]\displaystyle{ 8783 }[/math] [math]\displaystyle{ 8837 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1260} }[/math] [math]\displaystyle{ 359 }[/math] [math]\displaystyle{ 1931 }[/math] [math]\displaystyle{ 2063 }[/math] [math]\displaystyle{ 3323 }[/math] [math]\displaystyle{ 4583 }[/math] [math]\displaystyle{ 13933 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1470} }[/math] [math]\displaystyle{ 1279 }[/math] [math]\displaystyle{ 2393 }[/math] [math]\displaystyle{ 2801 }[/math] [math]\displaystyle{ 8117 }[/math] [math]\displaystyle{ 8191 }[/math] [math]\displaystyle{ 9661 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1680} }[/math] [math]\displaystyle{ 1289 }[/math] [math]\displaystyle{ 1319 }[/math] [math]\displaystyle{ 2683 }[/math] [math]\displaystyle{ 2969 }[/math] [math]\displaystyle{ 11261 }[/math] [math]\displaystyle{ 12941 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1890} }[/math] [math]\displaystyle{ 1279 }[/math] [math]\displaystyle{ 1723 }[/math] [math]\displaystyle{ 1811 }[/math] [math]\displaystyle{ 1879 }[/math] [math]\displaystyle{ 2693 }[/math] [math]\displaystyle{ 4583 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2100} }[/math] [math]\displaystyle{ 1847 }[/math] [math]\displaystyle{ 3947 }[/math] [math]\displaystyle{ 26497 }[/math] [math]\displaystyle{ 34913 }[/math] [math]\displaystyle{ 35771 }[/math] [math]\displaystyle{ 36187 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2310} }[/math] [math]\displaystyle{ 71 }[/math] [math]\displaystyle{ 547 }[/math] [math]\displaystyle{ 1019 }[/math] [math]\displaystyle{ 1063 }[/math] [math]\displaystyle{ 1367 }[/math] [math]\displaystyle{ 1747 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2520} }[/math] [math]\displaystyle{ 113 }[/math] [math]\displaystyle{ 1181 }[/math] [math]\displaystyle{ 1409 }[/math] [math]\displaystyle{ 5413 }[/math] [math]\displaystyle{ 7109 }[/math] [math]\displaystyle{ 7933 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2730} }[/math] [math]\displaystyle{ 631 }[/math] [math]\displaystyle{ 811 }[/math] [math]\displaystyle{ 1091 }[/math] [math]\displaystyle{ 2417 }[/math] [math]\displaystyle{ 3643 }[/math] [math]\displaystyle{ 3821 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2760} }[/math] [math]\displaystyle{ 7 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2940} }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 6317 }[/math] [math]\displaystyle{ 6911 }[/math] [math]\displaystyle{ 9433 }[/math] [math]\displaystyle{ 11927 }[/math] [math]\displaystyle{ 12373 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{n = 8} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{d} }[/math] [math]\displaystyle{ \mathbf{p_0} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 210} }[/math] [math]\displaystyle{ 199 }[/math] [math]\displaystyle{ 409 }[/math] [math]\displaystyle{ 619 }[/math] [math]\displaystyle{ 881 }[/math] [math]\displaystyle{ 3499 }[/math] [math]\displaystyle{ 3709 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 420} }[/math] [math]\displaystyle{ 2239 }[/math] [math]\displaystyle{ 10243 }[/math] [math]\displaystyle{ 18493 }[/math] [math]\displaystyle{ 29297 }[/math] [math]\displaystyle{ 39199 }[/math] [math]\displaystyle{ 40343 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 630} }[/math] [math]\displaystyle{ 1637 }[/math] [math]\displaystyle{ 11003 }[/math] [math]\displaystyle{ 38693 }[/math] [math]\displaystyle{ 53161 }[/math] [math]\displaystyle{ 56477 }[/math] [math]\displaystyle{ 198971 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 840} }[/math] [math]\displaystyle{ 6043 }[/math] [math]\displaystyle{ 6883 }[/math] [math]\displaystyle{ 10861 }[/math] [math]\displaystyle{ 11701 }[/math] [math]\displaystyle{ 84521 }[/math] [math]\displaystyle{ 103837 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1050} }[/math] [math]\displaystyle{ 8837 }[/math] [math]\displaystyle{ 41507 }[/math] [math]\displaystyle{ 246289 }[/math] [math]\displaystyle{ 302273 }[/math] [math]\displaystyle{ 382727 }[/math] [math]\displaystyle{ 499679 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1260} }[/math] [math]\displaystyle{ 2063 }[/math] [math]\displaystyle{ 3323 }[/math] [math]\displaystyle{ 87511 }[/math] [math]\displaystyle{ 145949 }[/math] [math]\displaystyle{ 208099 }[/math] [math]\displaystyle{ 213247 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1470} }[/math] [math]\displaystyle{ 8191 }[/math] [math]\displaystyle{ 15289 }[/math] [math]\displaystyle{ 101027 }[/math] [math]\displaystyle{ 102497 }[/math] [math]\displaystyle{ 187931 }[/math] [math]\displaystyle{ 227399 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1680} }[/math] [math]\displaystyle{ 1289 }[/math] [math]\displaystyle{ 11261 }[/math] [math]\displaystyle{ 31333 }[/math] [math]\displaystyle{ 33013 }[/math] [math]\displaystyle{ 133919 }[/math] [math]\displaystyle{ 193283 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1890} }[/math] [math]\displaystyle{ 2693 }[/math] [math]\displaystyle{ 15493 }[/math] [math]\displaystyle{ 15607 }[/math] [math]\displaystyle{ 17497 }[/math] [math]\displaystyle{ 45767 }[/math] [math]\displaystyle{ 47657 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2100} }[/math] [math]\displaystyle{ 1847 }[/math] [math]\displaystyle{ 34913 }[/math] [math]\displaystyle{ 37013 }[/math] [math]\displaystyle{ 39113 }[/math] [math]\displaystyle{ 83311 }[/math] [math]\displaystyle{ 102871 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2310} }[/math] [math]\displaystyle{ 1019 }[/math] [math]\displaystyle{ 3823 }[/math] [math]\displaystyle{ 5557 }[/math] [math]\displaystyle{ 6133 }[/math] [math]\displaystyle{ 7853 }[/math] [math]\displaystyle{ 9941 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2520} }[/math] [math]\displaystyle{ 5413 }[/math] [math]\displaystyle{ 7109 }[/math] [math]\displaystyle{ 19141 }[/math] [math]\displaystyle{ 21661 }[/math] [math]\displaystyle{ 23509 }[/math] [math]\displaystyle{ 24763 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2730} }[/math] [math]\displaystyle{ 1091 }[/math] [math]\displaystyle{ 4721 }[/math] [math]\displaystyle{ 7451 }[/math] [math]\displaystyle{ 22079 }[/math] [math]\displaystyle{ 49339 }[/math] [math]\displaystyle{ 53759 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2940} }[/math] [math]\displaystyle{ 9433 }[/math] [math]\displaystyle{ 11927 }[/math] [math]\displaystyle{ 14867 }[/math] [math]\displaystyle{ 50587 }[/math] [math]\displaystyle{ 80933 }[/math] [math]\displaystyle{ 127207 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 3150} }[/math] [math]\displaystyle{ 433 }[/math] [math]\displaystyle{ 3583 }[/math] [math]\displaystyle{ 7877 }[/math] [math]\displaystyle{ 24677 }[/math] [math]\displaystyle{ 27827 }[/math] [math]\displaystyle{ 49031 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 3360} }[/math] [math]\displaystyle{ 6571 }[/math] [math]\displaystyle{ 9041 }[/math] [math]\displaystyle{ 39791 }[/math] [math]\displaystyle{ 210391 }[/math] [math]\displaystyle{ 213751 }[/math] [math]\displaystyle{ 217111 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 3570} }[/math] [math]\displaystyle{ 8971 }[/math] [math]\displaystyle{ 10429 }[/math] [math]\displaystyle{ 27737 }[/math] [math]\displaystyle{ 28387 }[/math] [math]\displaystyle{ 37313 }[/math] [math]\displaystyle{ 57047 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 3780} }[/math] [math]\displaystyle{ 45767 }[/math] [math]\displaystyle{ 82037 }[/math] [math]\displaystyle{ 155569 }[/math] [math]\displaystyle{ 473513 }[/math] [math]\displaystyle{ 477293 }[/math] [math]\displaystyle{ 511873 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 3990} }[/math] [math]\displaystyle{ 1699 }[/math] [math]\displaystyle{ 2909 }[/math] [math]\displaystyle{ 5689 }[/math] [math]\displaystyle{ 25033 }[/math] [math]\displaystyle{ 29873 }[/math] [math]\displaystyle{ 40559 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 4200} }[/math] [math]\displaystyle{ 12547 }[/math] [math]\displaystyle{ 16747 }[/math] [math]\displaystyle{ 37013 }[/math] [math]\displaystyle{ 57139 }[/math] [math]\displaystyle{ 89899 }[/math] [math]\displaystyle{ 94099 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 4410} }[/math] [math]\displaystyle{ 20809 }[/math] [math]\displaystyle{ 87623 }[/math] [math]\displaystyle{ 142271 }[/math] [math]\displaystyle{ 262733 }[/math] [math]\displaystyle{ 267143 }[/math] [math]\displaystyle{ 439009 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 4620} }[/math] [math]\displaystyle{ 103 }[/math] [math]\displaystyle{ 1531 }[/math] [math]\displaystyle{ 3083 }[/math] [math]\displaystyle{ 3257 }[/math] [math]\displaystyle{ 6427 }[/math] [math]\displaystyle{ 9461 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 4830} }[/math] [math]\displaystyle{ 3907 }[/math] [math]\displaystyle{ 13313 }[/math] [math]\displaystyle{ 30427 }[/math] [math]\displaystyle{ 35257 }[/math] [math]\displaystyle{ 40087 }[/math] [math]\displaystyle{ 72547 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 5040} }[/math] [math]\displaystyle{ 13477 }[/math] [math]\displaystyle{ 14951 }[/math] [math]\displaystyle{ 25073 }[/math] [math]\displaystyle{ 25931 }[/math] [math]\displaystyle{ 30113 }[/math] [math]\displaystyle{ 57457 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 5250} }[/math] [math]\displaystyle{ 3413 }[/math] [math]\displaystyle{ 8663 }[/math] [math]\displaystyle{ 44179 }[/math] [math]\displaystyle{ 49429 }[/math] [math]\displaystyle{ 111109 }[/math] [math]\displaystyle{ 648107 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 5460} }[/math] [math]\displaystyle{ 1559 }[/math] [math]\displaystyle{ 18899 }[/math] [math]\displaystyle{ 36389 }[/math] [math]\displaystyle{ 43711 }[/math] [math]\displaystyle{ 59393 }[/math] [math]\displaystyle{ 75541 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 5670} }[/math] [math]\displaystyle{ 187477 }[/math] [math]\displaystyle{ 231109 }[/math] [math]\displaystyle{ 402137 }[/math] [math]\displaystyle{ 680123 }[/math] [math]\displaystyle{ 706463 }[/math] [math]\displaystyle{ 712133 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 5880} }[/math] [math]\displaystyle{ 73 }[/math] [math]\displaystyle{ 29959 }[/math] [math]\displaystyle{ 152389 }[/math] [math]\displaystyle{ 158269 }[/math] [math]\displaystyle{ 317021 }[/math] [math]\displaystyle{ 2115961 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6090} }[/math] [math]\displaystyle{ 12239 }[/math] [math]\displaystyle{ 22469 }[/math] [math]\displaystyle{ 38543 }[/math] [math]\displaystyle{ 50893 }[/math] [math]\displaystyle{ 72533 }[/math] [math]\displaystyle{ 90863 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6300} }[/math] [math]\displaystyle{ 37097 }[/math] [math]\displaystyle{ 86869 }[/math] [math]\displaystyle{ 92639 }[/math] [math]\displaystyle{ 224633 }[/math] [math]\displaystyle{ 440269 }[/math] [math]\displaystyle{ 641327 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6510} }[/math] [math]\displaystyle{ 1063 }[/math] [math]\displaystyle{ 20599 }[/math] [math]\displaystyle{ 21701 }[/math] [math]\displaystyle{ 27109 }[/math] [math]\displaystyle{ 41611 }[/math] [math]\displaystyle{ 46187 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6720} }[/math] [math]\displaystyle{ 3167 }[/math] [math]\displaystyle{ 7457 }[/math] [math]\displaystyle{ 22669 }[/math] [math]\displaystyle{ 62347 }[/math] [math]\displaystyle{ 69067 }[/math] [math]\displaystyle{ 75787 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6930} }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 5581 }[/math] [math]\displaystyle{ 6947 }[/math] [math]\displaystyle{ 7151 }[/math] [math]\displaystyle{ 13469 }[/math] [math]\displaystyle{ 14081 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 7140} }[/math] [math]\displaystyle{ 3347 }[/math] [math]\displaystyle{ 53309 }[/math] [math]\displaystyle{ 281557 }[/math] [math]\displaystyle{ 370879 }[/math] [math]\displaystyle{ 380447 }[/math] [math]\displaystyle{ 466897 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 7350} }[/math] [math]\displaystyle{ 206047 }[/math] [math]\displaystyle{ 348163 }[/math] [math]\displaystyle{ 363037 }[/math] [math]\displaystyle{ 435661 }[/math] [math]\displaystyle{ 576677 }[/math] [math]\displaystyle{ 906107 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 7560} }[/math] [math]\displaystyle{ 29387 }[/math] [math]\displaystyle{ 36947 }[/math] [math]\displaystyle{ 39191 }[/math] [math]\displaystyle{ 44267 }[/math] [math]\displaystyle{ 342389 }[/math] [math]\displaystyle{ 349949 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 7770} }[/math] [math]\displaystyle{ 6553 }[/math] [math]\displaystyle{ 14323 }[/math] [math]\displaystyle{ 25169 }[/math] [math]\displaystyle{ 28549 }[/math] [math]\displaystyle{ 36319 }[/math] [math]\displaystyle{ 42061 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 7980} }[/math] [math]\displaystyle{ 137 }[/math] [math]\displaystyle{ 4091 }[/math] [math]\displaystyle{ 7237 }[/math] [math]\displaystyle{ 8117 }[/math] [math]\displaystyle{ 12071 }[/math] [math]\displaystyle{ 24029 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 8190} }[/math] [math]\displaystyle{ 3593 }[/math] [math]\displaystyle{ 21017 }[/math] [math]\displaystyle{ 35591 }[/math] [math]\displaystyle{ 43781 }[/math] [math]\displaystyle{ 49727 }[/math] [math]\displaystyle{ 59021 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 8400} }[/math] [math]\displaystyle{ 86599 }[/math] [math]\displaystyle{ 173909 }[/math] [math]\displaystyle{ 788413 }[/math] [math]\displaystyle{ 1251869 }[/math] [math]\displaystyle{ 1365019 }[/math] [math]\displaystyle{ 1392731 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 8610} }[/math] [math]\displaystyle{ 541 }[/math] [math]\displaystyle{ 1867 }[/math] [math]\displaystyle{ 63703 }[/math] [math]\displaystyle{ 132283 }[/math] [math]\displaystyle{ 140893 }[/math] [math]\displaystyle{ 175837 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 8820} }[/math] [math]\displaystyle{ 9403 }[/math] [math]\displaystyle{ 83563 }[/math] [math]\displaystyle{ 84421 }[/math] [math]\displaystyle{ 93241 }[/math] [math]\displaystyle{ 187823 }[/math] [math]\displaystyle{ 296983 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 9030} }[/math] [math]\displaystyle{ 11087 }[/math] [math]\displaystyle{ 195203 }[/math] [math]\displaystyle{ 219799 }[/math] [math]\displaystyle{ 352813 }[/math] [math]\displaystyle{ 426973 }[/math] [math]\displaystyle{ 487651 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 9240} }[/math] [math]\displaystyle{ 199 }[/math] [math]\displaystyle{ 937 }[/math] [math]\displaystyle{ 10177 }[/math] [math]\displaystyle{ 21031 }[/math] [math]\displaystyle{ 27961 }[/math] [math]\displaystyle{ 30271 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 9450} }[/math] [math]\displaystyle{ 1609 }[/math] [math]\displaystyle{ 157181 }[/math] [math]\displaystyle{ 182867 }[/math] [math]\displaystyle{ 663049 }[/math] [math]\displaystyle{ 1028479 }[/math] [math]\displaystyle{ 1037929 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 9660} }[/math] [math]\displaystyle{ 521 }[/math] [math]\displaystyle{ 3449 }[/math] [math]\displaystyle{ 10181 }[/math] [math]\displaystyle{ 50417 }[/math] [math]\displaystyle{ 84229 }[/math] [math]\displaystyle{ 218363 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 9870} }[/math] [math]\displaystyle{ 61 }[/math] [math]\displaystyle{ 43013 }[/math] [math]\displaystyle{ 89923 }[/math] [math]\displaystyle{ 220333 }[/math] [math]\displaystyle{ 294479 }[/math] [math]\displaystyle{ 490493 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 10080} }[/math] [math]\displaystyle{ 6949 }[/math] [math]\displaystyle{ 17029 }[/math] [math]\displaystyle{ 54293 }[/math] [math]\displaystyle{ 99023 }[/math] [math]\displaystyle{ 125353 }[/math] [math]\displaystyle{ 125899 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 10290} }[/math] [math]\displaystyle{ 6143 }[/math] [math]\displaystyle{ 16433 }[/math] [math]\displaystyle{ 179057 }[/math] [math]\displaystyle{ 211777 }[/math] [math]\displaystyle{ 681949 }[/math] [math]\displaystyle{ 1018357 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 10500} }[/math] [math]\displaystyle{ 9109 }[/math] [math]\displaystyle{ 91153 }[/math] [math]\displaystyle{ 218527 }[/math] [math]\displaystyle{ 447817 }[/math] [math]\displaystyle{ 513167 }[/math] [math]\displaystyle{ 1113239 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 10710} }[/math] [math]\displaystyle{ 9419 }[/math] [math]\displaystyle{ 28603 }[/math] [math]\displaystyle{ 28871 }[/math] [math]\displaystyle{ 37861 }[/math] [math]\displaystyle{ 43691 }[/math] [math]\displaystyle{ 75041 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 10920} }[/math] [math]\displaystyle{ 14657 }[/math] [math]\displaystyle{ 21491 }[/math] [math]\displaystyle{ 52321 }[/math] [math]\displaystyle{ 63241 }[/math] [math]\displaystyle{ 79997 }[/math] [math]\displaystyle{ 80621 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 11130} }[/math] [math]\displaystyle{ 49681 }[/math] [math]\displaystyle{ 70607 }[/math] [math]\displaystyle{ 187009 }[/math] [math]\displaystyle{ 198139 }[/math] [math]\displaystyle{ 209269 }[/math] [math]\displaystyle{ 219613 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 11340} }[/math] [math]\displaystyle{ 24197 }[/math] [math]\displaystyle{ 57143 }[/math] [math]\displaystyle{ 68483 }[/math] [math]\displaystyle{ 158617 }[/math] [math]\displaystyle{ 212297 }[/math] [math]\displaystyle{ 237257 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 11550} }[/math] [math]\displaystyle{ 4483 }[/math] [math]\displaystyle{ 4673 }[/math] [math]\displaystyle{ 9619 }[/math] [math]\displaystyle{ 16223 }[/math] [math]\displaystyle{ 21169 }[/math] [math]\displaystyle{ 66161 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 11760} }[/math] [math]\displaystyle{ 3511 }[/math] [math]\displaystyle{ 241793 }[/math] [math]\displaystyle{ 469613 }[/math] [math]\displaystyle{ 517949 }[/math] [math]\displaystyle{ 548263 }[/math] [math]\displaystyle{ 643469 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 11970} }[/math] [math]\displaystyle{ 6221 }[/math] [math]\displaystyle{ 10531 }[/math] [math]\displaystyle{ 22501 }[/math] [math]\displaystyle{ 40343 }[/math] [math]\displaystyle{ 216233 }[/math] [math]\displaystyle{ 280187 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 12180} }[/math] [math]\displaystyle{ 18211 }[/math] [math]\displaystyle{ 65437 }[/math] [math]\displaystyle{ 126943 }[/math] [math]\displaystyle{ 137239 }[/math] [math]\displaystyle{ 149939 }[/math] [math]\displaystyle{ 361213 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 12390} }[/math] [math]\displaystyle{ 7477 }[/math] [math]\displaystyle{ 24391 }[/math] [math]\displaystyle{ 41669 }[/math] [math]\displaystyle{ 76913 }[/math] [math]\displaystyle{ 95213 }[/math] [math]\displaystyle{ 181211 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 12600} }[/math] [math]\displaystyle{ 26003 }[/math] [math]\displaystyle{ 435577 }[/math] [math]\displaystyle{ 448177 }[/math] [math]\displaystyle{ 558431 }[/math] [math]\displaystyle{ 571031 }[/math] [math]\displaystyle{ 583631 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 12810} }[/math] [math]\displaystyle{ 19289 }[/math] [math]\displaystyle{ 35437 }[/math] [math]\displaystyle{ 40949 }[/math] [math]\displaystyle{ 53791 }[/math] [math]\displaystyle{ 59357 }[/math] [math]\displaystyle{ 94309 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 13020} }[/math] [math]\displaystyle{ 15913 }[/math] [math]\displaystyle{ 55843 }[/math] [math]\displaystyle{ 77773 }[/math] [math]\displaystyle{ 179519 }[/math] [math]\displaystyle{ 418927 }[/math] [math]\displaystyle{ 670853 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 13230} }[/math] [math]\displaystyle{ 5843 }[/math] [math]\displaystyle{ 7433 }[/math] [math]\displaystyle{ 9391 }[/math] [math]\displaystyle{ 31729 }[/math] [math]\displaystyle{ 40543 }[/math] [math]\displaystyle{ 53773 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 13440} }[/math] [math]\displaystyle{ 2141 }[/math] [math]\displaystyle{ 15581 }[/math] [math]\displaystyle{ 270143 }[/math] [math]\displaystyle{ 335021 }[/math] [math]\displaystyle{ 405269 }[/math] [math]\displaystyle{ 448741 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 13650} }[/math] [math]\displaystyle{ 3343 }[/math] [math]\displaystyle{ 12097 }[/math] [math]\displaystyle{ 16993 }[/math] [math]\displaystyle{ 19259 }[/math] [math]\displaystyle{ 63611 }[/math] [math]\displaystyle{ 81001 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 13860} }[/math] [math]\displaystyle{ 6029 }[/math] [math]\displaystyle{ 6211 }[/math] [math]\displaystyle{ 26171 }[/math] [math]\displaystyle{ 27653 }[/math] [math]\displaystyle{ 32441 }[/math] [math]\displaystyle{ 51839 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 14070} }[/math] [math]\displaystyle{ 40879 }[/math] [math]\displaystyle{ 87793 }[/math] [math]\displaystyle{ 87991 }[/math] [math]\displaystyle{ 159491 }[/math] [math]\displaystyle{ 285497 }[/math] [math]\displaystyle{ 485389 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 14280} }[/math] [math]\displaystyle{ 6947 }[/math] [math]\displaystyle{ 15923 }[/math] [math]\displaystyle{ 27337 }[/math] [math]\displaystyle{ 79481 }[/math] [math]\displaystyle{ 111227 }[/math] [math]\displaystyle{ 364687 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 14490} }[/math] [math]\displaystyle{ 41039 }[/math] [math]\displaystyle{ 48491 }[/math] [math]\displaystyle{ 142049 }[/math] [math]\displaystyle{ 144667 }[/math] [math]\displaystyle{ 159157 }[/math] [math]\displaystyle{ 161263 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 14700} }[/math] [math]\displaystyle{ 12409 }[/math] [math]\displaystyle{ 36583 }[/math] [math]\displaystyle{ 51283 }[/math] [math]\displaystyle{ 161363 }[/math] [math]\displaystyle{ 218989 }[/math] [math]\displaystyle{ 578267 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 14910} }[/math] [math]\displaystyle{ 23957 }[/math] [math]\displaystyle{ 74161 }[/math] [math]\displaystyle{ 79633 }[/math] [math]\displaystyle{ 89071 }[/math] [math]\displaystyle{ 109367 }[/math] [math]\displaystyle{ 120977 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 15120} }[/math] [math]\displaystyle{ 33997 }[/math] [math]\displaystyle{ 121853 }[/math] [math]\displaystyle{ 136973 }[/math] [math]\displaystyle{ 203429 }[/math] [math]\displaystyle{ 330413 }[/math] [math]\displaystyle{ 379369 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 15330} }[/math] [math]\displaystyle{ 12781 }[/math] [math]\displaystyle{ 64613 }[/math] [math]\displaystyle{ 505559 }[/math] [math]\displaystyle{ 588529 }[/math] [math]\displaystyle{ 614071 }[/math] [math]\displaystyle{ 873121 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 15540} }[/math] [math]\displaystyle{ 15053 }[/math] [math]\displaystyle{ 33071 }[/math] [math]\displaystyle{ 41131 }[/math] [math]\displaystyle{ 160781 }[/math] [math]\displaystyle{ 176321 }[/math] [math]\displaystyle{ 209357 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 15750} }[/math] [math]\displaystyle{ 7001 }[/math] [math]\displaystyle{ 10459 }[/math] [math]\displaystyle{ 64579 }[/math] [math]\displaystyle{ 80329 }[/math] [math]\displaystyle{ 103409 }[/math] [math]\displaystyle{ 119159 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 15960} }[/math] [math]\displaystyle{ 1847 }[/math] [math]\displaystyle{ 6037 }[/math] [math]\displaystyle{ 17807 }[/math] [math]\displaystyle{ 21997 }[/math] [math]\displaystyle{ 33767 }[/math] [math]\displaystyle{ 71917 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 16170} }[/math] [math]\displaystyle{ 32321 }[/math] [math]\displaystyle{ 66179 }[/math] [math]\displaystyle{ 82349 }[/math] [math]\displaystyle{ 99661 }[/math] [math]\displaystyle{ 130343 }[/math] [math]\displaystyle{ 219451 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 16380} }[/math] [math]\displaystyle{ 22859 }[/math] [math]\displaystyle{ 28579 }[/math] [math]\displaystyle{ 43759 }[/math] [math]\displaystyle{ 43913 }[/math] [math]\displaystyle{ 60139 }[/math] [math]\displaystyle{ 95107 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 16590} }[/math] [math]\displaystyle{ 6703 }[/math] [math]\displaystyle{ 23293 }[/math] [math]\displaystyle{ 29009 }[/math] [math]\displaystyle{ 45599 }[/math] [math]\displaystyle{ 51341 }[/math] [math]\displaystyle{ 57917 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 16800} }[/math] [math]\displaystyle{ 91463 }[/math] [math]\displaystyle{ 276037 }[/math] [math]\displaystyle{ 524857 }[/math] [math]\displaystyle{ 874063 }[/math] [math]\displaystyle{ 940319 }[/math] [math]\displaystyle{ 957119 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 17010} }[/math] [math]\displaystyle{ 6571 }[/math] [math]\displaystyle{ 70529 }[/math] [math]\displaystyle{ 117037 }[/math] [math]\displaystyle{ 227147 }[/math] [math]\displaystyle{ 797119 }[/math] [math]\displaystyle{ 814129 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 17220} }[/math] [math]\displaystyle{ 120713 }[/math] [math]\displaystyle{ 225769 }[/math] [math]\displaystyle{ 242989 }[/math] [math]\displaystyle{ 343601 }[/math] [math]\displaystyle{ 819229 }[/math] [math]\displaystyle{ 965711 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 17430} }[/math] [math]\displaystyle{ 4219 }[/math] [math]\displaystyle{ 6101 }[/math] [math]\displaystyle{ 15643 }[/math] [math]\displaystyle{ 25471 }[/math] [math]\displaystyle{ 33073 }[/math] [math]\displaystyle{ 42901 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 17640} }[/math] [math]\displaystyle{ 12917 }[/math] [math]\displaystyle{ 34877 }[/math] [math]\displaystyle{ 59407 }[/math] [math]\displaystyle{ 62047 }[/math] [math]\displaystyle{ 85667 }[/math] [math]\displaystyle{ 193607 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 17850} }[/math] [math]\displaystyle{ 9803 }[/math] [math]\displaystyle{ 129379 }[/math] [math]\displaystyle{ 147229 }[/math] [math]\displaystyle{ 238229 }[/math] [math]\displaystyle{ 270157 }[/math] [math]\displaystyle{ 289253 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 18060} }[/math] [math]\displaystyle{ 87613 }[/math] [math]\displaystyle{ 90583 }[/math] [math]\displaystyle{ 117223 }[/math] [math]\displaystyle{ 512671 }[/math] [math]\displaystyle{ 574297 }[/math] [math]\displaystyle{ 623353 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 18270} }[/math] [math]\displaystyle{ 29567 }[/math] [math]\displaystyle{ 47837 }[/math] [math]\displaystyle{ 86491 }[/math] [math]\displaystyle{ 268189 }[/math] [math]\displaystyle{ 424819 }[/math] [math]\displaystyle{ 511201 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 18480} }[/math] [math]\displaystyle{ 1861 }[/math] [math]\displaystyle{ 2711 }[/math] [math]\displaystyle{ 8093 }[/math] [math]\displaystyle{ 10831 }[/math] [math]\displaystyle{ 11161 }[/math] [math]\displaystyle{ 11909 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 18690} }[/math] [math]\displaystyle{ 881 }[/math] [math]\displaystyle{ 19571 }[/math] [math]\displaystyle{ 79531 }[/math] [math]\displaystyle{ 529829 }[/math] [math]\displaystyle{ 654767 }[/math] [math]\displaystyle{ 812353 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 18900} }[/math] [math]\displaystyle{ 6899 }[/math] [math]\displaystyle{ 23201 }[/math] [math]\displaystyle{ 52267 }[/math] [math]\displaystyle{ 73823 }[/math] [math]\displaystyle{ 92723 }[/math] [math]\displaystyle{ 462079 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 19110} }[/math] [math]\displaystyle{ 8941 }[/math] [math]\displaystyle{ 30091 }[/math] [math]\displaystyle{ 39367 }[/math] [math]\displaystyle{ 58603 }[/math] [math]\displaystyle{ 63737 }[/math] [math]\displaystyle{ 80611 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 19320} }[/math] [math]\displaystyle{ 6857 }[/math] [math]\displaystyle{ 218761 }[/math] [math]\displaystyle{ 236699 }[/math] [math]\displaystyle{ 237733 }[/math] [math]\displaystyle{ 300319 }[/math] [math]\displaystyle{ 300499 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 19530} }[/math] [math]\displaystyle{ 33829 }[/math] [math]\displaystyle{ 46183 }[/math] [math]\displaystyle{ 50929 }[/math] [math]\displaystyle{ 70459 }[/math] [math]\displaystyle{ 283859 }[/math] [math]\displaystyle{ 361651 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 19740} }[/math] [math]\displaystyle{ 1117 }[/math] [math]\displaystyle{ 2729 }[/math] [math]\displaystyle{ 22469 }[/math] [math]\displaystyle{ 30757 }[/math] [math]\displaystyle{ 50497 }[/math] [math]\displaystyle{ 165391 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 19950} }[/math] [math]\displaystyle{ 13339 }[/math] [math]\displaystyle{ 23767 }[/math] [math]\displaystyle{ 44549 }[/math] [math]\displaystyle{ 47791 }[/math] [math]\displaystyle{ 92399 }[/math] [math]\displaystyle{ 142699 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 20160} }[/math] [math]\displaystyle{ 2857 }[/math] [math]\displaystyle{ 5821 }[/math] [math]\displaystyle{ 147089 }[/math] [math]\displaystyle{ 948263 }[/math] [math]\displaystyle{ 1044859 }[/math] [math]\displaystyle{ 1094123 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 20370} }[/math] [math]\displaystyle{ 81649 }[/math] [math]\displaystyle{ 154073 }[/math] [math]\displaystyle{ 164239 }[/math] [math]\displaystyle{ 398539 }[/math] [math]\displaystyle{ 443881 }[/math] [math]\displaystyle{ 556123 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 20580} }[/math] [math]\displaystyle{ 9689 }[/math] [math]\displaystyle{ 30269 }[/math] [math]\displaystyle{ 105379 }[/math] [math]\displaystyle{ 316501 }[/math] [math]\displaystyle{ 337081 }[/math] [math]\displaystyle{ 398023 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 20790} }[/math] [math]\displaystyle{ 12713 }[/math] [math]\displaystyle{ 20023 }[/math] [math]\displaystyle{ 33503 }[/math] [math]\displaystyle{ 40813 }[/math] [math]\displaystyle{ 69829 }[/math] [math]\displaystyle{ 92251 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 21000} }[/math] [math]\displaystyle{ 5501 }[/math] [math]\displaystyle{ 19471 }[/math] [math]\displaystyle{ 26501 }[/math] [math]\displaystyle{ 29153 }[/math] [math]\displaystyle{ 40471 }[/math] [math]\displaystyle{ 56773 }[/math]


□


Przykład C52
Tabela zawiera przykładowe ciągi arytmetyczne liczb pierwszych o długości [math]\displaystyle{ n = 9 }[/math] i [math]\displaystyle{ n = 10 }[/math].

Pokaż tabele

W przypadku [math]\displaystyle{ n = 9 }[/math] wyszukiwanie ciągów zostało przeprowadzone dla [math]\displaystyle{ d = 210 k }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ 1 \leqslant k \leqslant 100 }[/math] i (przy ustalonym [math]\displaystyle{ d }[/math]) dla kolejnych liczb pierwszych [math]\displaystyle{ p_0 \leqslant 10^9 }[/math].

W przypadku [math]\displaystyle{ n = 10 }[/math] wyszukiwanie ciągów zostało przeprowadzone dla [math]\displaystyle{ d = 210 k }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ 1 \leqslant k \leqslant 100 }[/math] i (przy ustalonym [math]\displaystyle{ d }[/math]) dla kolejnych liczb pierwszych [math]\displaystyle{ p_0 \leqslant 10^{10} }[/math].

Jeżeli w tabeli jest wypisanych sześć wartości [math]\displaystyle{ p_0 }[/math], to oznacza to, że zostało znalezionych co najmniej sześć wartości [math]\displaystyle{ p_0 }[/math].

[math]\displaystyle{ \mathbf{n = 9} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{d} }[/math] [math]\displaystyle{ \mathbf{p_0} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 210} }[/math] [math]\displaystyle{ 199 }[/math] [math]\displaystyle{ 409 }[/math] [math]\displaystyle{ 3499 }[/math] [math]\displaystyle{ 10859 }[/math] [math]\displaystyle{ 564973 }[/math] [math]\displaystyle{ 1288607 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 420} }[/math] [math]\displaystyle{ 52879 }[/math] [math]\displaystyle{ 53299 }[/math] [math]\displaystyle{ 56267 }[/math] [math]\displaystyle{ 61637 }[/math] [math]\displaystyle{ 3212849 }[/math] [math]\displaystyle{ 3544939 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 630} }[/math] [math]\displaystyle{ 279857 }[/math] [math]\displaystyle{ 514949 }[/math] [math]\displaystyle{ 939359 }[/math] [math]\displaystyle{ 964417 }[/math] [math]\displaystyle{ 965047 }[/math] [math]\displaystyle{ 1003819 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 840} }[/math] [math]\displaystyle{ 6043 }[/math] [math]\displaystyle{ 10861 }[/math] [math]\displaystyle{ 103837 }[/math] [math]\displaystyle{ 201781 }[/math] [math]\displaystyle{ 915611 }[/math] [math]\displaystyle{ 916451 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1050} }[/math] [math]\displaystyle{ 26052251 }[/math] [math]\displaystyle{ 33267943 }[/math] [math]\displaystyle{ 54730813 }[/math] [math]\displaystyle{ 87640921 }[/math] [math]\displaystyle{ 112704443 }[/math] [math]\displaystyle{ 115677517 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1260} }[/math] [math]\displaystyle{ 2063 }[/math] [math]\displaystyle{ 1040089 }[/math] [math]\displaystyle{ 2166511 }[/math] [math]\displaystyle{ 2202547 }[/math] [math]\displaystyle{ 4152847 }[/math] [math]\displaystyle{ 4400639 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1470} }[/math] [math]\displaystyle{ 101027 }[/math] [math]\displaystyle{ 363949 }[/math] [math]\displaystyle{ 1936289 }[/math] [math]\displaystyle{ 2534561 }[/math] [math]\displaystyle{ 2536031 }[/math] [math]\displaystyle{ 3248197 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1680} }[/math] [math]\displaystyle{ 31333 }[/math] [math]\displaystyle{ 216947 }[/math] [math]\displaystyle{ 258527 }[/math] [math]\displaystyle{ 316621 }[/math] [math]\displaystyle{ 607109 }[/math] [math]\displaystyle{ 4635361 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1890} }[/math] [math]\displaystyle{ 15607 }[/math] [math]\displaystyle{ 45767 }[/math] [math]\displaystyle{ 194113 }[/math] [math]\displaystyle{ 534211 }[/math] [math]\displaystyle{ 997201 }[/math] [math]\displaystyle{ 1442173 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2100} }[/math] [math]\displaystyle{ 34913 }[/math] [math]\displaystyle{ 37013 }[/math] [math]\displaystyle{ 102871 }[/math] [math]\displaystyle{ 176087 }[/math] [math]\displaystyle{ 581393 }[/math] [math]\displaystyle{ 583493 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2310} }[/math] [math]\displaystyle{ 3823 }[/math] [math]\displaystyle{ 60317 }[/math] [math]\displaystyle{ 80761 }[/math] [math]\displaystyle{ 563117 }[/math] [math]\displaystyle{ 574813 }[/math] [math]\displaystyle{ 1215583 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2520} }[/math] [math]\displaystyle{ 19141 }[/math] [math]\displaystyle{ 23509 }[/math] [math]\displaystyle{ 1058597 }[/math] [math]\displaystyle{ 1061117 }[/math] [math]\displaystyle{ 1465993 }[/math] [math]\displaystyle{ 5650097 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2730} }[/math] [math]\displaystyle{ 4721 }[/math] [math]\displaystyle{ 65881 }[/math] [math]\displaystyle{ 122069 }[/math] [math]\displaystyle{ 123059 }[/math] [math]\displaystyle{ 124799 }[/math] [math]\displaystyle{ 125789 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2940} }[/math] [math]\displaystyle{ 11927 }[/math] [math]\displaystyle{ 145723 }[/math] [math]\displaystyle{ 1222279 }[/math] [math]\displaystyle{ 12424921 }[/math] [math]\displaystyle{ 23527081 }[/math] [math]\displaystyle{ 33820273 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 3150} }[/math] [math]\displaystyle{ 433 }[/math] [math]\displaystyle{ 24677 }[/math] [math]\displaystyle{ 49031 }[/math] [math]\displaystyle{ 348763 }[/math] [math]\displaystyle{ 1243393 }[/math] [math]\displaystyle{ 1640071 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 3360} }[/math] [math]\displaystyle{ 210391 }[/math] [math]\displaystyle{ 213751 }[/math] [math]\displaystyle{ 245173 }[/math] [math]\displaystyle{ 1863509 }[/math] [math]\displaystyle{ 3831437 }[/math] [math]\displaystyle{ 6470249 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 3570} }[/math] [math]\displaystyle{ 57047 }[/math] [math]\displaystyle{ 133271 }[/math] [math]\displaystyle{ 150343 }[/math] [math]\displaystyle{ 153913 }[/math] [math]\displaystyle{ 399433 }[/math] [math]\displaystyle{ 920827 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 3780} }[/math] [math]\displaystyle{ 473513 }[/math] [math]\displaystyle{ 1282607 }[/math] [math]\displaystyle{ 3536881 }[/math] [math]\displaystyle{ 4045763 }[/math] [math]\displaystyle{ 4049543 }[/math] [math]\displaystyle{ 5655283 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 3990} }[/math] [math]\displaystyle{ 1699 }[/math] [math]\displaystyle{ 99877 }[/math] [math]\displaystyle{ 103867 }[/math] [math]\displaystyle{ 649217 }[/math] [math]\displaystyle{ 1614973 }[/math] [math]\displaystyle{ 2732441 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 4200} }[/math] [math]\displaystyle{ 12547 }[/math] [math]\displaystyle{ 89899 }[/math] [math]\displaystyle{ 835721 }[/math] [math]\displaystyle{ 2544221 }[/math] [math]\displaystyle{ 5013919 }[/math] [math]\displaystyle{ 11254637 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 4410} }[/math] [math]\displaystyle{ 262733 }[/math] [math]\displaystyle{ 439009 }[/math] [math]\displaystyle{ 12940541 }[/math] [math]\displaystyle{ 15091459 }[/math] [math]\displaystyle{ 27878321 }[/math] [math]\displaystyle{ 29196199 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 4620} }[/math] [math]\displaystyle{ 55697 }[/math] [math]\displaystyle{ 64919 }[/math] [math]\displaystyle{ 85363 }[/math] [math]\displaystyle{ 89983 }[/math] [math]\displaystyle{ 217409 }[/math] [math]\displaystyle{ 372751 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 4830} }[/math] [math]\displaystyle{ 30427 }[/math] [math]\displaystyle{ 35257 }[/math] [math]\displaystyle{ 72547 }[/math] [math]\displaystyle{ 351749 }[/math] [math]\displaystyle{ 2985809 }[/math] [math]\displaystyle{ 6020477 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 5040} }[/math] [math]\displaystyle{ 25073 }[/math] [math]\displaystyle{ 57457 }[/math] [math]\displaystyle{ 531359 }[/math] [math]\displaystyle{ 1245479 }[/math] [math]\displaystyle{ 2491381 }[/math] [math]\displaystyle{ 7136659 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 5250} }[/math] [math]\displaystyle{ 3413 }[/math] [math]\displaystyle{ 44179 }[/math] [math]\displaystyle{ 2117239 }[/math] [math]\displaystyle{ 2122489 }[/math] [math]\displaystyle{ 2649067 }[/math] [math]\displaystyle{ 4895993 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 5460} }[/math] [math]\displaystyle{ 144779 }[/math] [math]\displaystyle{ 913921 }[/math] [math]\displaystyle{ 1280987 }[/math] [math]\displaystyle{ 2243491 }[/math] [math]\displaystyle{ 2283571 }[/math] [math]\displaystyle{ 2289031 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 5670} }[/math] [math]\displaystyle{ 706463 }[/math] [math]\displaystyle{ 915221 }[/math] [math]\displaystyle{ 10882211 }[/math] [math]\displaystyle{ 21206993 }[/math] [math]\displaystyle{ 21212663 }[/math] [math]\displaystyle{ 23859467 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 5880} }[/math] [math]\displaystyle{ 152389 }[/math] [math]\displaystyle{ 4896887 }[/math] [math]\displaystyle{ 6559873 }[/math] [math]\displaystyle{ 9131321 }[/math] [math]\displaystyle{ 19210043 }[/math] [math]\displaystyle{ 24248461 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6090} }[/math] [math]\displaystyle{ 206191 }[/math] [math]\displaystyle{ 357661 }[/math] [math]\displaystyle{ 517003 }[/math] [math]\displaystyle{ 1910927 }[/math] [math]\displaystyle{ 5835283 }[/math] [math]\displaystyle{ 10292729 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6300} }[/math] [math]\displaystyle{ 641327 }[/math] [math]\displaystyle{ 1962449 }[/math] [math]\displaystyle{ 2797723 }[/math] [math]\displaystyle{ 3626881 }[/math] [math]\displaystyle{ 4663249 }[/math] [math]\displaystyle{ 5601139 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6510} }[/math] [math]\displaystyle{ 20599 }[/math] [math]\displaystyle{ 155461 }[/math] [math]\displaystyle{ 161971 }[/math] [math]\displaystyle{ 573437 }[/math] [math]\displaystyle{ 4395739 }[/math] [math]\displaystyle{ 6457669 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6720} }[/math] [math]\displaystyle{ 62347 }[/math] [math]\displaystyle{ 69067 }[/math] [math]\displaystyle{ 5072869 }[/math] [math]\displaystyle{ 9545051 }[/math] [math]\displaystyle{ 10379081 }[/math] [math]\displaystyle{ 11184743 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6930} }[/math] [math]\displaystyle{ 17 }[/math] [math]\displaystyle{ 7151 }[/math] [math]\displaystyle{ 13469 }[/math] [math]\displaystyle{ 36469 }[/math] [math]\displaystyle{ 38261 }[/math] [math]\displaystyle{ 309167 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 7140} }[/math] [math]\displaystyle{ 1241197 }[/math] [math]\displaystyle{ 1247479 }[/math] [math]\displaystyle{ 2614559 }[/math] [math]\displaystyle{ 4496813 }[/math] [math]\displaystyle{ 4575947 }[/math] [math]\displaystyle{ 7799837 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 7350} }[/math] [math]\displaystyle{ 1445303 }[/math] [math]\displaystyle{ 8526533 }[/math] [math]\displaystyle{ 12683299 }[/math] [math]\displaystyle{ 12690649 }[/math] [math]\displaystyle{ 21459209 }[/math] [math]\displaystyle{ 21466559 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 7560} }[/math] [math]\displaystyle{ 29387 }[/math] [math]\displaystyle{ 342389 }[/math] [math]\displaystyle{ 539839 }[/math] [math]\displaystyle{ 2141497 }[/math] [math]\displaystyle{ 7573327 }[/math] [math]\displaystyle{ 7580887 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 7770} }[/math] [math]\displaystyle{ 6553 }[/math] [math]\displaystyle{ 28549 }[/math] [math]\displaystyle{ 36319 }[/math] [math]\displaystyle{ 90373 }[/math] [math]\displaystyle{ 819317 }[/math] [math]\displaystyle{ 827087 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 7980} }[/math] [math]\displaystyle{ 137 }[/math] [math]\displaystyle{ 4091 }[/math] [math]\displaystyle{ 24029 }[/math] [math]\displaystyle{ 31393 }[/math] [math]\displaystyle{ 165313 }[/math] [math]\displaystyle{ 182687 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 8190} }[/math] [math]\displaystyle{ 35591 }[/math] [math]\displaystyle{ 59021 }[/math] [math]\displaystyle{ 287629 }[/math] [math]\displaystyle{ 401627 }[/math] [math]\displaystyle{ 410257 }[/math] [math]\displaystyle{ 702323 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 8400} }[/math] [math]\displaystyle{ 6127909 }[/math] [math]\displaystyle{ 8133469 }[/math] [math]\displaystyle{ 8528483 }[/math] [math]\displaystyle{ 8536883 }[/math] [math]\displaystyle{ 14448397 }[/math] [math]\displaystyle{ 19175929 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 8610} }[/math] [math]\displaystyle{ 132283 }[/math] [math]\displaystyle{ 2164387 }[/math] [math]\displaystyle{ 6903121 }[/math] [math]\displaystyle{ 10892747 }[/math] [math]\displaystyle{ 10901357 }[/math] [math]\displaystyle{ 17489623 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 8820} }[/math] [math]\displaystyle{ 84421 }[/math] [math]\displaystyle{ 466451 }[/math] [math]\displaystyle{ 3052177 }[/math] [math]\displaystyle{ 3905777 }[/math] [math]\displaystyle{ 11397371 }[/math] [math]\displaystyle{ 53189407 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 9030} }[/math] [math]\displaystyle{ 2630153 }[/math] [math]\displaystyle{ 4927921 }[/math] [math]\displaystyle{ 5686141 }[/math] [math]\displaystyle{ 6043399 }[/math] [math]\displaystyle{ 8411567 }[/math] [math]\displaystyle{ 8510357 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 9240} }[/math] [math]\displaystyle{ 937 }[/math] [math]\displaystyle{ 21031 }[/math] [math]\displaystyle{ 53681 }[/math] [math]\displaystyle{ 62921 }[/math] [math]\displaystyle{ 95339 }[/math] [math]\displaystyle{ 495791 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 9450} }[/math] [math]\displaystyle{ 1028479 }[/math] [math]\displaystyle{ 1832711 }[/math] [math]\displaystyle{ 8104549 }[/math] [math]\displaystyle{ 15802459 }[/math] [math]\displaystyle{ 43975031 }[/math] [math]\displaystyle{ 97126691 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 9660} }[/math] [math]\displaystyle{ 521 }[/math] [math]\displaystyle{ 464413 }[/math] [math]\displaystyle{ 707071 }[/math] [math]\displaystyle{ 716731 }[/math] [math]\displaystyle{ 1197121 }[/math] [math]\displaystyle{ 1259053 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 9870} }[/math] [math]\displaystyle{ 576439 }[/math] [math]\displaystyle{ 1115923 }[/math] [math]\displaystyle{ 7516427 }[/math] [math]\displaystyle{ 9249301 }[/math] [math]\displaystyle{ 16561691 }[/math] [math]\displaystyle{ 16571561 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 10080} }[/math] [math]\displaystyle{ 6949 }[/math] [math]\displaystyle{ 125353 }[/math] [math]\displaystyle{ 156941 }[/math] [math]\displaystyle{ 949517 }[/math] [math]\displaystyle{ 3363089 }[/math] [math]\displaystyle{ 3373169 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 10290} }[/math] [math]\displaystyle{ 6143 }[/math] [math]\displaystyle{ 1535489 }[/math] [math]\displaystyle{ 2477177 }[/math] [math]\displaystyle{ 4259887 }[/math] [math]\displaystyle{ 5294563 }[/math] [math]\displaystyle{ 10818191 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 10500} }[/math] [math]\displaystyle{ 1113239 }[/math] [math]\displaystyle{ 1841087 }[/math] [math]\displaystyle{ 7005059 }[/math] [math]\displaystyle{ 8026327 }[/math] [math]\displaystyle{ 13707959 }[/math] [math]\displaystyle{ 22837799 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 10710} }[/math] [math]\displaystyle{ 314299 }[/math] [math]\displaystyle{ 439123 }[/math] [math]\displaystyle{ 735467 }[/math] [math]\displaystyle{ 1784911 }[/math] [math]\displaystyle{ 1923049 }[/math] [math]\displaystyle{ 2781203 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 10920} }[/math] [math]\displaystyle{ 52321 }[/math] [math]\displaystyle{ 285521 }[/math] [math]\displaystyle{ 527909 }[/math] [math]\displaystyle{ 538829 }[/math] [math]\displaystyle{ 1673941 }[/math] [math]\displaystyle{ 2214349 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 11130} }[/math] [math]\displaystyle{ 187009 }[/math] [math]\displaystyle{ 198139 }[/math] [math]\displaystyle{ 255803 }[/math] [math]\displaystyle{ 547499 }[/math] [math]\displaystyle{ 2160253 }[/math] [math]\displaystyle{ 11518723 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 11340} }[/math] [math]\displaystyle{ 57143 }[/math] [math]\displaystyle{ 559051 }[/math] [math]\displaystyle{ 1091561 }[/math] [math]\displaystyle{ 10756139 }[/math] [math]\displaystyle{ 13865323 }[/math] [math]\displaystyle{ 13876663 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 11550} }[/math] [math]\displaystyle{ 4673 }[/math] [math]\displaystyle{ 9619 }[/math] [math]\displaystyle{ 89659 }[/math] [math]\displaystyle{ 112643 }[/math] [math]\displaystyle{ 155317 }[/math] [math]\displaystyle{ 166601 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 11760} }[/math] [math]\displaystyle{ 3458731 }[/math] [math]\displaystyle{ 5759843 }[/math] [math]\displaystyle{ 6305939 }[/math] [math]\displaystyle{ 6904789 }[/math] [math]\displaystyle{ 11527693 }[/math] [math]\displaystyle{ 15296227 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 11970} }[/math] [math]\displaystyle{ 10531 }[/math] [math]\displaystyle{ 1911199 }[/math] [math]\displaystyle{ 2210573 }[/math] [math]\displaystyle{ 2298397 }[/math] [math]\displaystyle{ 15519563 }[/math] [math]\displaystyle{ 21608347 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 12180} }[/math] [math]\displaystyle{ 1067597 }[/math] [math]\displaystyle{ 1778461 }[/math] [math]\displaystyle{ 1784599 }[/math] [math]\displaystyle{ 3551221 }[/math] [math]\displaystyle{ 7384493 }[/math] [math]\displaystyle{ 12485003 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 12390} }[/math] [math]\displaystyle{ 184291 }[/math] [math]\displaystyle{ 651017 }[/math] [math]\displaystyle{ 804493 }[/math] [math]\displaystyle{ 1536187 }[/math] [math]\displaystyle{ 4158103 }[/math] [math]\displaystyle{ 4751293 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 12600} }[/math] [math]\displaystyle{ 435577 }[/math] [math]\displaystyle{ 558431 }[/math] [math]\displaystyle{ 571031 }[/math] [math]\displaystyle{ 727369 }[/math] [math]\displaystyle{ 2890117 }[/math] [math]\displaystyle{ 3367363 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 12810} }[/math] [math]\displaystyle{ 116953 }[/math] [math]\displaystyle{ 166909 }[/math] [math]\displaystyle{ 5627029 }[/math] [math]\displaystyle{ 6623117 }[/math] [math]\displaystyle{ 10981339 }[/math] [math]\displaystyle{ 10994149 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 13020} }[/math] [math]\displaystyle{ 1691411 }[/math] [math]\displaystyle{ 3574871 }[/math] [math]\displaystyle{ 22963981 }[/math] [math]\displaystyle{ 27098723 }[/math] [math]\displaystyle{ 29812603 }[/math] [math]\displaystyle{ 31218403 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 13230} }[/math] [math]\displaystyle{ 40543 }[/math] [math]\displaystyle{ 104651 }[/math] [math]\displaystyle{ 313219 }[/math] [math]\displaystyle{ 4705247 }[/math] [math]\displaystyle{ 4718477 }[/math] [math]\displaystyle{ 6268289 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 13440} }[/math] [math]\displaystyle{ 2141 }[/math] [math]\displaystyle{ 448741 }[/math] [math]\displaystyle{ 815261 }[/math] [math]\displaystyle{ 1560997 }[/math] [math]\displaystyle{ 1574437 }[/math] [math]\displaystyle{ 2070517 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 13650} }[/math] [math]\displaystyle{ 3343 }[/math] [math]\displaystyle{ 96997 }[/math] [math]\displaystyle{ 110647 }[/math] [math]\displaystyle{ 521047 }[/math] [math]\displaystyle{ 1590961 }[/math] [math]\displaystyle{ 2276503 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 13860} }[/math] [math]\displaystyle{ 110437 }[/math] [math]\displaystyle{ 124297 }[/math] [math]\displaystyle{ 138157 }[/math] [math]\displaystyle{ 148891 }[/math] [math]\displaystyle{ 152017 }[/math] [math]\displaystyle{ 152947 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 14070} }[/math] [math]\displaystyle{ 2679239 }[/math] [math]\displaystyle{ 2886281 }[/math] [math]\displaystyle{ 3817111 }[/math] [math]\displaystyle{ 6446353 }[/math] [math]\displaystyle{ 6460423 }[/math] [math]\displaystyle{ 6976289 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 14280} }[/math] [math]\displaystyle{ 364687 }[/math] [math]\displaystyle{ 749773 }[/math] [math]\displaystyle{ 1867573 }[/math] [math]\displaystyle{ 2146181 }[/math] [math]\displaystyle{ 2434997 }[/math] [math]\displaystyle{ 4112627 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 14490} }[/math] [math]\displaystyle{ 144667 }[/math] [math]\displaystyle{ 161263 }[/math] [math]\displaystyle{ 259603 }[/math] [math]\displaystyle{ 286333 }[/math] [math]\displaystyle{ 336251 }[/math] [math]\displaystyle{ 377809 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 14700} }[/math] [math]\displaystyle{ 36583 }[/math] [math]\displaystyle{ 578267 }[/math] [math]\displaystyle{ 8529749 }[/math] [math]\displaystyle{ 14365553 }[/math] [math]\displaystyle{ 14380253 }[/math] [math]\displaystyle{ 14830787 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 14910} }[/math] [math]\displaystyle{ 74161 }[/math] [math]\displaystyle{ 109367 }[/math] [math]\displaystyle{ 120977 }[/math] [math]\displaystyle{ 1260011 }[/math] [math]\displaystyle{ 1372211 }[/math] [math]\displaystyle{ 11898287 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 15120} }[/math] [math]\displaystyle{ 121853 }[/math] [math]\displaystyle{ 689459 }[/math] [math]\displaystyle{ 822383 }[/math] [math]\displaystyle{ 11354437 }[/math] [math]\displaystyle{ 37245407 }[/math] [math]\displaystyle{ 48384221 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 15330} }[/math] [math]\displaystyle{ 7713709 }[/math] [math]\displaystyle{ 8049187 }[/math] [math]\displaystyle{ 11583113 }[/math] [math]\displaystyle{ 12934973 }[/math] [math]\displaystyle{ 16769749 }[/math] [math]\displaystyle{ 30793649 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 15540} }[/math] [math]\displaystyle{ 160781 }[/math] [math]\displaystyle{ 580577 }[/math] [math]\displaystyle{ 4095187 }[/math] [math]\displaystyle{ 5838409 }[/math] [math]\displaystyle{ 9523079 }[/math] [math]\displaystyle{ 10473559 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 15750} }[/math] [math]\displaystyle{ 64579 }[/math] [math]\displaystyle{ 103409 }[/math] [math]\displaystyle{ 182587 }[/math] [math]\displaystyle{ 849869 }[/math] [math]\displaystyle{ 865619 }[/math] [math]\displaystyle{ 1468729 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 15960} }[/math] [math]\displaystyle{ 1847 }[/math] [math]\displaystyle{ 6037 }[/math] [math]\displaystyle{ 17807 }[/math] [math]\displaystyle{ 137147 }[/math] [math]\displaystyle{ 652969 }[/math] [math]\displaystyle{ 989977 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 16170} }[/math] [math]\displaystyle{ 66179 }[/math] [math]\displaystyle{ 219451 }[/math] [math]\displaystyle{ 511843 }[/math] [math]\displaystyle{ 583421 }[/math] [math]\displaystyle{ 812431 }[/math] [math]\displaystyle{ 848567 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 16380} }[/math] [math]\displaystyle{ 43759 }[/math] [math]\displaystyle{ 339263 }[/math] [math]\displaystyle{ 355643 }[/math] [math]\displaystyle{ 695047 }[/math] [math]\displaystyle{ 2011517 }[/math] [math]\displaystyle{ 2893309 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 16590} }[/math] [math]\displaystyle{ 6703 }[/math] [math]\displaystyle{ 29009 }[/math] [math]\displaystyle{ 2489183 }[/math] [math]\displaystyle{ 4028743 }[/math] [math]\displaystyle{ 9340181 }[/math] [math]\displaystyle{ 10005263 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 16800} }[/math] [math]\displaystyle{ 940319 }[/math] [math]\displaystyle{ 3772907 }[/math] [math]\displaystyle{ 3873007 }[/math] [math]\displaystyle{ 9905921 }[/math] [math]\displaystyle{ 79622351 }[/math] [math]\displaystyle{ 95679271 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 17010} }[/math] [math]\displaystyle{ 797119 }[/math] [math]\displaystyle{ 18296627 }[/math] [math]\displaystyle{ 23152907 }[/math] [math]\displaystyle{ 38133913 }[/math] [math]\displaystyle{ 60796007 }[/math] [math]\displaystyle{ 83709047 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 17220} }[/math] [math]\displaystyle{ 225769 }[/math] [math]\displaystyle{ 1452511 }[/math] [math]\displaystyle{ 1469731 }[/math] [math]\displaystyle{ 1606379 }[/math] [math]\displaystyle{ 2415473 }[/math] [math]\displaystyle{ 3469069 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 17430} }[/math] [math]\displaystyle{ 15643 }[/math] [math]\displaystyle{ 25471 }[/math] [math]\displaystyle{ 42901 }[/math] [math]\displaystyle{ 1170599 }[/math] [math]\displaystyle{ 3120547 }[/math] [math]\displaystyle{ 3983249 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 17640} }[/math] [math]\displaystyle{ 193607 }[/math] [math]\displaystyle{ 211247 }[/math] [math]\displaystyle{ 7624613 }[/math] [math]\displaystyle{ 10290239 }[/math] [math]\displaystyle{ 16104047 }[/math] [math]\displaystyle{ 22618907 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 17850} }[/math] [math]\displaystyle{ 129379 }[/math] [math]\displaystyle{ 289253 }[/math] [math]\displaystyle{ 1341433 }[/math] [math]\displaystyle{ 1728911 }[/math] [math]\displaystyle{ 1746761 }[/math] [math]\displaystyle{ 2918737 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 18060} }[/math] [math]\displaystyle{ 1013921 }[/math] [math]\displaystyle{ 1038209 }[/math] [math]\displaystyle{ 2703941 }[/math] [math]\displaystyle{ 3580333 }[/math] [math]\displaystyle{ 3914689 }[/math] [math]\displaystyle{ 11110339 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 18270} }[/math] [math]\displaystyle{ 29567 }[/math] [math]\displaystyle{ 511201 }[/math] [math]\displaystyle{ 1615723 }[/math] [math]\displaystyle{ 1890701 }[/math] [math]\displaystyle{ 1989811 }[/math] [math]\displaystyle{ 2008081 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 18480} }[/math] [math]\displaystyle{ 2711 }[/math] [math]\displaystyle{ 25643 }[/math] [math]\displaystyle{ 40853 }[/math] [math]\displaystyle{ 149143 }[/math] [math]\displaystyle{ 194839 }[/math] [math]\displaystyle{ 213319 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 18690} }[/math] [math]\displaystyle{ 881 }[/math] [math]\displaystyle{ 9421469 }[/math] [math]\displaystyle{ 10687877 }[/math] [math]\displaystyle{ 11455753 }[/math] [math]\displaystyle{ 14740463 }[/math] [math]\displaystyle{ 21499799 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 18900} }[/math] [math]\displaystyle{ 73823 }[/math] [math]\displaystyle{ 462079 }[/math] [math]\displaystyle{ 804113 }[/math] [math]\displaystyle{ 823013 }[/math] [math]\displaystyle{ 1323799 }[/math] [math]\displaystyle{ 1370987 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 19110} }[/math] [math]\displaystyle{ 63737 }[/math] [math]\displaystyle{ 322171 }[/math] [math]\displaystyle{ 520193 }[/math] [math]\displaystyle{ 999763 }[/math] [math]\displaystyle{ 1023487 }[/math] [math]\displaystyle{ 1032067 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 19320} }[/math] [math]\displaystyle{ 682411 }[/math] [math]\displaystyle{ 743747 }[/math] [math]\displaystyle{ 1343669 }[/math] [math]\displaystyle{ 1373233 }[/math] [math]\displaystyle{ 1782499 }[/math] [math]\displaystyle{ 2574437 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 19530} }[/math] [math]\displaystyle{ 50929 }[/math] [math]\displaystyle{ 738919 }[/math] [math]\displaystyle{ 1773689 }[/math] [math]\displaystyle{ 1793219 }[/math] [math]\displaystyle{ 6121807 }[/math] [math]\displaystyle{ 18867007 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 19740} }[/math] [math]\displaystyle{ 2729 }[/math] [math]\displaystyle{ 30757 }[/math] [math]\displaystyle{ 360163 }[/math] [math]\displaystyle{ 1652591 }[/math] [math]\displaystyle{ 18160973 }[/math] [math]\displaystyle{ 18862889 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 19950} }[/math] [math]\displaystyle{ 142699 }[/math] [math]\displaystyle{ 162649 }[/math] [math]\displaystyle{ 239957 }[/math] [math]\displaystyle{ 302287 }[/math] [math]\displaystyle{ 322237 }[/math] [math]\displaystyle{ 661547 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 20160} }[/math] [math]\displaystyle{ 3330211 }[/math] [math]\displaystyle{ 5620609 }[/math] [math]\displaystyle{ 6413401 }[/math] [math]\displaystyle{ 15055609 }[/math] [math]\displaystyle{ 32094917 }[/math] [math]\displaystyle{ 52863893 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 20370} }[/math] [math]\displaystyle{ 1158881 }[/math] [math]\displaystyle{ 1216213 }[/math] [math]\displaystyle{ 1236583 }[/math] [math]\displaystyle{ 3893899 }[/math] [math]\displaystyle{ 7991839 }[/math] [math]\displaystyle{ 8012209 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 20580} }[/math] [math]\displaystyle{ 9689 }[/math] [math]\displaystyle{ 316501 }[/math] [math]\displaystyle{ 398023 }[/math] [math]\displaystyle{ 2047813 }[/math] [math]\displaystyle{ 2219557 }[/math] [math]\displaystyle{ 2240137 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 20790} }[/math] [math]\displaystyle{ 12713 }[/math] [math]\displaystyle{ 20023 }[/math] [math]\displaystyle{ 141079 }[/math] [math]\displaystyle{ 159571 }[/math] [math]\displaystyle{ 296117 }[/math] [math]\displaystyle{ 914813 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 21000} }[/math] [math]\displaystyle{ 5501 }[/math] [math]\displaystyle{ 19471 }[/math] [math]\displaystyle{ 65837 }[/math] [math]\displaystyle{ 688139 }[/math] [math]\displaystyle{ 3980407 }[/math] [math]\displaystyle{ 8983031 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{n = 10} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{d} }[/math] [math]\displaystyle{ \mathbf{p_0} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 210} }[/math] [math]\displaystyle{ 199 }[/math] [math]\displaystyle{ 243051733 }[/math] [math]\displaystyle{ 498161423 }[/math] [math]\displaystyle{ 2490123989 }[/math] [math]\displaystyle{ 5417375591 }[/math] [math]\displaystyle{ 8785408259 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 420} }[/math] [math]\displaystyle{ 52879 }[/math] [math]\displaystyle{ 3544939 }[/math] [math]\displaystyle{ 725283077 }[/math] [math]\displaystyle{ 1580792347 }[/math] [math]\displaystyle{ 1931425157 }[/math] [math]\displaystyle{ 8392393693 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 630} }[/math] [math]\displaystyle{ 964417 }[/math] [math]\displaystyle{ 1021331 }[/math] [math]\displaystyle{ 3710699 }[/math] [math]\displaystyle{ 174610351 }[/math] [math]\displaystyle{ 396598051 }[/math] [math]\displaystyle{ 525173641 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 840} }[/math] [math]\displaystyle{ 915611 }[/math] [math]\displaystyle{ 24748189 }[/math] [math]\displaystyle{ 33791509 }[/math] [math]\displaystyle{ 314727967 }[/math] [math]\displaystyle{ 510756371 }[/math] [math]\displaystyle{ 1079797657 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1050} }[/math] [math]\displaystyle{ 130006783 }[/math] [math]\displaystyle{ 208734751 }[/math] [math]\displaystyle{ 400663741 }[/math] [math]\displaystyle{ 963551671 }[/math] [math]\displaystyle{ 1219200119 }[/math] [math]\displaystyle{ 1231110787 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1260} }[/math] [math]\displaystyle{ 6722909 }[/math] [math]\displaystyle{ 27846803 }[/math] [math]\displaystyle{ 63289771 }[/math] [math]\displaystyle{ 1000262819 }[/math] [math]\displaystyle{ 1476482057 }[/math] [math]\displaystyle{ 4565705117 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1470} }[/math] [math]\displaystyle{ 2534561 }[/math] [math]\displaystyle{ 189999707 }[/math] [math]\displaystyle{ 833570987 }[/math] [math]\displaystyle{ 1168004581 }[/math] [math]\displaystyle{ 2010828277 }[/math] [math]\displaystyle{ 3182258251 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1680} }[/math] [math]\displaystyle{ 1343205113 }[/math] [math]\displaystyle{ 3033769813 }[/math] [math]\displaystyle{ 4093882757 }[/math] [math]\displaystyle{ 4112814241 }[/math] [math]\displaystyle{ 4348188919 }[/math] [math]\displaystyle{ 4749575333 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 1890} }[/math] [math]\displaystyle{ 41513261 }[/math] [math]\displaystyle{ 95317913 }[/math] [math]\displaystyle{ 6232033069 }[/math] [math]\displaystyle{ 6361761239 }[/math] [math]\displaystyle{ 6709899029 }[/math] [math]\displaystyle{ 8521839071 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2100} }[/math] [math]\displaystyle{ 34913 }[/math] [math]\displaystyle{ 581393 }[/math] [math]\displaystyle{ 8397091 }[/math] [math]\displaystyle{ 10200607 }[/math] [math]\displaystyle{ 31913837 }[/math] [math]\displaystyle{ 258411317 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2310} }[/math] [math]\displaystyle{ 2564251 }[/math] [math]\displaystyle{ 7245143 }[/math] [math]\displaystyle{ 15898823 }[/math] [math]\displaystyle{ 34834237 }[/math] [math]\displaystyle{ 51404371 }[/math] [math]\displaystyle{ 60858179 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2520} }[/math] [math]\displaystyle{ 1058597 }[/math] [math]\displaystyle{ 8226307 }[/math] [math]\displaystyle{ 438716653 }[/math] [math]\displaystyle{ 799422581 }[/math] [math]\displaystyle{ 975166567 }[/math] [math]\displaystyle{ 983999677 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2730} }[/math] [math]\displaystyle{ 122069 }[/math] [math]\displaystyle{ 123059 }[/math] [math]\displaystyle{ 158633 }[/math] [math]\displaystyle{ 3319219 }[/math] [math]\displaystyle{ 3427393 }[/math] [math]\displaystyle{ 5082629 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 2940} }[/math] [math]\displaystyle{ 2546781317 }[/math] [math]\displaystyle{ 3736609957 }[/math] [math]\displaystyle{ 4895747497 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 3150} }[/math] [math]\displaystyle{ 34071019 }[/math] [math]\displaystyle{ 1174379903 }[/math] [math]\displaystyle{ 1247572429 }[/math] [math]\displaystyle{ 1914733781 }[/math] [math]\displaystyle{ 5502174781 }[/math] [math]\displaystyle{ 5598860513 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 3360} }[/math] [math]\displaystyle{ 210391 }[/math] [math]\displaystyle{ 762261571 }[/math] [math]\displaystyle{ 2289797801 }[/math] [math]\displaystyle{ 5842998881 }[/math] [math]\displaystyle{ 5973997177 }[/math] [math]\displaystyle{ 6486241481 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 3570} }[/math] [math]\displaystyle{ 150343 }[/math] [math]\displaystyle{ 920827 }[/math] [math]\displaystyle{ 47896129 }[/math] [math]\displaystyle{ 110935963 }[/math] [math]\displaystyle{ 124813783 }[/math] [math]\displaystyle{ 253908793 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 3780} }[/math] [math]\displaystyle{ 4045763 }[/math] [math]\displaystyle{ 162045979 }[/math] [math]\displaystyle{ 3611162221 }[/math] [math]\displaystyle{ 3953439013 }[/math] [math]\displaystyle{ 5751477079 }[/math] [math]\displaystyle{ 6389572141 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 3990} }[/math] [math]\displaystyle{ 99877 }[/math] [math]\displaystyle{ 2732441 }[/math] [math]\displaystyle{ 145829681 }[/math] [math]\displaystyle{ 1512868211 }[/math] [math]\displaystyle{ 1519374557 }[/math] [math]\displaystyle{ 1905288811 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 4200} }[/math] [math]\displaystyle{ 75187297 }[/math] [math]\displaystyle{ 436800197 }[/math] [math]\displaystyle{ 825073159 }[/math] [math]\displaystyle{ 953483507 }[/math] [math]\displaystyle{ 1237285949 }[/math] [math]\displaystyle{ 1620977257 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 4410} }[/math] [math]\displaystyle{ 343475219 }[/math] [math]\displaystyle{ 718394137 }[/math] [math]\displaystyle{ 1714841501 }[/math] [math]\displaystyle{ 4312513897 }[/math] [math]\displaystyle{ 4433557501 }[/math] [math]\displaystyle{ 7302174197 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 4620} }[/math] [math]\displaystyle{ 85363 }[/math] [math]\displaystyle{ 372751 }[/math] [math]\displaystyle{ 926879 }[/math] [math]\displaystyle{ 10645541 }[/math] [math]\displaystyle{ 11022827 }[/math] [math]\displaystyle{ 11027447 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 4830} }[/math] [math]\displaystyle{ 30427 }[/math] [math]\displaystyle{ 6020477 }[/math] [math]\displaystyle{ 16424981 }[/math] [math]\displaystyle{ 151254533 }[/math] [math]\displaystyle{ 229780123 }[/math] [math]\displaystyle{ 482610239 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 5040} }[/math] [math]\displaystyle{ 145866041 }[/math] [math]\displaystyle{ 226851517 }[/math] [math]\displaystyle{ 292104419 }[/math] [math]\displaystyle{ 517266257 }[/math] [math]\displaystyle{ 986618569 }[/math] [math]\displaystyle{ 1785262393 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 5250} }[/math] [math]\displaystyle{ 2117239 }[/math] [math]\displaystyle{ 134051459 }[/math] [math]\displaystyle{ 444256783 }[/math] [math]\displaystyle{ 635071121 }[/math] [math]\displaystyle{ 3239335223 }[/math] [math]\displaystyle{ 3689988833 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 5460} }[/math] [math]\displaystyle{ 2283571 }[/math] [math]\displaystyle{ 11988607 }[/math] [math]\displaystyle{ 17327831 }[/math] [math]\displaystyle{ 18230447 }[/math] [math]\displaystyle{ 97175423 }[/math] [math]\displaystyle{ 168445523 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 5670} }[/math] [math]\displaystyle{ 21206993 }[/math] [math]\displaystyle{ 42322087 }[/math] [math]\displaystyle{ 232282121 }[/math] [math]\displaystyle{ 530515507 }[/math] [math]\displaystyle{ 2074726021 }[/math] [math]\displaystyle{ 2176462667 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 5880} }[/math] [math]\displaystyle{ 769792447 }[/math] [math]\displaystyle{ 1028745119 }[/math] [math]\displaystyle{ 2716511507 }[/math] [math]\displaystyle{ 2850255403 }[/math] [math]\displaystyle{ 4059527753 }[/math] [math]\displaystyle{ 4338343433 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6090} }[/math] [math]\displaystyle{ 98202331 }[/math] [math]\displaystyle{ 218657237 }[/math] [math]\displaystyle{ 508050341 }[/math] [math]\displaystyle{ 965528153 }[/math] [math]\displaystyle{ 1963343323 }[/math] [math]\displaystyle{ 2133623147 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6300} }[/math] [math]\displaystyle{ 46452799 }[/math] [math]\displaystyle{ 161073877 }[/math] [math]\displaystyle{ 416581987 }[/math] [math]\displaystyle{ 444443777 }[/math] [math]\displaystyle{ 799148171 }[/math] [math]\displaystyle{ 1536915817 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6510} }[/math] [math]\displaystyle{ 155461 }[/math] [math]\displaystyle{ 11699279 }[/math] [math]\displaystyle{ 59259649 }[/math] [math]\displaystyle{ 82736531 }[/math] [math]\displaystyle{ 138908647 }[/math] [math]\displaystyle{ 156852947 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6720} }[/math] [math]\displaystyle{ 62347 }[/math] [math]\displaystyle{ 18249241 }[/math] [math]\displaystyle{ 402509117 }[/math] [math]\displaystyle{ 646946233 }[/math] [math]\displaystyle{ 694032349 }[/math] [math]\displaystyle{ 748855249 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 6930} }[/math] [math]\displaystyle{ 1664417 }[/math] [math]\displaystyle{ 3306839 }[/math] [math]\displaystyle{ 6703841 }[/math] [math]\displaystyle{ 10343167 }[/math] [math]\displaystyle{ 16988767 }[/math] [math]\displaystyle{ 17046329 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 7140} }[/math] [math]\displaystyle{ 12331793 }[/math] [math]\displaystyle{ 21994589 }[/math] [math]\displaystyle{ 32695477 }[/math] [math]\displaystyle{ 135554233 }[/math] [math]\displaystyle{ 355138829 }[/math] [math]\displaystyle{ 730901161 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 7350} }[/math] [math]\displaystyle{ 12683299 }[/math] [math]\displaystyle{ 21459209 }[/math] [math]\displaystyle{ 38446267 }[/math] [math]\displaystyle{ 423264613 }[/math] [math]\displaystyle{ 3158377081 }[/math] [math]\displaystyle{ 5208862573 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 7560} }[/math] [math]\displaystyle{ 7573327 }[/math] [math]\displaystyle{ 369901513 }[/math] [math]\displaystyle{ 2755541693 }[/math] [math]\displaystyle{ 2774476609 }[/math] [math]\displaystyle{ 3311703233 }[/math] [math]\displaystyle{ 5004136327 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 7770} }[/math] [math]\displaystyle{ 28549 }[/math] [math]\displaystyle{ 819317 }[/math] [math]\displaystyle{ 3721051 }[/math] [math]\displaystyle{ 11941571 }[/math] [math]\displaystyle{ 35273473 }[/math] [math]\displaystyle{ 46949093 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 7980} }[/math] [math]\displaystyle{ 1024853 }[/math] [math]\displaystyle{ 355670309 }[/math] [math]\displaystyle{ 446786191 }[/math] [math]\displaystyle{ 547343483 }[/math] [math]\displaystyle{ 682871447 }[/math] [math]\displaystyle{ 1772834893 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 8190} }[/math] [math]\displaystyle{ 7328437 }[/math] [math]\displaystyle{ 15275849 }[/math] [math]\displaystyle{ 17503261 }[/math] [math]\displaystyle{ 22737017 }[/math] [math]\displaystyle{ 27294053 }[/math] [math]\displaystyle{ 45150331 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 8400} }[/math] [math]\displaystyle{ 8528483 }[/math] [math]\displaystyle{ 40313929 }[/math] [math]\displaystyle{ 243787771 }[/math] [math]\displaystyle{ 385895737 }[/math] [math]\displaystyle{ 467671013 }[/math] [math]\displaystyle{ 797154607 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 8610} }[/math] [math]\displaystyle{ 10892747 }[/math] [math]\displaystyle{ 17489623 }[/math] [math]\displaystyle{ 28416517 }[/math] [math]\displaystyle{ 55350017 }[/math] [math]\displaystyle{ 200631439 }[/math] [math]\displaystyle{ 449962543 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 8820} }[/math] [math]\displaystyle{ 275550449 }[/math] [math]\displaystyle{ 340210649 }[/math] [math]\displaystyle{ 375439381 }[/math] [math]\displaystyle{ 1299902701 }[/math] [math]\displaystyle{ 7189505563 }[/math] [math]\displaystyle{ 8000213747 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 9030} }[/math] [math]\displaystyle{ 31057003 }[/math] [math]\displaystyle{ 150282967 }[/math] [math]\displaystyle{ 634308509 }[/math] [math]\displaystyle{ 643690123 }[/math] [math]\displaystyle{ 2295863833 }[/math] [math]\displaystyle{ 2515095703 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 9240} }[/math] [math]\displaystyle{ 53681 }[/math] [math]\displaystyle{ 14224981 }[/math] [math]\displaystyle{ 14432399 }[/math] [math]\displaystyle{ 23559377 }[/math] [math]\displaystyle{ 28467293 }[/math] [math]\displaystyle{ 42049001 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 9450} }[/math] [math]\displaystyle{ 334554023 }[/math] [math]\displaystyle{ 488051653 }[/math] [math]\displaystyle{ 2038389299 }[/math] [math]\displaystyle{ 2162899399 }[/math] [math]\displaystyle{ 2445407273 }[/math] [math]\displaystyle{ 3057392207 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 9660} }[/math] [math]\displaystyle{ 707071 }[/math] [math]\displaystyle{ 125628439 }[/math] [math]\displaystyle{ 303544463 }[/math] [math]\displaystyle{ 441911263 }[/math] [math]\displaystyle{ 449336813 }[/math] [math]\displaystyle{ 511484261 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 9870} }[/math] [math]\displaystyle{ 16561691 }[/math] [math]\displaystyle{ 26691349 }[/math] [math]\displaystyle{ 373909451 }[/math] [math]\displaystyle{ 558247033 }[/math] [math]\displaystyle{ 626630117 }[/math] [math]\displaystyle{ 1074793063 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 10080} }[/math] [math]\displaystyle{ 3363089 }[/math] [math]\displaystyle{ 35937059 }[/math] [math]\displaystyle{ 57814343 }[/math] [math]\displaystyle{ 83864653 }[/math] [math]\displaystyle{ 264068017 }[/math] [math]\displaystyle{ 2293066417 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 10290} }[/math] [math]\displaystyle{ 459609859 }[/math] [math]\displaystyle{ 522069971 }[/math] [math]\displaystyle{ 535273337 }[/math] [math]\displaystyle{ 720980111 }[/math] [math]\displaystyle{ 1617247087 }[/math] [math]\displaystyle{ 1769323693 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 10500} }[/math] [math]\displaystyle{ 38610347 }[/math] [math]\displaystyle{ 185388121 }[/math] [math]\displaystyle{ 511207351 }[/math] [math]\displaystyle{ 512002717 }[/math] [math]\displaystyle{ 573447551 }[/math] [math]\displaystyle{ 728734969 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 10710} }[/math] [math]\displaystyle{ 2781203 }[/math] [math]\displaystyle{ 10327159 }[/math] [math]\displaystyle{ 15741997 }[/math] [math]\displaystyle{ 161184019 }[/math] [math]\displaystyle{ 290334601 }[/math] [math]\displaystyle{ 387848743 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 10920} }[/math] [math]\displaystyle{ 527909 }[/math] [math]\displaystyle{ 8754457 }[/math] [math]\displaystyle{ 19711711 }[/math] [math]\displaystyle{ 68442943 }[/math] [math]\displaystyle{ 70092481 }[/math] [math]\displaystyle{ 108555763 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 11130} }[/math] [math]\displaystyle{ 187009 }[/math] [math]\displaystyle{ 74743931 }[/math] [math]\displaystyle{ 1717072597 }[/math] [math]\displaystyle{ 2241197341 }[/math] [math]\displaystyle{ 3885152797 }[/math] [math]\displaystyle{ 5442728839 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 11340} }[/math] [math]\displaystyle{ 13865323 }[/math] [math]\displaystyle{ 151172779 }[/math] [math]\displaystyle{ 155052347 }[/math] [math]\displaystyle{ 169766761 }[/math] [math]\displaystyle{ 417004037 }[/math] [math]\displaystyle{ 759377761 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 11550} }[/math] [math]\displaystyle{ 166601 }[/math] [math]\displaystyle{ 178151 }[/math] [math]\displaystyle{ 189701 }[/math] [math]\displaystyle{ 2902951 }[/math] [math]\displaystyle{ 2939267 }[/math] [math]\displaystyle{ 6906061 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 11760} }[/math] [math]\displaystyle{ 15296227 }[/math] [math]\displaystyle{ 115733179 }[/math] [math]\displaystyle{ 793412467 }[/math] [math]\displaystyle{ 2045327461 }[/math] [math]\displaystyle{ 3317282629 }[/math] [math]\displaystyle{ 3405094727 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 11970} }[/math] [math]\displaystyle{ 70627031 }[/math] [math]\displaystyle{ 81131437 }[/math] [math]\displaystyle{ 190977547 }[/math] [math]\displaystyle{ 295424263 }[/math] [math]\displaystyle{ 435613939 }[/math] [math]\displaystyle{ 436230467 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 12180} }[/math] [math]\displaystyle{ 96579871 }[/math] [math]\displaystyle{ 196123667 }[/math] [math]\displaystyle{ 1414855181 }[/math] [math]\displaystyle{ 1594532899 }[/math] [math]\displaystyle{ 1852156771 }[/math] [math]\displaystyle{ 5477685029 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 12390} }[/math] [math]\displaystyle{ 355974491 }[/math] [math]\displaystyle{ 1228212781 }[/math] [math]\displaystyle{ 1597738157 }[/math] [math]\displaystyle{ 2356239043 }[/math] [math]\displaystyle{ 2537515919 }[/math] [math]\displaystyle{ 2664004501 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 12600} }[/math] [math]\displaystyle{ 558431 }[/math] [math]\displaystyle{ 4885897 }[/math] [math]\displaystyle{ 62631409 }[/math] [math]\displaystyle{ 222308641 }[/math] [math]\displaystyle{ 247236973 }[/math] [math]\displaystyle{ 597208309 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 12810} }[/math] [math]\displaystyle{ 10981339 }[/math] [math]\displaystyle{ 73391203 }[/math] [math]\displaystyle{ 614195423 }[/math] [math]\displaystyle{ 722428933 }[/math] [math]\displaystyle{ 1804485667 }[/math] [math]\displaystyle{ 2011342889 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 13020} }[/math] [math]\displaystyle{ 37278391 }[/math] [math]\displaystyle{ 396360829 }[/math] [math]\displaystyle{ 477013687 }[/math] [math]\displaystyle{ 1035592279 }[/math] [math]\displaystyle{ 1668997513 }[/math] [math]\displaystyle{ 1740405707 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 13230} }[/math] [math]\displaystyle{ 4705247 }[/math] [math]\displaystyle{ 43971617 }[/math] [math]\displaystyle{ 150462859 }[/math] [math]\displaystyle{ 3214143193 }[/math] [math]\displaystyle{ 4385611183 }[/math] [math]\displaystyle{ 6156888427 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 13440} }[/math] [math]\displaystyle{ 1560997 }[/math] [math]\displaystyle{ 2070517 }[/math] [math]\displaystyle{ 319796189 }[/math] [math]\displaystyle{ 397320779 }[/math] [math]\displaystyle{ 534628103 }[/math] [math]\displaystyle{ 1466338729 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 13650} }[/math] [math]\displaystyle{ 96997 }[/math] [math]\displaystyle{ 8628157 }[/math] [math]\displaystyle{ 23309989 }[/math] [math]\displaystyle{ 84831493 }[/math] [math]\displaystyle{ 95865989 }[/math] [math]\displaystyle{ 183786877 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 13860} }[/math] [math]\displaystyle{ 110437 }[/math] [math]\displaystyle{ 124297 }[/math] [math]\displaystyle{ 138157 }[/math] [math]\displaystyle{ 152947 }[/math] [math]\displaystyle{ 166807 }[/math] [math]\displaystyle{ 180667 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 14070} }[/math] [math]\displaystyle{ 6446353 }[/math] [math]\displaystyle{ 6976289 }[/math] [math]\displaystyle{ 9167027 }[/math] [math]\displaystyle{ 315420997 }[/math] [math]\displaystyle{ 324294169 }[/math] [math]\displaystyle{ 850130293 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 14280} }[/math] [math]\displaystyle{ 8022137 }[/math] [math]\displaystyle{ 46017523 }[/math] [math]\displaystyle{ 49573471 }[/math] [math]\displaystyle{ 84264127 }[/math] [math]\displaystyle{ 201286747 }[/math] [math]\displaystyle{ 664107853 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 14490} }[/math] [math]\displaystyle{ 4421849 }[/math] [math]\displaystyle{ 7258067 }[/math] [math]\displaystyle{ 55181701 }[/math] [math]\displaystyle{ 266196461 }[/math] [math]\displaystyle{ 400560449 }[/math] [math]\displaystyle{ 658093439 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 14700} }[/math] [math]\displaystyle{ 14365553 }[/math] [math]\displaystyle{ 79088123 }[/math] [math]\displaystyle{ 578429339 }[/math] [math]\displaystyle{ 1590374273 }[/math] [math]\displaystyle{ 1620663103 }[/math] [math]\displaystyle{ 1692678277 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 14910} }[/math] [math]\displaystyle{ 1313271217 }[/math] [math]\displaystyle{ 1398822683 }[/math] [math]\displaystyle{ 3458123993 }[/math] [math]\displaystyle{ 5050258823 }[/math] [math]\displaystyle{ 8564509277 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 15120} }[/math] [math]\displaystyle{ 643929523 }[/math] [math]\displaystyle{ 1697175937 }[/math] [math]\displaystyle{ 3456724013 }[/math] [math]\displaystyle{ 3604668029 }[/math] [math]\displaystyle{ 5105194837 }[/math] [math]\displaystyle{ 5972188679 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 15330} }[/math] [math]\displaystyle{ 423644591 }[/math] [math]\displaystyle{ 792183047 }[/math] [math]\displaystyle{ 1013912467 }[/math] [math]\displaystyle{ 1239474463 }[/math] [math]\displaystyle{ 1707297247 }[/math] [math]\displaystyle{ 1918187839 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 15540} }[/math] [math]\displaystyle{ 15113711 }[/math] [math]\displaystyle{ 49877209 }[/math] [math]\displaystyle{ 90195289 }[/math] [math]\displaystyle{ 113317157 }[/math] [math]\displaystyle{ 542625751 }[/math] [math]\displaystyle{ 801528769 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 15750} }[/math] [math]\displaystyle{ 849869 }[/math] [math]\displaystyle{ 281904709 }[/math] [math]\displaystyle{ 741349123 }[/math] [math]\displaystyle{ 1196157763 }[/math] [math]\displaystyle{ 1264569469 }[/math] [math]\displaystyle{ 1628362679 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 15960} }[/math] [math]\displaystyle{ 1847 }[/math] [math]\displaystyle{ 3178141 }[/math] [math]\displaystyle{ 47378869 }[/math] [math]\displaystyle{ 105168887 }[/math] [math]\displaystyle{ 140273363 }[/math] [math]\displaystyle{ 315104063 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 16170} }[/math] [math]\displaystyle{ 3360767 }[/math] [math]\displaystyle{ 7292851 }[/math] [math]\displaystyle{ 8511059 }[/math] [math]\displaystyle{ 10038841 }[/math] [math]\displaystyle{ 26643899 }[/math] [math]\displaystyle{ 35098631 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 16380} }[/math] [math]\displaystyle{ 339263 }[/math] [math]\displaystyle{ 2893309 }[/math] [math]\displaystyle{ 7118387 }[/math] [math]\displaystyle{ 189387287 }[/math] [math]\displaystyle{ 209606629 }[/math] [math]\displaystyle{ 266620267 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 16590} }[/math] [math]\displaystyle{ 381816437 }[/math] [math]\displaystyle{ 695288453 }[/math] [math]\displaystyle{ 1555003309 }[/math] [math]\displaystyle{ 2096563163 }[/math] [math]\displaystyle{ 2844269837 }[/math] [math]\displaystyle{ 4876784057 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 16800} }[/math] [math]\displaystyle{ 143614397 }[/math] [math]\displaystyle{ 681135667 }[/math] [math]\displaystyle{ 1337835403 }[/math] [math]\displaystyle{ 1547432483 }[/math] [math]\displaystyle{ 1809315247 }[/math] [math]\displaystyle{ 2850704453 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 17010} }[/math] [math]\displaystyle{ 83709047 }[/math] [math]\displaystyle{ 1041057263 }[/math] [math]\displaystyle{ 1265416651 }[/math] [math]\displaystyle{ 1665987569 }[/math] [math]\displaystyle{ 2529254831 }[/math] [math]\displaystyle{ 4576482871 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 17220} }[/math] [math]\displaystyle{ 1452511 }[/math] [math]\displaystyle{ 10612519 }[/math] [math]\displaystyle{ 16814099 }[/math] [math]\displaystyle{ 216348577 }[/math] [math]\displaystyle{ 382728461 }[/math] [math]\displaystyle{ 532388587 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 17430} }[/math] [math]\displaystyle{ 25471 }[/math] [math]\displaystyle{ 137293657 }[/math] [math]\displaystyle{ 632342783 }[/math] [math]\displaystyle{ 960368107 }[/math] [math]\displaystyle{ 5503090291 }[/math] [math]\displaystyle{ 6704824913 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 17640} }[/math] [math]\displaystyle{ 193607 }[/math] [math]\displaystyle{ 33411011 }[/math] [math]\displaystyle{ 511632469 }[/math] [math]\displaystyle{ 819466853 }[/math] [math]\displaystyle{ 960062011 }[/math] [math]\displaystyle{ 1178974859 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 17850} }[/math] [math]\displaystyle{ 1728911 }[/math] [math]\displaystyle{ 4584401 }[/math] [math]\displaystyle{ 7627309 }[/math] [math]\displaystyle{ 77294621 }[/math] [math]\displaystyle{ 99462899 }[/math] [math]\displaystyle{ 170832131 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 18060} }[/math] [math]\displaystyle{ 51826531 }[/math] [math]\displaystyle{ 210101329 }[/math] [math]\displaystyle{ 235062067 }[/math] [math]\displaystyle{ 605501191 }[/math] [math]\displaystyle{ 1083324911 }[/math] [math]\displaystyle{ 2230437163 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 18270} }[/math] [math]\displaystyle{ 1989811 }[/math] [math]\displaystyle{ 825611753 }[/math] [math]\displaystyle{ 2281896011 }[/math] [math]\displaystyle{ 2468212757 }[/math] [math]\displaystyle{ 2968471043 }[/math] [math]\displaystyle{ 4958366753 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 18480} }[/math] [math]\displaystyle{ 194839 }[/math] [math]\displaystyle{ 1044739 }[/math] [math]\displaystyle{ 1075237 }[/math] [math]\displaystyle{ 2169967 }[/math] [math]\displaystyle{ 2467369 }[/math] [math]\displaystyle{ 3135841 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 18690} }[/math] [math]\displaystyle{ 90365419 }[/math] [math]\displaystyle{ 551760331 }[/math] [math]\displaystyle{ 1165944209 }[/math] [math]\displaystyle{ 1887703247 }[/math] [math]\displaystyle{ 1932471091 }[/math] [math]\displaystyle{ 3396823123 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 18900} }[/math] [math]\displaystyle{ 804113 }[/math] [math]\displaystyle{ 1087721813 }[/math] [math]\displaystyle{ 2462595313 }[/math] [math]\displaystyle{ 3420103007 }[/math] [math]\displaystyle{ 5068097201 }[/math] [math]\displaystyle{ 5268928117 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 19110} }[/math] [math]\displaystyle{ 1023487 }[/math] [math]\displaystyle{ 6202067 }[/math] [math]\displaystyle{ 6640901 }[/math] [math]\displaystyle{ 19304167 }[/math] [math]\displaystyle{ 78325591 }[/math] [math]\displaystyle{ 152030453 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 19320} }[/math] [math]\displaystyle{ 13154717 }[/math] [math]\displaystyle{ 123351947 }[/math] [math]\displaystyle{ 180065461 }[/math] [math]\displaystyle{ 191400653 }[/math] [math]\displaystyle{ 307980523 }[/math] [math]\displaystyle{ 526607503 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 19530} }[/math] [math]\displaystyle{ 1773689 }[/math] [math]\displaystyle{ 128832049 }[/math] [math]\displaystyle{ 226504217 }[/math] [math]\displaystyle{ 544697521 }[/math] [math]\displaystyle{ 880832749 }[/math] [math]\displaystyle{ 1511819633 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 19740} }[/math] [math]\displaystyle{ 216443629 }[/math] [math]\displaystyle{ 1460073841 }[/math] [math]\displaystyle{ 2172351869 }[/math] [math]\displaystyle{ 3696955411 }[/math] [math]\displaystyle{ 4020404251 }[/math] [math]\displaystyle{ 4234603313 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 19950} }[/math] [math]\displaystyle{ 142699 }[/math] [math]\displaystyle{ 302287 }[/math] [math]\displaystyle{ 661547 }[/math] [math]\displaystyle{ 64740661 }[/math] [math]\displaystyle{ 176566177 }[/math] [math]\displaystyle{ 562542581 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 20160} }[/math] [math]\displaystyle{ 77727823 }[/math] [math]\displaystyle{ 585546277 }[/math] [math]\displaystyle{ 1013154997 }[/math] [math]\displaystyle{ 1309662637 }[/math] [math]\displaystyle{ 2007871577 }[/math] [math]\displaystyle{ 2231189419 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 20370} }[/math] [math]\displaystyle{ 1216213 }[/math] [math]\displaystyle{ 7991839 }[/math] [math]\displaystyle{ 156234857 }[/math] [math]\displaystyle{ 1222246309 }[/math] [math]\displaystyle{ 2382533789 }[/math] [math]\displaystyle{ 2523592993 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 20580} }[/math] [math]\displaystyle{ 2219557 }[/math] [math]\displaystyle{ 508048529 }[/math] [math]\displaystyle{ 906000787 }[/math] [math]\displaystyle{ 1111806827 }[/math] [math]\displaystyle{ 2134225213 }[/math] [math]\displaystyle{ 6894499589 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 20790} }[/math] [math]\displaystyle{ 2397931 }[/math] [math]\displaystyle{ 4022297 }[/math] [math]\displaystyle{ 4043087 }[/math] [math]\displaystyle{ 15314617 }[/math] [math]\displaystyle{ 26974879 }[/math] [math]\displaystyle{ 35575247 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{ 21000} }[/math] [math]\displaystyle{ 49402277 }[/math] [math]\displaystyle{ 263368843 }[/math] [math]\displaystyle{ 701455591 }[/math] [math]\displaystyle{ 2403274567 }[/math] [math]\displaystyle{ 3097244987 }[/math] [math]\displaystyle{ 5984865767 }[/math]


□


Twierdzenie C53
Niech [math]\displaystyle{ d, k, k_0, n \in \mathbb{Z}_+ }[/math] oraz [math]\displaystyle{ a \in \mathbb{Z} }[/math]. Jeżeli liczby [math]\displaystyle{ d }[/math] i [math]\displaystyle{ n }[/math] są względnie pierwsze, to reszty [math]\displaystyle{ r_1, r_2, \ldots, r_n }[/math] z dzielenia [math]\displaystyle{ n }[/math] kolejnych wyrazów ciągu arytmetycznego

[math]\displaystyle{ x_k = a + k d \qquad }[/math] dla [math]\displaystyle{ \; k = k_0 + 1, \ldots, k_0 + n }[/math]

przez liczbę [math]\displaystyle{ n }[/math] są wszystkie różne i tworzą zbiór [math]\displaystyle{ S = \{ 0, 1, \ldots, n - 1 \} }[/math]. W szczególności wynika stąd, że wśród [math]\displaystyle{ n }[/math] kolejnych wyrazów ciągu arytmetycznego [math]\displaystyle{ (x_k) }[/math] jeden z tych wyrazów jest podzielny przez [math]\displaystyle{ n }[/math].

Dowód

Przypuśćmy, że dla pewnych różnych liczb naturalnych [math]\displaystyle{ i, j }[/math] takich, że [math]\displaystyle{ 1 \leqslant i \lt j \leqslant n }[/math] liczby [math]\displaystyle{ a + (k_0 + i) d }[/math] oraz [math]\displaystyle{ a + (k_0 + j) d }[/math] dają tę samą resztę przy dzieleniu przez [math]\displaystyle{ n }[/math]. Zatem różnica tych liczb jest podzielna przez [math]\displaystyle{ n }[/math]

[math]\displaystyle{ n| [a + (k_0 + j) d] - [a + (k_0 + i) d] }[/math]

Czyli

[math]\displaystyle{ n|d (j - i) }[/math]

Ponieważ liczby [math]\displaystyle{ d }[/math] i [math]\displaystyle{ n }[/math] są względnie pierwsze, to na mocy lematu Euklidesa (twierdzenie C70), mamy

[math]\displaystyle{ n| (j - i) }[/math]

Co jest niemożliwe, bo [math]\displaystyle{ 1 \leqslant j - i \leqslant n - 1 \lt n }[/math].

Zatem reszty [math]\displaystyle{ r_1, r_2, \ldots, r_n }[/math] są wszystkie różne, a ponieważ jest ich [math]\displaystyle{ n }[/math], czyli tyle ile jest różnych reszt z dzielenia przez liczbę [math]\displaystyle{ n }[/math], to zbiór tych reszt jest identyczny ze zbiorem reszt z dzielenia przez [math]\displaystyle{ n }[/math], czyli ze zbiorem [math]\displaystyle{ S = \{ 0, 1, 2, \ldots, n - 1 \} }[/math].
□


Twierdzenie C54
Niech [math]\displaystyle{ d \in \mathbb{Z}_+ }[/math] i niech będzie dany ciąg arytmetyczny liczb pierwszych o długości [math]\displaystyle{ n }[/math]

[math]\displaystyle{ p_k = p_0 + k d \qquad }[/math] dla [math]\displaystyle{ \; k = 0, 1, \ldots, n - 1 }[/math]

Z żądania, aby dany ciąg arytmetyczny był ciągiem arytmetycznym liczb pierwszych, wynika, że muszą być spełnione następujące warunki

  • [math]\displaystyle{ p_0 \nmid d }[/math]
  • [math]\displaystyle{ n \leqslant p_0 }[/math]
  • [math]\displaystyle{ P(n - 1) |d }[/math]
  • jeżeli liczba pierwsza [math]\displaystyle{ q }[/math] nie dzieli [math]\displaystyle{ d }[/math], to [math]\displaystyle{ n \leqslant q }[/math]

gdzie [math]\displaystyle{ P(t) }[/math] jest iloczynem wszystkich liczb pierwszych nie większych od [math]\displaystyle{ t }[/math].

Dowód

Punkt 1.
Gdyby [math]\displaystyle{ p_0 |d }[/math], to dla [math]\displaystyle{ k \geqslant 1 }[/math] mielibyśmy [math]\displaystyle{ p_k = p_0 \left( 1 + k \cdot \frac{d}{p_0} \right) }[/math] i wszystkie te liczby byłyby złożone.

Punkt 2.
Ponieważ [math]\displaystyle{ p_0 }[/math] dzieli [math]\displaystyle{ p_0 + p_0 d }[/math], więc musi być [math]\displaystyle{ n - 1 \lt p_0 }[/math], czyli [math]\displaystyle{ n \leqslant p_0 }[/math].

Punkt 3.
Niech [math]\displaystyle{ q }[/math] będzie liczbą pierwszą mniejszą od [math]\displaystyle{ n }[/math], a liczby [math]\displaystyle{ r_k }[/math] będą resztami uzyskanymi z dzielenia liczb [math]\displaystyle{ p_k = p_0 + k d }[/math] przez [math]\displaystyle{ q }[/math], dla [math]\displaystyle{ k = 0, 1, \ldots, q - 1 }[/math]. Ponieważ z założenia liczby [math]\displaystyle{ p_0, \ldots, p_{n - 1} }[/math] są liczbami pierwszymi większymi od [math]\displaystyle{ q }[/math] (zauważmy, że [math]\displaystyle{ p_0 \geqslant n }[/math]), to żadna z reszt [math]\displaystyle{ r_k }[/math] nie może być równa zeru. Czyli mamy [math]\displaystyle{ q }[/math] reszt mogących przyjmować jedynie [math]\displaystyle{ q - 1 }[/math] różnych wartości. Zatem istnieją różne liczby [math]\displaystyle{ i, j }[/math], takie że [math]\displaystyle{ 0 \leqslant i \lt j \leqslant q - 1 }[/math], dla których [math]\displaystyle{ r_i = r_j }[/math]. Wynika stąd, że różnica liczb

[math]\displaystyle{ p_j - p_i = (p_0 + j d) - (p_0 + i d) = d (j - i) }[/math]

musi być podzielna przez [math]\displaystyle{ q }[/math]. Ponieważ [math]\displaystyle{ q \nmid (j - i) }[/math], bo [math]\displaystyle{ 1 \leqslant j - i \leqslant q - 1 \lt q }[/math], zatem z lematu Euklidesa [math]\displaystyle{ q|d }[/math].

Z uwagi na fakt, że jest tak dla każdej liczby pierwszej [math]\displaystyle{ q \lt n }[/math], liczba [math]\displaystyle{ d }[/math] musi być podzielna przez

[math]\displaystyle{ P(n - 1) = \prod_{q \lt n} q }[/math]

Punkt 4.
Ponieważ [math]\displaystyle{ P(n - 1)|d }[/math], to wszystkie liczby pierwsze mniejsze od [math]\displaystyle{ n }[/math] muszą być dzielnikami [math]\displaystyle{ d }[/math]. Wynika stąd, że jeśli liczba pierwsza [math]\displaystyle{ q }[/math] nie dzieli [math]\displaystyle{ d }[/math], to musi być [math]\displaystyle{ q \geqslant n }[/math]. Co należało pokazać.
□


Uwaga C55
Czasami, zamiast pisać „ciąg arytmetyczny liczb pierwszych”, będziemy posługiwali się skrótem PAP od angielskiej nazwy „prime arithmetic progression”. Konsekwentnie zapis PAP-[math]\displaystyle{ n }[/math] będzie oznaczał ciąg arytmetyczny liczb pierwszych o długości [math]\displaystyle{ n }[/math], a zapis PAP[math]\displaystyle{ (n, d, q) }[/math] ciąg arytmetyczny liczb pierwszych o długości [math]\displaystyle{ n }[/math], pierwszym wyrazie [math]\displaystyle{ q }[/math] i różnicy [math]\displaystyle{ d }[/math].


Uwaga C56
Jakkolwiek sądzimy, że istnieje nieskończenie wiele ciągów arytmetycznych liczb pierwszych rozpoczynających się od dowolnej liczby pierwszej [math]\displaystyle{ q }[/math] i o dowolnej długości [math]\displaystyle{ 3 \leqslant n \leqslant q }[/math], to obecnie jest to tylko nieudowodnione przypuszczenie.

Dlatego nawet dla najmniejszej liczby pierwszej [math]\displaystyle{ q }[/math] takiej, że [math]\displaystyle{ q \nmid d }[/math] nierówność [math]\displaystyle{ n \leqslant q }[/math], pokazana w twierdzeniu C54, pozostaje nadal tylko oszacowaniem. W szczególności nie możemy z góry przyjmować, że dla liczby [math]\displaystyle{ n = q }[/math] znajdziemy taką liczbę [math]\displaystyle{ d }[/math] będącą wielokrotnością liczby [math]\displaystyle{ P(q - 1) }[/math] i niepodzielną przez [math]\displaystyle{ q }[/math], że będzie istniał PAP[math]\displaystyle{ (q, d, q) }[/math].


Przykład C57
Rozważmy dwie różnice [math]\displaystyle{ d_1 = 6 = 2 \cdot 3 }[/math] oraz [math]\displaystyle{ d_2 = 42 = 2 \cdot 3 \cdot 7 }[/math]. Zauważmy, że liczba pierwsza [math]\displaystyle{ 5 }[/math] nie dzieli ani [math]\displaystyle{ d_1 }[/math], ani [math]\displaystyle{ d_2 }[/math]. Co więcej, liczba pierwsza [math]\displaystyle{ 5 }[/math] jest najmniejszą liczbą pierwszą, która nie dzieli rozpatrywanych różnic, zatem nierówność [math]\displaystyle{ n \leqslant 5 }[/math] zapewnia najmocniejsze oszacowanie długości ciągu [math]\displaystyle{ n }[/math]. Łatwo sprawdzamy w zamieszczonych tabelach, że dla [math]\displaystyle{ d = 6 }[/math] oraz dla [math]\displaystyle{ d = 42 }[/math] są ciągi o długości [math]\displaystyle{ 3, 4, 5 }[/math], ale nie ma ciągów o długości [math]\displaystyle{ 6, 7, \ldots }[/math]

W szczególności z twierdzenia C54 wynika, że szukając ciągów arytmetycznych liczb pierwszych o określonej długości [math]\displaystyle{ n }[/math], należy szukać ich tylko dla różnic [math]\displaystyle{ d }[/math] będących wielokrotnością liczby [math]\displaystyle{ P(n - 1) }[/math].


Zadanie C58
Wiemy, że liczby pierwsze [math]\displaystyle{ p \gt 3 }[/math] można przedstawić w jednej z postaci [math]\displaystyle{ 6 k - 1 }[/math] lub [math]\displaystyle{ 6 k + 1 }[/math]. Pokazać, że jeżeli [math]\displaystyle{ p_0 = 3 }[/math], to dwa następne wyrazu rosnącego ciągu arytmetycznego liczb pierwszych są różnych postaci.

Rozwiązanie

Ponieważ [math]\displaystyle{ p_0 = 3 }[/math], a rozpatrywany PAP jest rosnący, to kolejne wyrazy ciągu są większe od liczby [math]\displaystyle{ 3 }[/math] i mogą być przedstawione w jednej z postaci [math]\displaystyle{ 6 k - 1 }[/math] lub [math]\displaystyle{ 6 k + 1 }[/math]. Z twierdzenia C54 wiemy, że musi być [math]\displaystyle{ n \leqslant p_0 = 3 }[/math], czyli długość rozpatrywanego ciągu arytmetycznego liczb pierwszych wynosi dokładnie [math]\displaystyle{ 3 }[/math] i istnieją tylko dwa następne wyrazy.

Rozważmy ciąg arytmetyczny liczb pierwszych składający się z trzech wyrazów [math]\displaystyle{ p, q, r }[/math] takich, że [math]\displaystyle{ p = 3 }[/math]. Mamy

[math]\displaystyle{ r = q + d = q + (q - p) = 2 q - p }[/math]

Zatem

[math]\displaystyle{ r + q = 3 q - 3 }[/math]

Widzimy, że prawa strona powyższej równości jest podzielna przez [math]\displaystyle{ 3 }[/math]. Zatem liczby po lewej stronie wypisanych wyżej równości muszą być różnych postaci, bo tylko w takim przypadku lewa strona równości będzie również podzielna przez [math]\displaystyle{ 3 }[/math].
□


Zadanie C59
Wiemy, że liczby pierwsze [math]\displaystyle{ p \gt 3 }[/math] można przedstawić w jednej z postaci [math]\displaystyle{ 6 k - 1 }[/math] lub [math]\displaystyle{ 6 k + 1 }[/math]. Pokazać, że wszystkie wyrazy rosnącego ciągu arytmetycznego liczb pierwszych [math]\displaystyle{ p_0, p_1, \ldots, p_{n - 1} }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ p_0 \geqslant 5 }[/math] i [math]\displaystyle{ n \geqslant 3 }[/math] muszą być jednakowej postaci.

Rozwiązanie

Niech liczby [math]\displaystyle{ p, q, r }[/math] będą trzema kolejnymi (dowolnie wybranymi) wyrazami rozpatrywanego ciągu. Łatwo zauważmy, że

[math]\displaystyle{ r = q + d = q + (q - p) = 2 q - p }[/math]

Zatem

[math]\displaystyle{ p + q = 3 q - r }[/math]
[math]\displaystyle{ q + r = 3 q - p }[/math]
[math]\displaystyle{ p + r = 2 q }[/math]

Zauważmy, że prawa strona wypisanych wyżej równości nie jest podzielna przez [math]\displaystyle{ 3 }[/math], bo liczby [math]\displaystyle{ p, q, r }[/math] są liczbami pierwszymi większymi od liczby [math]\displaystyle{ 3 }[/math]. Zatem liczby po lewej stronie wypisanych wyżej równości muszą być tej samej postaci, bo gdyby było inaczej, to lewa strona tych równości byłaby podzielna przez [math]\displaystyle{ 3 }[/math], a prawa nie. Czyli każda para liczb z trójki [math]\displaystyle{ p, q, r }[/math] musi być tej samej postaci i wynika stąd, że wszystkie trzy liczby muszą być tej samej postaci. Ponieważ trzy kolejne wyrazy ciągu [math]\displaystyle{ p_0, p_1, \ldots, p_{n - 1} }[/math] były wybrane dowolnie, to wszystkie wyrazy tego ciągu muszą być tej samej postaci.
□


Zadanie C60
Niech [math]\displaystyle{ d \gt 0 }[/math] będzie różnicą ciągu arytmetycznego liczb pierwszych o długości [math]\displaystyle{ n }[/math]

[math]\displaystyle{ p_k = p_0 + k d \qquad }[/math] dla [math]\displaystyle{ \; k = 0, 1, \ldots, n - 1 }[/math]

Pokazać, nie korzystając z twierdzenia C54, że jeżeli liczba pierwsza [math]\displaystyle{ q }[/math] nie dzieli [math]\displaystyle{ d }[/math], to [math]\displaystyle{ n \leqslant q }[/math].

Rozwiązanie

Przypuśćmy, że [math]\displaystyle{ n \gt q }[/math] tak, że [math]\displaystyle{ q \lt n \leqslant p_0 }[/math], zatem

[math]\displaystyle{ q \lt p_k = p_0 + k d \qquad }[/math] dla [math]\displaystyle{ \; k = 0, 1, \ldots, n - 1 }[/math]

Ponieważ [math]\displaystyle{ q \nmid d }[/math], to na mocy twierdzenia C53 wśród [math]\displaystyle{ q }[/math] kolejnych wyrazów [math]\displaystyle{ p_0, p_1, \ldots, p_{q - 1} }[/math] (zauważmy, że [math]\displaystyle{ q - 1 \lt n - 1 }[/math]) jedna liczba pierwsza [math]\displaystyle{ p_k }[/math] musi być podzielna przez [math]\displaystyle{ q }[/math], zatem musi być równa [math]\displaystyle{ q }[/math]. Jednak jest to niemożliwe, bo [math]\displaystyle{ q \lt p_k }[/math] dla wszystkich [math]\displaystyle{ k = 0, 1, \ldots, n - 1 }[/math]. Zatem nie może być [math]\displaystyle{ n \gt q }[/math].
□


Twierdzenie C61
Niech [math]\displaystyle{ q }[/math] będzie liczbą pierwszą, a liczby pierwsze

[math]\displaystyle{ p_k = p_0 + k d \qquad }[/math] gdzie [math]\displaystyle{ \; k = 0, 1, \ldots, q - 1 }[/math]

tworzą ciąg arytmetyczny o długości [math]\displaystyle{ q }[/math] i różnicy [math]\displaystyle{ d \gt 0 }[/math].

Równość [math]\displaystyle{ p_0 = q }[/math] zachodzi wtedy i tylko wtedy, gdy [math]\displaystyle{ q \nmid d }[/math].

Dowód

[math]\displaystyle{ \Longrightarrow }[/math]
Jeżeli [math]\displaystyle{ p_0 = q }[/math], to [math]\displaystyle{ q }[/math]-wyrazowy ciąg arytmetyczny liczb pierwszych ma postać

[math]\displaystyle{ p_k = q + k d \qquad }[/math] dla [math]\displaystyle{ \; k = 0, 1, \ldots, q - 1 }[/math]

Gdyby [math]\displaystyle{ q|d }[/math], to mielibyśmy

[math]\displaystyle{ p_k = q \left( 1 + k \cdot \frac{d}{q} \right) }[/math]

i wszystkie liczby [math]\displaystyle{ p_k }[/math] dla [math]\displaystyle{ k \geqslant 1 }[/math] byłyby złożone, wbrew założeniu, że [math]\displaystyle{ p_k }[/math] tworzą [math]\displaystyle{ q }[/math]-wyrazowy ciąg arytmetyczny liczb pierwszych.

[math]\displaystyle{ \Longleftarrow }[/math]
Ponieważ [math]\displaystyle{ q }[/math] jest długością rozpatrywanego ciągu arytmetycznego liczb pierwszych, to z twierdzenia C54 wynika, że musi być [math]\displaystyle{ q \leqslant p_0 }[/math].

Z założenia liczba pierwsza [math]\displaystyle{ q }[/math] nie dzieli [math]\displaystyle{ d }[/math], zatem z twierdzenia C53 wiemy, że [math]\displaystyle{ q }[/math] musi dzielić jedną z liczb [math]\displaystyle{ p_0, p_1, \ldots, p_{q - 1} }[/math].

Jeżeli [math]\displaystyle{ q|p_k }[/math], to [math]\displaystyle{ p_k = q }[/math]. Ponieważ [math]\displaystyle{ q \leqslant p_0 }[/math], to możliwe jest jedynie [math]\displaystyle{ q|p_0 }[/math] i musi być [math]\displaystyle{ p_0 = q }[/math].
□


Uwaga C62
Niech ciąg arytmetyczny liczb pierwszych o długości [math]\displaystyle{ n }[/math] ma postać

[math]\displaystyle{ p_k = p_0 + k d \qquad }[/math] dla [math]\displaystyle{ \; k = 0, 1, \ldots, n - 1 }[/math]

Z udowodnionych wyżej twierdzeń C54 i C61 wynika, że ciągi arytmetyczne liczb pierwszych o długości [math]\displaystyle{ n }[/math] można podzielić na dwie grupy

  • jeżeli [math]\displaystyle{ n }[/math] jest liczbą pierwszą i [math]\displaystyle{ n \nmid d }[/math], to [math]\displaystyle{ P(n - 1) |d }[/math] oraz [math]\displaystyle{ p_0 = n }[/math] (dla ustalonego [math]\displaystyle{ d }[/math] może istnieć tylko jeden ciąg)
  • jeżeli [math]\displaystyle{ n }[/math] jest liczbą złożoną lub [math]\displaystyle{ n|d }[/math], to [math]\displaystyle{ P(n) |d }[/math] oraz [math]\displaystyle{ p_0 \gt n }[/math]

Funkcja [math]\displaystyle{ P(t) }[/math] jest iloczynem wszystkich liczb pierwszych nie większych od [math]\displaystyle{ t }[/math].


Przykład C63
Niech różnica ciągu arytmetycznego liczb pierwszych wynosi [math]\displaystyle{ d = 10^t }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ t \geqslant 1 }[/math]. Zauważmy, że dla dowolnego [math]\displaystyle{ t }[/math] liczba [math]\displaystyle{ 3 }[/math] jest najmniejszą liczbą pierwszą, która nie dzieli [math]\displaystyle{ d }[/math]. Z oszacowania [math]\displaystyle{ n \leqslant 3 }[/math] wynika, że musi być [math]\displaystyle{ n = 3 }[/math].

Jeżeli długość ciągu [math]\displaystyle{ n = 3 }[/math] i [math]\displaystyle{ n \nmid d }[/math], to musi być [math]\displaystyle{ p_0 = n = 3 }[/math] i może istnieć tylko jeden PAP dla każdego [math]\displaystyle{ d }[/math]. W przypadku [math]\displaystyle{ t \leqslant 10000 }[/math] jedynie dla [math]\displaystyle{ t = 1, 5, 6, 17 }[/math] wszystkie liczby ciągu arytmetycznego [math]\displaystyle{ (3, 3 + 10^t, 3 + 2 \cdot 10^t) }[/math] są pierwsze.


Zadanie C64
Znaleźć wszystkie PAP[math]\displaystyle{ (n, d, p) }[/math] dla [math]\displaystyle{ d = 2, 4, 8, 10, 14, 16 }[/math].

Rozwiązanie

Zauważmy, że dla każdej z podanych różnic [math]\displaystyle{ d }[/math], liczba [math]\displaystyle{ 3 }[/math] jest najmniejszą liczbą pierwszą, która nie dzieli [math]\displaystyle{ d }[/math]. Z oszacowania [math]\displaystyle{ n \leqslant 3 }[/math] wynika, że musi być [math]\displaystyle{ n = 3 }[/math].

Ponieważ [math]\displaystyle{ n = 3 }[/math] jest liczbą pierwszą i dla wypisanych [math]\displaystyle{ d }[/math] liczba [math]\displaystyle{ n \nmid d }[/math], to w każdym przypadku może istnieć tylko jeden ciąg, którego pierwszym wyrazem jest liczba pierwsza [math]\displaystyle{ p_0 = n = 3 }[/math]. Dla [math]\displaystyle{ d = 2, 4, 8, 10, 14 }[/math] łatwo znajdujemy odpowiednie ciągi

[math]\displaystyle{ (3, 5, 7) }[/math], [math]\displaystyle{ \qquad (3, 7, 11) }[/math], [math]\displaystyle{ \qquad (3, 11, 19) }[/math], [math]\displaystyle{ \qquad (3, 13, 23) }[/math], [math]\displaystyle{ \qquad (3, 17, 31) }[/math]

Dla [math]\displaystyle{ d = 16 }[/math] szukany ciąg nie istnieje, bo [math]\displaystyle{ 35 = 5 \cdot 7 }[/math].
□


Zadanie C65
Znaleźć wszystkie PAP[math]\displaystyle{ (n, d, p) }[/math] dla [math]\displaystyle{ n = 3, 5, 7, 11 }[/math] i [math]\displaystyle{ d = P (n - 1) }[/math].

Rozwiązanie

Z założenia PAP ma długość [math]\displaystyle{ n }[/math], liczba [math]\displaystyle{ n }[/math] jest liczbą pierwszą i [math]\displaystyle{ n \nmid d }[/math]. Zatem może istnieć tylko jeden PAP taki, że [math]\displaystyle{ p_0 = n }[/math]. Dla [math]\displaystyle{ n = 3, 5 }[/math] i odpowiednio [math]\displaystyle{ d = 2, 6 }[/math] otrzymujemy ciągi arytmetyczne liczb pierwszych

[math]\displaystyle{ (3, 5, 7) }[/math], [math]\displaystyle{ \qquad (5, 11, 17, 23, 29) }[/math]

Ale dla [math]\displaystyle{ n = 7, 11 }[/math] i odpowiednio [math]\displaystyle{ d = 30, 210 }[/math] szukane ciągi nie istnieją, bo

[math]\displaystyle{ (7, 37, 67, 97, 127, 157, {\color{Red} 187 = 11 \cdot 17}) }[/math]
[math]\displaystyle{ (11, {\color{Red} 221 = 13 \cdot 17}, 431, 641, {\color{Red} 851 = 23 \cdot 37}, 1061, {\color{Red} 1271 = 31 \cdot 41}, 1481, {\color{Red} 1691 = 19 \cdot 89}, 1901, 2111) }[/math]

□


Przykład C66
Przedstawiamy przykładowe ciągi arytmetyczne liczb pierwszych, takie że [math]\displaystyle{ n = p_0 }[/math] dla [math]\displaystyle{ n = 3, 5, 7, 11, 13 }[/math]. Zauważmy, że wypisane w tabeli wartości [math]\displaystyle{ d }[/math] są wielokrotnościami liczby [math]\displaystyle{ P(n - 1) }[/math].

Pokaż tabelę
[math]\displaystyle{ \mathbf{n = p_0} }[/math] [math]\displaystyle{ \mathbf{d} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{3} }[/math] [math]\displaystyle{ 2 }[/math] [math]\displaystyle{ 4 }[/math] [math]\displaystyle{ 8 }[/math] [math]\displaystyle{ 10 }[/math] [math]\displaystyle{ 14 }[/math] [math]\displaystyle{ 20 }[/math] [math]\displaystyle{ 28 }[/math] [math]\displaystyle{ 34 }[/math] [math]\displaystyle{ 38 }[/math] [math]\displaystyle{ 40 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{5} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math] [math]\displaystyle{ 12 }[/math] [math]\displaystyle{ 42 }[/math] [math]\displaystyle{ 48 }[/math] [math]\displaystyle{ 96 }[/math] [math]\displaystyle{ 126 }[/math] [math]\displaystyle{ 252 }[/math] [math]\displaystyle{ 426 }[/math] [math]\displaystyle{ 474 }[/math] [math]\displaystyle{ 594 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{7} }[/math] [math]\displaystyle{ 150 }[/math] [math]\displaystyle{ 2760 }[/math] [math]\displaystyle{ 3450 }[/math] [math]\displaystyle{ 9150 }[/math] [math]\displaystyle{ 14190 }[/math] [math]\displaystyle{ 20040 }[/math] [math]\displaystyle{ 21240 }[/math] [math]\displaystyle{ 63600 }[/math] [math]\displaystyle{ 76710 }[/math] [math]\displaystyle{ 117420 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{11} }[/math] [math]\displaystyle{ 1536160080 }[/math] [math]\displaystyle{ 4911773580 }[/math] [math]\displaystyle{ 25104552900 }[/math] [math]\displaystyle{ 77375139660 }[/math] [math]\displaystyle{ 83516678490 }[/math] [math]\displaystyle{ 100070721660 }[/math] [math]\displaystyle{ 150365447400 }[/math] [math]\displaystyle{ 300035001630 }[/math] [math]\displaystyle{ 318652145070 }[/math] [math]\displaystyle{ 369822103350 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{13} }[/math] [math]\displaystyle{ 9918821194590 }[/math] [math]\displaystyle{ 104340979077720 }[/math] [math]\displaystyle{ 187635245859600 }[/math] [math]\displaystyle{ 232320390245790 }[/math] [math]\displaystyle{ 391467874710990 }[/math] [math]\displaystyle{ 859201916576850 }[/math] [math]\displaystyle{ 1024574038282410 }[/math] [math]\displaystyle{ 1074380369464710 }[/math] [math]\displaystyle{ 1077624363457950 }[/math] [math]\displaystyle{ 1185763337651970 }[/math]


Przykłady takich ciągów dla jeszcze większych liczb pierwszych Czytelnik znajdzie na stronie A088430.
□


Przykład C67
Liczby [math]\displaystyle{ 3, 5, 7 }[/math] są najprostszym przykładem ciągu arytmetycznego kolejnych liczb pierwszych. Zauważmy, że tylko w przypadku [math]\displaystyle{ n = 3 }[/math] możliwa jest sytuacja, że [math]\displaystyle{ n = p_0 = 3 }[/math]. Istotnie, łatwo stwierdzamy, że

  • ponieważ [math]\displaystyle{ p_0 }[/math] i [math]\displaystyle{ p_1 }[/math] są kolejnymi liczbami pierwszymi, to [math]\displaystyle{ p_1 - p_0 \lt p_0 }[/math] (zobacz zadanie B22)
  • dla dowolnej liczby pierwszej [math]\displaystyle{ q \geqslant 5 }[/math] jest [math]\displaystyle{ q \lt P (q - 1) }[/math] (zobacz zadanie B26)

Przypuśćmy teraz, że istnieje ciąg arytmetyczny kolejnych liczb pierwszych, taki że [math]\displaystyle{ n = p_0 \geqslant 5 }[/math]. Mamy

[math]\displaystyle{ d = p_1 - p_0 \lt p_0 \lt P (p_0 - 1) = P (n - 1) }[/math]

Zatem [math]\displaystyle{ P(n - 1) \nmid d }[/math], co jest niemożliwe.

Wynika stąd, że poza przypadkiem [math]\displaystyle{ n = p_0 = 3 }[/math] ciąg arytmetyczny kolejnych liczb pierwszych musi spełniać warunek [math]\displaystyle{ P(n)|d }[/math], czyli [math]\displaystyle{ P(n)|(p_1 - p_0) }[/math].

Poniższe tabele przedstawiają przykładowe ciągi arytmetyczne kolejnych liczb pierwszych o długościach [math]\displaystyle{ n = 3, 4, 5, 6 }[/math] dla rosnących wartości [math]\displaystyle{ p_0 }[/math]. Nie istnieje ciąg arytmetyczny kolejnych liczb pierwszych o długości [math]\displaystyle{ n = 7 }[/math] dla [math]\displaystyle{ p_0 \lt 10^{13} }[/math]. Prawdopodobnie CPAP-7 pojawią się dopiero dla [math]\displaystyle{ p_0 \sim 10^{20} }[/math].

Znane są ciągi arytmetyczne kolejnych liczb pierwszych o długościach [math]\displaystyle{ n \leqslant 10 }[/math][8].

Pokaż tabele
[math]\displaystyle{ \mathbf{n = 3} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{p_0 \leqslant 10^{3}} }[/math] [math]\displaystyle{ \mathbf{d} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{3} }[/math] [math]\displaystyle{ 2 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{47} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{151} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{167} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{199} }[/math] [math]\displaystyle{ 12 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{251} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{257} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{367} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{557} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{587} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{601} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{647} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{727} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{941} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{971} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{n = 4} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{p_0 \leqslant 10^{4}} }[/math] [math]\displaystyle{ \mathbf{d} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{251} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{1741} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{3301} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{5101} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{5381} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{6311} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{6361} }[/math] [math]\displaystyle{ 6 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{n = 5} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{p_0 \leqslant 10^{8}} }[/math] [math]\displaystyle{ \mathbf{d} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{9843019} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{37772429} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{53868649} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{71427757} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{78364549} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{79080577} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{98150021} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{99591433} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{n = 6} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{p_0 \leqslant 10^{10}} }[/math] [math]\displaystyle{ \mathbf{d} }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{121174811} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{1128318991} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{2201579179} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{2715239543} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{2840465567} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{3510848161} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{3688067693} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{3893783651} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{5089850089} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{5825680093} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{6649068043} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{6778294049} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{7064865859} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{7912975891} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{8099786711} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{9010802341} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{9327115723} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{9491161423} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]
[math]\displaystyle{ \mathbf{9544001791} }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math]


□


Zadanie C68
Uzasadnij przypuszczenie, że ciągów arytmetycznych kolejnych liczb pierwszych o długości [math]\displaystyle{ n = 7 }[/math] możemy oczekiwać dopiero dla [math]\displaystyle{ p_0 \sim 10^{20} }[/math].

Rozwiązanie

Zauważmy, że ilość liczb pierwszych nie większych od [math]\displaystyle{ x }[/math] w dobrym przybliżeniu jest określona funkcją [math]\displaystyle{ \frac{x}{\log x} }[/math]. Ponieważ funkcja [math]\displaystyle{ \log x }[/math] zmienia się bardzo wolno, to odcinki liczb naturalnych o tej samej długości położone w niewielkiej odległości od siebie będą zawierały podobne ilości liczb pierwszych. Przykładowo, dla dużych wartości [math]\displaystyle{ x }[/math], ilość liczb pierwszych w przedziale [math]\displaystyle{ (x, 2 x) }[/math] jest tego samego rzędu, co ilość liczb pierwszych w przedziale [math]\displaystyle{ (1, x) }[/math][9].


Zatem liczbę [math]\displaystyle{ \frac{1}{\log x} }[/math] możemy traktować jako prawdopodobieństwo trafienia na liczbę pierwszą wśród liczb znajdujących się w pobliżu liczby [math]\displaystyle{ x }[/math]. Zakładając, że liczby pierwsze są rozłożone przypadkowo, możemy wyliczyć prawdopodobieństwo tego, że [math]\displaystyle{ n }[/math] kolejnych liczb pierwszych, położonych w pobliżu liczby [math]\displaystyle{ x }[/math], utworzy ciąg arytmetyczny

[math]\displaystyle{ \text{prob}_{\text{cpap}} (n, x) = \left( \frac{1}{\log x} \right)^n \left( 1 - \frac{1}{\log x} \right)^{(n - 1) (d - 1)} }[/math]

gdzie [math]\displaystyle{ d = P (n) }[/math]. Jest tak, ponieważ w ciągu kolejnych liczb całkowitych musimy trafić na liczbę pierwszą, następnie na [math]\displaystyle{ d - 1 }[/math] liczb złożonych, taka sytuacja musi się powtórzyć dokładnie [math]\displaystyle{ n - 1 }[/math] razy, a na koniec znowu musimy trafić na liczbę pierwszą. Czyli potrzebujemy [math]\displaystyle{ n }[/math] liczb pierwszych, na które trafiamy z prawdopodobieństwem [math]\displaystyle{ \frac{1}{\log x} }[/math] oraz [math]\displaystyle{ (n - 1) (d - 1) }[/math] liczb złożonych, na które trafiamy z prawdopodobieństwem [math]\displaystyle{ 1 - \frac{1}{\log x} }[/math], a liczby te muszą pojawiać się w ściśle określonej kolejności.


Ilość ciągów arytmetycznych utworzonych przez [math]\displaystyle{ n }[/math] kolejnych liczb pierwszych należących do przedziału [math]\displaystyle{ (x, 2 x) }[/math] możemy zatem oszacować na równą około

[math]\displaystyle{ Q_{\text{cpap}}(n, x) = x \cdot \left( \frac{1}{\log x} \right)^n \left( 1 - \frac{1}{\log x} \right)^{(n - 1) (d - 1)} }[/math]


Porównując powyższe oszacowanie z rzeczywistą ilością [math]\displaystyle{ \# \text{CPAP}(n, x) }[/math] ciągów arytmetycznych kolejnych liczb pierwszych w przedziale [math]\displaystyle{ (x, 2x) }[/math] dostajemy

[math]\displaystyle{ \frac{\# \text{CPAP}(n, x)}{Q_{\text{cpap}} (n, x)} = f (n, x) }[/math]

gdzie w możliwym do zbadania zakresie, czyli dla [math]\displaystyle{ x \lt 2^{42} \approx 4.4 \cdot 10^{12} }[/math] mamy

[math]\displaystyle{ f(n, x) \approx a_n \cdot \log x + b_n }[/math]

Stałe [math]\displaystyle{ a_n }[/math] i [math]\displaystyle{ b_n }[/math] wyznaczamy metodą regresji liniowej. Musimy pamiętać, że uzyskanych w ten sposób wyników nie możemy ekstrapolować dla dowolnie dużych [math]\displaystyle{ x }[/math].

W przypadku [math]\displaystyle{ n = 5 }[/math] oraz [math]\displaystyle{ n = 6 }[/math] dysponowaliśmy zbyt małą liczbą danych, aby wyznaczyć stałe [math]\displaystyle{ a_n }[/math] i [math]\displaystyle{ b_n }[/math] z wystarczającą dokładnością. Dlatego w tych przypadkach ograniczyliśmy się do podania oszacowania funkcji [math]\displaystyle{ f(n, x) }[/math].

Uzyskany wyżej rezultaty są istotne, bo z wyliczonych postaci funkcji [math]\displaystyle{ f(n, x) }[/math] wynika, że są to funkcje bardzo wolno zmienne, a ich ekstrapolacja jest w pełni uprawniona.


W zamieszczonej niżej tabeli mamy kolejno

  • [math]\displaystyle{ n }[/math], czyli długość CPAP
  • wartość iloczynu [math]\displaystyle{ n \cdot P (n) }[/math]
  • znalezioną postać funkcji [math]\displaystyle{ f(n, x) }[/math] lub oszacowanie wartości tej funkcji [math]\displaystyle{ C_n }[/math] na podstawie uzyskanych danych; w przypadku [math]\displaystyle{ n = 7 }[/math] jest to oszacowanie wynikające z obserwacji, że wartości funkcji [math]\displaystyle{ f(n, x) }[/math] są rzędu [math]\displaystyle{ n \cdot P (n) }[/math]
  • wyliczoną wartość [math]\displaystyle{ \frac{\# \text{CPAP}(n, 2^{40})}{Q_{\text{cpap}}(n, 2^{40})} }[/math], czyli [math]\displaystyle{ f(n, 2^{40}) }[/math]
  • wartość funkcji [math]\displaystyle{ f(n, 2^{70}) }[/math] wynikające z ekstrapolacji wzoru [math]\displaystyle{ f(n, x) = a_n \cdot \log x + b_n \qquad }[/math] (dla [math]\displaystyle{ n = 3, 4 }[/math])
  • wartość [math]\displaystyle{ x }[/math] wynikającą z rozwiązania równania
[math]\displaystyle{ \qquad (a_n \cdot \log x + b_n) \cdot Q_{\text{cpap}} (n, x) = 1 \qquad }[/math] (dla [math]\displaystyle{ n = 3, 4 }[/math])
[math]\displaystyle{ \qquad C_n \cdot Q_{\text{cpap}} (n, x) = 1 \qquad }[/math] (dla [math]\displaystyle{ n = 5, 6, 7 }[/math])
  • dla porównania w kolejnych kolumnach zostały podane dwie najmniejsze wartości [math]\displaystyle{ p_0 }[/math] dla CPAP-n
[math]\displaystyle{ n }[/math] [math]\displaystyle{ n \cdot P(n) }[/math] [math]\displaystyle{ f (n, x) \quad \text{lub} \quad C_n }[/math] [math]\displaystyle{ f (n, 2^{40}) }[/math] [math]\displaystyle{ f (n, 2^{70}) }[/math] [math]\displaystyle{ \sim p_0 }[/math] [math]\displaystyle{ }[/math] [math]\displaystyle{ }[/math]
[math]\displaystyle{ \quad 3 \quad }[/math] [math]\displaystyle{ 18 }[/math] [math]\displaystyle{ 0.52 \cdot \log x + 6.3 }[/math] [math]\displaystyle{ 20.94 }[/math] [math]\displaystyle{ 30 }[/math] [math]\displaystyle{ 130 }[/math] [math]\displaystyle{ 47 }[/math] [math]\displaystyle{ 151 }[/math]
[math]\displaystyle{ \quad 4 \quad }[/math] [math]\displaystyle{ 24 }[/math] [math]\displaystyle{ 0.53 \cdot \log x + 11.6 }[/math] [math]\displaystyle{ 26.61 }[/math] [math]\displaystyle{ 36 }[/math] [math]\displaystyle{ 1.5 \cdot 10^3 }[/math] [math]\displaystyle{ 251 }[/math] [math]\displaystyle{ 1741 }[/math]
[math]\displaystyle{ \quad 5 \quad }[/math] [math]\displaystyle{ 150 }[/math] [math]\displaystyle{ 120 }[/math] [math]\displaystyle{ 121.45 }[/math] [math]\displaystyle{ }[/math] [math]\displaystyle{ 15 \cdot 10^6 }[/math] [math]\displaystyle{ 9843019 }[/math] [math]\displaystyle{ 37772429 }[/math]
[math]\displaystyle{ \quad 6 \quad }[/math] [math]\displaystyle{ 180 }[/math] [math]\displaystyle{ 235 }[/math] [math]\displaystyle{ 228.27 }[/math] [math]\displaystyle{ }[/math] [math]\displaystyle{ 540 \cdot 10^6 }[/math] [math]\displaystyle{ 121174811 }[/math] [math]\displaystyle{ 1128318991 }[/math]
[math]\displaystyle{ \quad 7 \quad }[/math] [math]\displaystyle{ 1470 }[/math] [math]\displaystyle{ 2500 }[/math] [math]\displaystyle{ 0 }[/math] [math]\displaystyle{ }[/math] [math]\displaystyle{ 2 \cdot 10^{20} }[/math] [math]\displaystyle{ }[/math] [math]\displaystyle{ }[/math]

Zauważając, że funkcje [math]\displaystyle{ f(n, x) }[/math] są rzędu [math]\displaystyle{ n \cdot P (n) }[/math] i przyjmując, że podobnie będzie dla [math]\displaystyle{ f(7, x) }[/math], możemy wyliczyć wartość [math]\displaystyle{ x }[/math], dla której może pojawić się pierwszy CPAP-7. Wartość ta jest równa w przybliżeniu [math]\displaystyle{ 2 \cdot 10^{20} }[/math] i wynika z rozwiązania równania

[math]\displaystyle{ f(7, x) \cdot Q_{\text{cpap}}(7, x) = 1 }[/math]

Możemy ją łatwo wyliczyć w PARI/GP. Oczywiście funkcję [math]\displaystyle{ f(7, x) }[/math] zastąpiliśmy jej oszacowaniem [math]\displaystyle{ C_7 = 2500 }[/math] 

P(n) = prod(k=2, n, if( isprime(k), k, 1 ))
Q(x) = 2500 * x * ( 1/log(x) )^7 * ( 1 - 1/log(x) )^( (7-1)*(P(7)-1) )
solve(x=10^10, 10^23, Q(x) - 1 )


□



Uzupełnienie

Twierdzenie C69 (lemat Bézouta)
Jeżeli liczby całkowite [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ b }[/math] nie są jednocześnie równe zeru, a największy wspólny dzielnik tych liczb jest równy [math]\displaystyle{ D }[/math], to istnieją takie liczby całkowite [math]\displaystyle{ x, y }[/math], że

[math]\displaystyle{ a x + b y = D }[/math]
Dowód

Niech [math]\displaystyle{ S }[/math] będzie zbiorem wszystkich liczb całkowitych dodatnich postaci [math]\displaystyle{ a n + b m }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ n, m }[/math] są dowolnymi liczbami całkowitymi. Zbiór [math]\displaystyle{ S }[/math] nie jest zbiorem pustym, bo przykładowo liczba [math]\displaystyle{ a^2 + b^2 \in S }[/math]. Z zasady dobrego uporządkowania liczb naturalnych wynika, że zbiór [math]\displaystyle{ S }[/math] ma element najmniejszy, oznaczmy go literą [math]\displaystyle{ d }[/math].

Pokażemy, że [math]\displaystyle{ d|a }[/math] i [math]\displaystyle{ d|b }[/math]. Z twierdzenia o dzieleniu z resztą możemy napisać [math]\displaystyle{ a = k d + r }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ 0 \leqslant r \lt d }[/math].

Przypuśćmy, że [math]\displaystyle{ d \nmid a }[/math], czyli że [math]\displaystyle{ r \gt 0 }[/math]. Ponieważ [math]\displaystyle{ d \in S }[/math], to mamy [math]\displaystyle{ d = a u + b v }[/math] dla pewnych liczb całkowitych [math]\displaystyle{ u }[/math] i [math]\displaystyle{ v }[/math]. Zatem

[math]\displaystyle{ r = a - k d = }[/math]
[math]\displaystyle{ \;\;\, = a - k (a u + b v) = }[/math]
[math]\displaystyle{ \;\;\, = a \cdot (1 - k u) + b \cdot (- k v) }[/math]

Wynika stąd, że dodatnia liczba [math]\displaystyle{ r }[/math] należy do zbioru [math]\displaystyle{ S }[/math] oraz [math]\displaystyle{ r \lt d }[/math], wbrew określeniu liczby [math]\displaystyle{ d }[/math], czyli musi być [math]\displaystyle{ r = 0 }[/math] i [math]\displaystyle{ d|a }[/math]. Podobnie pokazujemy, że [math]\displaystyle{ d|b }[/math].

Jeżeli [math]\displaystyle{ d' }[/math] jest innym dzielnikiem liczb [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ b }[/math], to [math]\displaystyle{ d' |d }[/math], bo [math]\displaystyle{ d' | (a u + b v) }[/math]. Zatem [math]\displaystyle{ d' \leqslant d }[/math], skąd wynika natychmiast, że liczba [math]\displaystyle{ d }[/math] jest największym z dzielników, które jednocześnie dzielą liczby [math]\displaystyle{ a }[/math] oraz [math]\displaystyle{ b }[/math]. Czyli [math]\displaystyle{ d = D }[/math].
□


Twierdzenie C70 (lemat Euklidesa)
Niech [math]\displaystyle{ a, b, d \in \mathbb{Z} }[/math]. Jeżeli [math]\displaystyle{ d|a b }[/math] i liczba [math]\displaystyle{ d }[/math] jest względnie pierwsza z [math]\displaystyle{ a }[/math], to [math]\displaystyle{ d|b }[/math].

Dowód

Z założenia liczby [math]\displaystyle{ d }[/math] i [math]\displaystyle{ a }[/math] są względnie pierwsze, zatem na mocy lematu Bézouta (twierdzenie C69) istnieją takie liczby całkowite [math]\displaystyle{ x }[/math] i [math]\displaystyle{ y }[/math], że

[math]\displaystyle{ d x + a y = 1 }[/math]

Mnożąc obie strony równania przez [math]\displaystyle{ b }[/math], dostajemy

[math]\displaystyle{ d b x + a b y = b }[/math]

Obydwa wyrazy po lewej stronie są podzielne przez [math]\displaystyle{ d }[/math], bo z założenia [math]\displaystyle{ d|a b }[/math]. Zatem prawa strona również jest podzielna przez [math]\displaystyle{ d }[/math], czyli [math]\displaystyle{ d|b }[/math]. Co należało pokazać.
□


Twierdzenie C71
Niech [math]\displaystyle{ a, b, c \in \mathbb{Z} }[/math]. Równanie [math]\displaystyle{ a x + b y = c }[/math] ma rozwiązanie wtedy i tylko wtedy, gdy największy wspólny dzielnik liczb [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ b }[/math] jest dzielnikiem liczby [math]\displaystyle{ c }[/math].

Dowód

Niech [math]\displaystyle{ D }[/math] oznacza największy wspólny dzielnik liczb [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ b }[/math].

[math]\displaystyle{ \Longrightarrow }[/math]

Jeżeli liczby całkowite [math]\displaystyle{ x_0 }[/math] i [math]\displaystyle{ y_0 }[/math] są rozwiązaniem rozpatrywanego równania, to

[math]\displaystyle{ a x_0 + b y_0 = c }[/math]

Ponieważ [math]\displaystyle{ D }[/math] dzieli lewą stronę równania, to musi również dzielić prawą, zatem musi być [math]\displaystyle{ D|c }[/math].

[math]\displaystyle{ \Longleftarrow }[/math]

Jeżeli [math]\displaystyle{ D|c }[/math], to możemy napisać [math]\displaystyle{ c = k D }[/math] i równanie przyjmuje postać

[math]\displaystyle{ a x + b y = k D }[/math]

Lemat Bézouta (twierdzenie C69) zapewnia istnienie liczb całkowitych [math]\displaystyle{ x_0 }[/math] i [math]\displaystyle{ y_0 }[/math] takich, że

[math]\displaystyle{ a x_0 + b y_0 = D }[/math]

Czyli z lematu Bézouta wynika, że równanie [math]\displaystyle{ a x + b y = D }[/math] ma rozwiązanie w liczbach całkowitych. Przekształcając, dostajemy

[math]\displaystyle{ a(k x_0) + b (k y_0) = k D }[/math]

Zatem liczby [math]\displaystyle{ k x_0 }[/math] i [math]\displaystyle{ k y_0 }[/math] są rozwiązaniem równania

[math]\displaystyle{ a x + b y = k D }[/math]

Co oznacza, że równianie [math]\displaystyle{ a x + b y = c }[/math] ma rozwiązanie.
□


Uwaga C72
Z twierdzenia C71 wynika, że szukając rozwiązań równania [math]\displaystyle{ A x + B y = C }[/math] w liczbach całkowitych, powinniśmy

  • obliczyć największy wspólny dzielnik [math]\displaystyle{ D }[/math] liczb [math]\displaystyle{ A }[/math] i [math]\displaystyle{ B }[/math]
  • jeżeli [math]\displaystyle{ D \gt 1 }[/math], należy sprawdzić, czy [math]\displaystyle{ D|C }[/math]
  • jeżeli [math]\displaystyle{ D \nmid C }[/math], to równanie [math]\displaystyle{ A x + B y = C }[/math] nie ma rozwiązań w liczbach całkowitych
  • jeżeli [math]\displaystyle{ D|C }[/math], należy podzielić obie strony równania [math]\displaystyle{ A x + B y = C }[/math] przez [math]\displaystyle{ D }[/math] i przejść do rozwiązywania równania równoważnego [math]\displaystyle{ a x + b y = c }[/math], gdzie [math]\displaystyle{ a = \frac{A}{D} }[/math], [math]\displaystyle{ b = \frac{B}{D} }[/math], [math]\displaystyle{ c = \frac{C}{D} }[/math], zaś największy wspólny dzielnik liczb [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ b }[/math] jest równy [math]\displaystyle{ 1 }[/math].


Twierdzenie C73
Niech [math]\displaystyle{ a, b, c \in \mathbb{Z} }[/math]. Jeżeli liczby [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ b }[/math] są względnie pierwsze, to równanie

[math]\displaystyle{ a x + b y = c }[/math]

ma nieskończenie wiele rozwiązań w liczbach całkowitych.

Jeżeli para liczb całkowitych [math]\displaystyle{ (x_0, y_0) }[/math] jest jednym z tych rozwiązań, to wszystkie pozostałe rozwiązania całkowite można otrzymać ze wzorów

[math]\displaystyle{ x = x_0 + b t }[/math]
[math]\displaystyle{ y = y_0 - a t }[/math]

gdzie [math]\displaystyle{ t }[/math] jest dowolną liczbą całkowitą.

Dowód

Z założenia liczby [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ b }[/math] są względnie pierwsze, zatem największy wspólny dzielnik tych liczb jest równy [math]\displaystyle{ 1 }[/math] i dzieli liczbę [math]\displaystyle{ c }[/math]. Na mocy twierdzenia C71 równanie

[math]\displaystyle{ a x + b y = c }[/math]

ma rozwiązanie w liczbach całkowitych.

Zauważmy, że jeżeli para liczb całkowitych [math]\displaystyle{ (x_0, y_0) }[/math] jest rozwiązaniem równania [math]\displaystyle{ a x + b y = c }[/math], to para liczb [math]\displaystyle{ (x_0 + b t, y_0 - a t) }[/math] również jest rozwiązaniem. Istotnie

[math]\displaystyle{ a(x_0 + b t) + b (y_0 - a t) = a x_0 + a b t + b y_0 - b a t = }[/math]
[math]\displaystyle{ \, = a x_0 + b y_0 = }[/math]
[math]\displaystyle{ \, = c }[/math]

Pokażmy teraz, że nie istnieją inne rozwiązania niż określone wzorami

[math]\displaystyle{ x = x_0 + b t }[/math]
[math]\displaystyle{ y = y_0 - a t }[/math]

gdzie [math]\displaystyle{ t }[/math] jest dowolną liczbą całkowitą.

Przypuśćmy, że pary liczb całkowitych [math]\displaystyle{ (x, y) }[/math] oraz [math]\displaystyle{ (x_0, y_0) }[/math] są rozwiązaniami rozpatrywanego równania, zatem

[math]\displaystyle{ a x + b y = c = a x_0 + b y_0 }[/math]

Wynika stąd, że musi być spełniony warunek

[math]\displaystyle{ a(x - x_0) = b (y_0 - y) }[/math]

Ponieważ liczby [math]\displaystyle{ a }[/math] i [math]\displaystyle{ b }[/math] są względnie pierwsze, to na mocy lematu Euklidesa (twierdzenie C70) [math]\displaystyle{ b|(x - x_0) }[/math]. Skąd mamy

[math]\displaystyle{ x - x_0 = b t }[/math]

gdzie [math]\displaystyle{ t }[/math] jest dowolną liczbą całkowitą. Po podstawieniu dostajemy natychmiast

[math]\displaystyle{ y - y_0 = - a t }[/math]

Co kończy dowód.
□









Przypisy

  1. ↑ Korzystamy w tym momencie z zasady dobrego uporządkowania zbioru liczb naturalnych, która stwierdza, że każdy niepusty podzbiór zbioru liczb naturalnych zawiera element najmniejszy. (Wiki-pl), (Wiki-en)
  2. ↑ Określenie, że „liczba [math]\displaystyle{ n }[/math] jest postaci [math]\displaystyle{ a k + b }[/math]”, jest jedynie bardziej czytelnym (obrazowym) zapisem stwierdzenia, że reszta z dzielenia liczby [math]\displaystyle{ n }[/math] przez [math]\displaystyle{ a }[/math] wynosi [math]\displaystyle{ b }[/math]. Zapis „liczba [math]\displaystyle{ n }[/math] jest postaci [math]\displaystyle{ a k - 1 }[/math]” oznacza, że reszta z dzielenia liczby [math]\displaystyle{ n }[/math] przez [math]\displaystyle{ a }[/math] wynosi [math]\displaystyle{ a - 1 }[/math].
  3. ↑ Wikipedia, Primes in arithmetic progression, (Wiki-en)
  4. ↑ MathWorld, Prime Arithmetic Progression, (LINK)
  5. ↑ J. G. van der Corput, Über Summen von Primzahlen und Primzahlquadraten, Mathematische Annalen, 116 (1939) 1-50, (LINK)
  6. ↑ Wikipedia, Largest known primes in AP, (Wiki-en)
  7. ↑ Ben Green and Terence Tao, The Primes Contain Arbitrarily Long Arithmetic Progressions., Ann. of Math. (2) 167 (2008), 481-547, (LINK1), Preprint. 8 Apr 2004, (LINK2)
  8. ↑ Wikipedia, Primes in arithmetic progression - Largest known consecutive primes in AP, (Wiki-en)
  9. ↑ Henryk Dąbrowski, Twierdzenie Czebyszewa o liczbie pierwszej między n i 2n - Uwagi do twierdzenia, (LINK)









 

Źródło: „https://henryk-dabrowski.pl/index.php?title=Ciągi_liczbowe&oldid=295”